tag:blogger.com,1999:blog-10482630849717432452024-02-07T09:28:03.819+04:00kirakiAnonymoushttp://www.blogger.com/profile/12564157311585759881noreply@blogger.comBlogger13125tag:blogger.com,1999:blog-1048263084971743245.post-4274366485078000442015-09-19T10:19:00.001+04:002015-09-19T10:19:35.237+04:00Chamrlu. Hopa-hamshetsi<iframe allowfullscreen="" frameborder="0" height="270" src="https://www.youtube.com/embed/ZxdCuVPkdUI" width="480"></iframe>Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/12564157311585759881noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1048263084971743245.post-83567129543948536542015-09-19T10:03:00.001+04:002015-09-19T10:03:51.080+04:003Sevim Karagyoz 8<iframe allowfullscreen="" frameborder="0" height="270" src="https://www.youtube.com/embed/8U1NShCrny0" width="480"></iframe>Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/12564157311585759881noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1048263084971743245.post-31804187170953601412015-09-19T09:40:00.001+04:002015-09-19T09:40:41.049+04:00Tejie Vayich<iframe allowfullscreen="" frameborder="0" height="270" src="https://www.youtube.com/embed/Xb_5vjGSm88" width="480"></iframe>Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/12564157311585759881noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1048263084971743245.post-52247812979561714422009-08-15T16:04:00.002+05:002015-04-06T10:53:37.693+04:00Ծախսաձոր Travel<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
«Գիտեք ես միայն կանանց հետ եմ լինում»,-հարբած աչքերին սեքսուալ արտահայտություն տալով ադմինիստրատորին ասաց Աննան ու անմիջապես գնաց համար։<br />
<br />
<a name='more'></a><br />
Ես մնացի ադմինիստրատորի դեմը, ջահել տղա էր, զարմացել մնացել էր, ու մինչև ես կհասցնեի Աննայի հետևից հասնել, ինձ հարցրեց՝ «Աղջիկները առանձի՞ն են մնալու, տղաները առնաձի՞ն»։ Այ քեզ հարց, միշտ էլ հայ տղաները առանձին են աղջիկները առանձին։ «Այսինքն ինչ ես ուզում ասես» կոշտ ասեցի ես, որ իր կասկածներին թևեր չտա։ Հետո առավոտ, որ Աննային պատմում էինք իրա ասածները ու խնդում, կիսաամոթ, կիսալուրջ, կիսաուրախ հա կրկնում էր՝ ես շակիռոված էի ուզում անել, մենակ շակիռոված։<br />
Ծաղկաձորյան երկու օրերը Աննան չթողեց ձանձրանանք, իսկ ես անկապ, Ծաղկաձորում հայտնվեցի ֆեյսբուքում մի ճտտոցով։<br />
Ճտտցնում ես ֆեյսբուքում National Geographic Traveler Armenia ժուրնալի (<a href="http://www.traveler.am/">www.traveler.am</a> ) հրավերը՝ Ծաղկաձոր երկու օր զեղչով՝ 11000 դրամ ու մի տող գրում «գումարը մի օրվան ա վերաբերո՞ւմ, թե էրկու օրվան էլ»։ Ռուբոն հաջորդ օրը զանգում ա՝գալի՞ս ես Ծաղկաձոր, ոչ մի գումար պետք չի, գնում ենք նյութ անենք, կամ կուսումնասիրենք հետո անելու համար։ «Ես էլ պիտի անե՞մ նյութ», «ոնց ուզես»։<br />
Արդեն հրաժարվելու վարյանտները քչանում են, ասում եմ՝ կմտածեմ վաղը կպատասխանեմ։ Ուրբաթ իրիկուն Ռուբոն զանգում ա՝ ի՞նչ որոշեցիր։ Ոչ մի պատճառ չունեմ Ծաղկաձոր չգնալու։ Եթե հետաքրքիր նյութ լինի, կգրեմ «Նեշենալ Ջեոգրաֆիկի» համար, եթե չլինի՝ էլի լավ, Երևանում մնամ ինչ պիտի անեմ։ «Լավ գալիս եմ», «Ուրեմն, վաղը իրեքի կողմերը, Առնակի հետ կապվի։ Գրի համարը»։<br />
Ռուբոն արդեն Ծաղկաձորում էր, տարել էր Ֆեյսբուքի National Geographic Traveler Armenia խմբից չորս աղջկա, որոնք ընդունել էին հրավերը առանց սակարկելու՝ տասնմեկ հազարով էրկու օր, ուտելը հետը, վատ չի։ Մեզ չէր նվերաբերվում, մենք ժուրնալիստ էինք, մենք էինք Ծաղկաձորին պետք, ոչ թե Ծաղկաձորը մեզ։ Կամ մենք միմյանց կարիքն ունեինք։<br />
Չորսով ճամփա ընկանք, հետևում՝ ես եմ ու լրագրող Աննա Իսրաելյանը(ոչ «Առավոտի»), ավտոն քշում ա Առնակը՝կողքը իրա նշանածը՝ Անին։<br />
Աննան հենեց սկզբից չթողեց, որ ճամփին ձանձրանանք, միանգամից հարցրեց՝ ինչպես կարող եմ գանգ ճարել, իսկական գանգ։ Ու մենք բոլորս խորասուզվեցինք գանգ ձեռք բերելու մտքի մեջ։ «Դե գերեզման կարաս փորես, ու լավ կլինի արևը դեռ ծագած չլինի»,-ասում եմ ես։ «Ինչի՞ գիշերով», «որ գանգի հոգին տեղում չլինի, լուսը որ բացվի հոգին մեջը կմտնի ու հոգով գանգը վտանգավոր ա սերվանտի մեջ դնելու համար»։ Առնակը, բժիշկ ա, ու ավելի թարմ գանգ ճարելու տարբերակներ ասեց՝ որևէ բոմժի դիակը էփում ես, մսերը դուրս են գալիս ու քեզ մաքուր գանգ։<br />
Ես Աննային տենց չգիտեի, որ կարող ա գանգի համար մի ամբողջ մեքենա մտքի մեջ գցի։ Հայ լրագրողները կամ Բիշարյանից են խոսում կամ Գեղմայանից կամ Սերժ ու Լևոնից։ Ու հիմա՝ այ քեզ բան, լրագրող, ու շատ սիրուն, որ խոսում ա շատ ավելի մեռած բաներից, էնքան մեռած, որ կյանք ունեն իրանց մեջ։ Ասենք չի հարցնում՝ Ջհանգիրյանի դատը ո՞նց պրծավ, այլ՝ գանգ ո՞նց ճարեմ։ Չէ, պետք է աղջկան օգնել։ Ես պատրաստ եմ նրա հետ լուսադեմին մի լքված ադրբեջանական գերեզմանոցում գերեզման փորել, թեև դա գուցե քրեորեն պատժելի արարք է, բայց մարդ ես, եթե հիմնավորես, թե ինչ վեհ գաղափար կա գերեզման փորելու մեջ, կարող ա համոզես դատարանին։ Մանավանդ, որ փորածդ թշնամու գերեզման է։ Փողը՝ վերջին վարյանտ։<br />
«Գանգն ո՞ւմ համար ա», հարցրերց Առնակը, «ընկերոջս, ինքը նկարիչ ա, գանգ շատ ա ուզում ունենա, որ ուրիշ տեղից չտանի-բերի, ուզում եմ ծնունդին նվիրեմ»։ Չէ, Աննան, պարզվեց նեկրոֆիլ չի ու ոչ միայն նեկրոֆիլ չի, այլև ողջերին է սիրում։<br />
Գանգի գտնելու տարբերակները դեռ չսպառած հասանք Համալսարանի հանգստյան տուն։ Ռուբոն մեզ դիմավորեց։ Մի ժամի չափ տևեց, մինչև մեզ սենյակ տվին։ Ռուբոն արդեն սենյակ վերցրել էր, Առնակն ու Անին մի համար ստացան, ես էլ ընկա Աննայի հետ մի համար, այսինքն երկու սենյականոց մի համար, չէ երեք սենյականոց՝երկու ննջասենյակ մի հյուրասենյակ։ Մեկ էլ ե՞րբ ա եղել, որ անծանոթ աղջկա հետ հյուրանոցի մի համարում գիշերեմ։<br />
Ռուբոն դժգոհ էր արդեն։ Խոստացել էին մեզ տեղավորեն ճոպանուղու տակի հյուրանոցում, բայց բերել էին էստեղ, կիսաչմո հյուրանոց, լցված ուսանողներով ու թինեյջերներով։ Ռուբոն National Geographic Traveler Armenia-ի երրորդ համարը ուզում էր Ծաղաձորի մասին լիներ, կապեր էր գտել, որ քաղաքի ղեկավարությունը օգնի, Ճոպանուղու տակի հյուրանոցում դասավորեն, որ նյութերը հետաքրիր լինեն՝ ասենք՝ «սենյակից դուրս ես գալիս, ու միանգամից ճոպանուղով բարձրանում ես…»։ Բայց, էս ծաղկաձորցիները, կարծել են, թե լրագրող են, ուզում են խալյավի հանգստանան, մի բան, տանք ձենները կտրեն։ Հյուրանոցի տնօրենն էլ քաղաքապետի եղբայրը, որ Ռուբոն հենց ուզեց հետը գործնական խոսի, ցվրվեց, գործ ունեմ, ասեց, յանմ՝ տեղը տվել եմ, էլ ինձնից ինչ եք ուզում։ Տեղավորվեցինք թե չէ, գնացիքն ճոպանուղի։ Բայց մեր մեքենաներին շլագբաումը դիմավորեց, էլի զանգեր էսկոմ-էնկոմ, վերջը թողեցին բարձրանանք։ Ռուբոն ուզում էր ձյունը հարթացնող մեքենաների աշխատանքը լուսանկարեր։ Բայց մի քանի չխկոց արեց ու վսյո։ Մենակ մի մեքենա էր աշխատում, մի քանի հատ չխկցրեց, մեքենան բարձրացավ սարը ու անհետացավ։ «Էս ե՞րբ հետ կգա», հարցրեց, ինստրուկտորը ասեց՝ մեկ-մեկուկես ժամից։ Ռուբոյին չէր դզում, ինքը պատրաստվել էր նկարեր երեք-չորս մեքենա, իրանց հետ վերև բարձրանար, բայց դեմ տվին մի մեքենա էն էլ անհետացավ։ Մի ժամ հո ձների մեջ չէինք սպասի, արդեն մթնում էր ու ցրտում։<br />
Մնում էր հիանալ նորակառույց ճոպանուղու քարտեզով։ Արթուրը՝ ինստրուկտորը, քարտեզի վրա ցույց է տալիս սահքուղիները՝ տարբեր գույների՝ ըստ դժվարության։ Մի սահքուղին կոչվում է «Քոչարյան», մեկն էլ «պրեզիդենտական»։ «Ռուբո, ասում եմ, իրիկունը, ուշ, գիշերը որ մարդ չլինի, չգա՞նք «Քոչարյանը» ջնջենք տեղը գրենք՝ «Հաղթելու ենք», «հա, արժի լրիվ,- համաձայնվում է, Ռուբոն,-գրենք «պայքար պայքար մինչև վերջ»։ Բա պրեզիդենտակա՞նը ինչ գրենք, «ավազակապետություն», ո՞նց ա։<br />
Հետո երբ ավելի ուշ հաց էինք ուտում, արդեն մի քիչ խմել էի, ասի, արա, նայի Լևոնը մի բան չի թողել, որ վրեն անունը ուզենան գրեն։ Չէ, մի բան՝ ցեղասպանության թանգարանը։ Ուրեմն, որ մեռնի կանվանակոչեն՝ Լևոն Տեր-Պետրոսյանի անվան ցեղասպանության թանգարան։<br />
Իսկ ռեստորանը նույնպես կարար մտներ մեր ռեպորտաժի մեջ. Ճանապարհորդին չի՞ հետաքրքրի, թե ինչպես ուզածդ ճագարը կարաս ուտես։ «Բուրմունք» ռեստորանի ճագարանոցի մեջ կարող ես ընտրել ուզածդ ճագարը, աչքիդ առաջ մորթել-քերթել տաս, գցեն թոնիրը ու հրամցնեն։ Աննայի նյարդերը տեղի տվին, Ռուբոն էլ ճագարի միս չուզեց ու տենց էլ չգրվեց տեքստը՝ «նայում ես ճագարների վախեցած աչքերին, ընտրում ամենահուզիչ աչքերովին, մորթում են աչքիդ առաջ ու կես ժամից ըմբոխշնում ես զոհիդ միսը՝ նրա, ով մի քիչ առաջ նայում էր քեզ իր տխուր ու վախեցած հայացքով։ Մսին յուրահատուկ համ է տալիս այն որ ճանաչել ես նրան(դե չկերած, չի նկարագրվում էլի համը)»։<br />
Կերանք ճուտ, անդեմ ու անիմաստ մի արարածի մարմին, որին ոչ տեսել ենք ոչ էլ խղճացել։ Բայց միսը լավ ծամվում էր, փափուկ։ Վատն էն էր, որ պիվեն մենակ հայնեկեն էր՝ 0,3-ը 800 դրամ։ Ծախսաձոր, ինչպես մի խանութի ցուցատախտակին է գրված։<br />
Ռեստորանը անտառակի մեջ տնակներ՝ ապակեպատ, դրսից նայում ես մրսում ես, բայց ներսը ջեռուցում, մենակ մատուցողուհին, որ դուռը բացում ա, ցուրտը արագ լցվում ա։ Իսկ մատուցողուհին՝ Մարին հաճախ էր դուռը բացում։ Աննան Մարիի կյանքը սկսեց գուշակել, իսկ ես ու Ռուբոն հենց Մարին գալիս էր ճշտում էինք Աննայի ենթադրությունը։ «Հաստատ մեջը ռուսական արյուն կա», ասում ա Աննան։ Մարին մտնում ա, հարցնում եմ. «Դուք ռուսական ծագում ունե՞ք», «Այո, մայրս ռուս ա» ու գնում ա։ Աննան ասում ա՝ հաստատ մի աղջիկ ունի։ մարին գալիս ա, հարցնում ենք՝ «երեխա ունե՞ք», «Այո, մի աղջիկ ունեմ»։ «Հաստատ ամուսին չունի», գալսի ա, հարցնում ենք «ամուսի՞ն», «Ոչ, չունեմ»։<br />
Աննան իսկական ռենտգեն, միանգամից մարդու կյանքը նկարում դնում դեմդ։ «Արա, չես պատկերացնի, -ասում ա Ռուբոն,- նայում ա աղջկան միանգամից որոշում ա կույս ա կույս չի, վերջին անգամ, երբ ա սեքս արել»։<br />
Աննան մի քիչ էլ խմեց ու պատմեց, թե ոնց ա փոքր ժամանակ տեսել հորը ծակված, նարկոման ընկերների հետ։ Ու ինչ շոկ ա ունեցել։ Որ հիմա հերը ապրում ա Մոսկվայում, որ իրա համար յա կա-յա չկա, երբեք տիրություն չի արել։ Հոր նարկոմանիան մանկության տրվմա, որ մինչև հիմա ուղեկցում է իրեն։<br />
«Աննա,-ասում եմ,-երանի քեզ, մի մեծ բեռից ազատված ես, իսկ ես դեռ հորս բեռի տակից դուրս չեմ էկել ու դուս էլ չեմ գա։ Հերս ընենց չմշակեց ինձ, իրա գաղափարների գերին դարձրեց, որ մինչև խելքս աշխատացրի, ու կասկածեցի հորս ասածներին, արդեն ուշ էր, երեսունի մոտ էի։ Երանի չէր, ես էլ հորս ծակվելուց տեսնեի, հիասթափվեի, ու մի ծանր բեռից ազատված կլինեի։ Հորս մենակ տեսել եմ գրասեղանի առաջ գրելուց ու իրիկունը չայի սեղանի մոտ գրածները մեր գլուխները լցնելուց»։<br />
Ռուբոն էլ ա ասում՝ մեր հերերը մեզ դաստիարակին, որ տենց էլ չկարացանք էս երկրից գնանք, դրսում կարիերա անենք։<br />
Աննան լուսանկրաչություն ա սովորել Ռուբոյի մոտ, ու համ էլ թաքուբիր գրում ա ինչ-որ գլամուռնի ժուռնալի համար։<br />
Աննան իր խորաթափանց հայացքով ու ջոկելու կարողությամբ ավելի հեռուն կարար գնար, վաբշե կարար լավ գրող դառնար, ինքն էլ կուզեր, բայց կասկած ունի իր ուժերի նկատմամբ։ Էրեկ Օսկարը նայում էի, համարյա ամեն մրցանակակիր շնորհակալություն էր ասում ծնողներին ու ընկերներին, մեկը՝ միայն հորն ու մորն էր շնորհակալ, որ փոքրուց իրան ոգևորել են, դուխ տվել, որի շնորհիվ հասել ա Օսկարի։ Ես, մտածում եմ, եթե ես լինեի ստանալիս, հաստատ ծնողներիս շնորհակալ չէի լինի, նրանք ինձ երբեք կարիերայի չմղեցին, որ դպրոցում վատ էի սովորում, էլ հույսեր չէին կապում հետս։ Սովետը քրֆում էին, բայց չէին նկատում, թե ի՛նչ սովետական են, որ իմ կարողությունները չափում են սովետական կրթական համակարգի սանդղակով։ Սովետը ինձնից տռոեչնիկ էր սարքել, դաժե վերջին դասարաններում դվոյեչնիկ, իսկ տռոեյչնիկի փոխարեն ծնողներն են որոշում նրա ապագան։ Ճիշտ ա, լրիվ չորոշեցին, էլի գոնե կարողացա իմ ընտրությունը անեմ՝ ժուռնալիստ դառնամ, թե չէ դպրոցի դասատու էի մնալու։ Բայց էլի դուխ չտվին, հերս ասում էր՝ լրագրող նշանակում ա Սովետը փառաբանես։ Ասածի մեջ ճիշտ բան կար, բայց մի բան հաշվի չէր առել, որ Սովետը հավերժ չի, կամ Սովետով աշխարհը չի պրծնում։<br />
Աննան էլ Օսկար ստանալիս դժվար շնորհակալ լիներ ծնողներին, չնայած մեր ծնողներն այդքան տարբեր են իրարից։ <br />
Ուտել խմելը շարունակվեց վերևի թագավորական կոչվող տնակում, , որ մեր տնակից մի քիչ էր մեծ ու պատին եղնիկի գլուխ էր մեխած։ Առնակն էր՝ բժիշկ ու շինարար ընկերեների հետ։ Ու թվում ա արդեն վսյո, պիտի վեր կենանք, մեկ էլ մի թազա շիշ էլ են զակազ տալիս, ու երևի 2-ի կողմերը սաղս հարբած հյուրանոց էկանք, ուր Աննան արտասանեց իր պատմական արտահայտությունը՝ ես միայն կանանց հետ եմ լինում։ Սենայկում Աննան օրորվում էր, զանգեց ինչ-որ տեղ՝ քրֆեց՝ «դու իմ սուրբ Սարգիսը չշնորհավորեցիր, էլ ինձ չզանգեց», ու ես հասկացա, որ եկեղեցին Սոորբ Սարգիսի տոնը վերջը մտցրեց ազգի մեջ։ Հետո գնաց ինչ-որ հեղուկ բերեց, տվեց ձեռս՝ քսի մեջքիս։ Հեղուկի հոտը ծանոթ էր, նույնից Վիոլետի մեջքին էլ էի քսել, մի բուսաբույժի ռեցեպտ էր։ Քսեցի Աննայի մեջքին ու դրանով ավարտվեց մեր ֆիզիկական կոնտակտը։ Աննան մի փիլիսոփայական քֆուր տվեց ալամ աշխարհին ու ննջասենյակի դուռը չրխկացրեց։ Ես մի քիչ էլ նայեցի Կուլտուրայով Գալիչի մասին հաղորդումը, որոշեցի հենց Երևան գամ, Գալիչի սըրչ տամ, կարդամ բանաստեղծությունները ու գնացի պատռկեցի, բայց իզուր։ Ամբոջ գիշեր գոռոց ու հռհռոց, մեկ պատի էն կողմից, մեկ միջանցքից, մեկ տակից։ Հենց աչքս պիտի կպնի, մեկ էլ գոռոցից վեր եմ թռնում, քյասար մի վայրկյան էլ չքնեցի։ Առավոտ Ռուբոն գալիս ա՝ «արա մի վայրկյան չեմ քնել, էդ ինչ շուխուռ էր, հենց աչքս պիտի կպներ, մեկ էլ մեկի ծիծաղից վեր էի թռնում»։ «Ոնց թե,տակի հարկում էլ էր շուխո՞ւռ»։ Պարզվում ա ամբողջ հյուրանոցով շուխուռ էր։ Փետրվարի իննի գիշերն էր, ուսանողական արձակուրդների վերջին օրը, ջահելությունը որոշել էր չքներ ու ինչ անե՞լ, տժժալ։<br />
«Էհ Ռուբո, ծերացել ենք, բողոքում ենք, որ ջահելությունը տժժում ա»։<br />
<br />
<span style="font-size: 85%;">tert.am</span><br />
<span style="font-size: 85%;">25.փետրվար. 2009թ.</span><br />
<strong><em></em></strong><br />
<strong><em></em></strong><br />
<strong><em>Մեկնաբանություններ</em></strong><br />
<br />
Posted in <a href="http://www.tert.am/blog/?cat=1" rel="category" title="View all posts in Uncategorized">Uncategorized</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/post.php?action=edit&post=569" title="Edit post">Edit</a> <a href="https://www.blogger.com/null" name="comments"></a><br />
4 Responses<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-663"></a>anahit Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-663" title="Wednesday, February 25th, 2009 at 5:58 pm"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=663" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=569#comment-663" title="">February 25th, 2009 at 5:58 pm</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=663" title="Edit comment">e</a><br />
Ուուուուուուուու, ինչ լավն ա, սաղիդ սիրում եմ, վահան, բայց ցավն էն ա, որ մեկ ա հիմա ես ել մի սերունդ իբր ջահել, ու հիմա էլ դուրսը, ու կարող եմ գտնել ինչ-որ բան ու ստեղ ավելի հեշտ երևի կաիերա կանես, բայց ինչի ես էլ մտածում եմ իմ անտեր երկրի մասին, չնայած գիտեմ գամ ընկնելու եմ նույն քաքը, ոչ մեկին պետք չի լավ լուսանկար, <> ամսագրից էլ քեզ հանելու են ու ասեն գող, ու քեզ անիծելու են… Հա ի դեպ գրեմ ստեղ Նեյշոնալ Ջեոգրաֆիկ լսում են ոտերները թուլանում ա, մեզ երևի էլի մի քսան տարի պետք ա… որ հասկանանք, որ աշխարհում կան լավ և լուրջ ժուռնալներ…<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-667"></a>Missed Page Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-667" title="Friday, February 27th, 2009 at 1:21 am"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=667" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=569#comment-667" title="">February 27th, 2009 at 1:21 am</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=667" title="Edit comment">e</a><br />
“Պարզվում ա ամբողջ հյուրանոցով շուխուռ էր։ Փետրվարի իննի գիշերն էր, ուսանողական արձակուրդների վերջին օրը, ջահելությունը որոշել էր չքներ ու ինչ անե՞լ, տժժալ։<br />
«Էհ Ռուբո, ծերացել ենք, բողոքում ենք, որ ջահելությունը տժժում ա»։” - Չեք ծերացել, է, էդ համալսարանի հյուրատունը գառդոնից պատեր ունի, կողքի սենյակում մի քիչ բարձր խոսես լսվում ա, ես էլ երբեք չեմ կարողանում քնել էդ հյուրատանը, երեւի դրա համար էլ հետո հիշելու լիիիիիքը լավ բան ա լինում:)Կարդացի,հիշեցի,մմմմմ…..<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-677"></a>sarerkan Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-677" title="Thursday, March 5th, 2009 at 1:07 pm"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=677" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=569#comment-677" title="">March 5th, 2009 at 1:07 pm</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=677" title="Edit comment">e</a><br />
Ասես պատմվածք լինի Ձեր գրածը, շատ հաճույքով կարդացի, դիպուկ բնութագրում էր.“Հայ լրագրողները կամ Բիշարյանից են խոսում կամ Գեղմայանից կամ Սերժ ու Լևոնից։ Ու հիմա՝ այ քեզ բան, լրագրող, ու շատ սիրուն, որ խոսում ա շատ ավելի մեռած բաներից, էնքան մեռած, որ կյանք ունեն իրանց մեջ։ Ասենք չի հարցնում՝ Ջհանգիրյանի դատը ո՞նց պրծավ, այլ՝ գանգ ո՞նց ճարեմ”։<br />
Եվ Ձեր պարադոքսալ գյուտը, որ մեռած գանգը ավելի շատ կյանք ունի իր մեջ , քան իբրեւ թե “կենդանի” թեմաները, ինձ շատ դուր եկավ: Կենդանություն ունեցող նյութ, կենսունակ ու մարդուն հետաքրքրող երեւույթներ գտնելու համար հարկավոր է , որ լրագրողը արհեստականորոն ակտուալ հռչակված թեմաների փոխարեն կարողանա հայտնաբերել պարզ մարդկային դիտակետը, որ չի ենթարկվում քաղաքական նկատառումներին ու շահարկումներին:<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-707"></a>anahit Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-707" title="Sunday, March 22nd, 2009 at 12:42 pm"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=707" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=569#comment-707" title="">March 22nd, 2009 at 12:42 pm</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=707" title="Edit comment">e</a><br />
Vahan es chem uzum em es patmutyunn avartvi, es chem uzum Rubenn el chlini, uzum em liniiiiii</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/12564157311585759881noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-1048263084971743245.post-45103181554598998582009-08-15T15:56:00.003+05:002015-04-06T10:54:26.858+04:00Բարև տվի, բարևս չառար… Քար լինելը արտահայտման ազատության ռեսուրս<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div>
Արտահայտման ազատության նվիրված խորհրդակցություն Ծաղկաձորում։ Երևի մոտ 80 մասնակից։Ես էլ, չգիտեմ ինչի, ընկել էի հայ մտավորականների ու հասարկական գործիչների էս ցուցակում ու ուրբաթ-շաբաթ անցկացրի Ծաղկաձորում։<br />
Մասնակիցները պիտի բաժանվեին թեմատիկ յոթ խմբերի, ես սեղանին մի հայացք գցեցի, ու միանգամից ընտրեցի «Հասրակություն և ազատությունը»։Խմբում յոթ հոգի՝ ռեժիսոր ու պատմաբան, ազգագրագետ ու լրագրող, պացեֆիստ ու պետական ծառայող ու կամավոր գործազուրկ՝ այսինքն ես։<br />
<br />
<a name='more'></a><br />
Առաջին օրը քննարկվում է՝ ինչն է հասարակության մեջ խոչընդոտում արտահայտման ազատությանը՝ տաբուներ, հասրակական բարոյականություն, պատերազմ, ինֆորմացիայի բացակայություն, կրթության պակաս, անհադնուրժողականություն և այլն։ Երկրորդ օրը՝ինչ ռեսուրսներ կան արտահայտման ազատության համար՝ մի քանի դեպքում խոչընդոտների հականիշները դառնում են ռեսուրս, օրինակ ինֆորմացիան, հանդուրժողականությունը որպես ռեսուրսներ։<br />
Բայց երկու օրերի ընթացքում էլ մի թեմա կար որ ոչ մի կերպ չէր շրջանցվում՝անցյալ տարվա փետրվարյան ցույցերն ու ընտրությունները ու համ էլ մարտի մեկը։<br />
«Ես գնացի միտինգի, ընկերներիցս շատերը մասնակցում էին, ու ինչ ատելություն կար, ուզում էի սիրուց խոսել, չէր լսվում, ոչ ոք չէր ուզում լսել»,-ասում է Ժիրայր Դադասյանը։ «Ոչ, այնտեղ միայն սեր էր, բոլորն իրար սիրում էին»,-պատասխանում է մոդերատորը՝Միքայելը։ «Այնտեղ միմյանց սիրող մարդիկ էին, որոնք ատում էին նրանց ով իրենց հետ չի»,-ասում եմ ես։<br />
Ու ես պատմում եմ, թե ինչպես որևէ մեկը որ համարձակվում էր քննադատել Լևոն Տեր-Պետրոսյանին, ինչ հարձակման ու վիրավորանքներ էր ստանում լևոնականներից, մարդիկ վախենում էին բարձրաձայն մի խոսք ասել, հանկարծ լևոնական մամուլի քֆուրների տարափի տակ չընկնեն, մի լրագրող պատմում էր, որ նույնիսկ պաշտոնյաները առանձին շարժման դեմ են խոսում, բայց հենց դիկտաֆոնը միացնում ես ձենը կտրում են՝ես գործ չունեմ, թող ուրիշը ասի։ Իսկական տեռոր։ Գրենք հասրակական տեռոր։ «Չէ, տեռորը խիստ է ասված»,-ասում է տեռորի մասնագետ պատմաբանը։ Ու որպես ազատ արտահայտման խոչընդոտ մտնում է անհանդուրժողականությունն ու այլատյացությունը՝քսենոֆոբիա։<br />
Հաջորդ օրն էլ, ականջիս մեր խմբի երկու մասնակիցների զրույցը, մեկը պատմում էր Նիկոլ Փաշինյանի թշնամական ելույթը. «ո՞նց, իսկապես Նիկոլը տենց բան ա ասել, ես չեմ եղել միտինգներում»,-հարցնում եմ։ «Ականջովս եմ լսել, Նիկոլն ասում է՝ մեր երեխաները ձեր երեխաներին բարև չեն տալու»,-ասում է գործընկերը(անունները չգրեմ, մարդ ես, գուցե չուզեին հրապարակվեր)։ «Լևոնն էլ էր նույնը ասում,-ասում եմ ես ու մեջբերում,- ասում էր՝ նրանց հարևանները բարև չեն տալու»։<br />
Գործընեկրս գիտեր, պատմաբան է ու ասում է որ նույնատիպ ելույթներ էր ունենում Ֆիդել Կաստրոն Կուբայի հեղափոխության ժամանակ, որ հետո խոսքը գործի վերածեց երկիրը մխրճեց բռնությունների մեջ նրանց նկատմամբ ում պիտի բարև չտային։<br />
Մարինե Պետրոսյանի հետ մի քանի անգամ վիճել եմ, թե ձեր շարժումը անհանդուրժող ա, ձեր լիդերը տականք ա անվանում նրանց ովքեր ձեզ հետ չեն, բա որ իշխանության գաք ի՛նչ եք անելու, տեռոր՝ տականք-մականք մաքրելու եք։ Մարինեն ասում էր՝ ո՞նց ա ասել, ուղարկի կարդամ։ Հետաքրքիր մարդիկ են, ինչի՞ ես պիտի նկատած լինեմ էդ ելույթները, որ ոտս օպերայի հայաթ չէի էլ դրել, իսկ ինքը որ օպերայի հայաթից տուն չէր գնում, չի լսել ու չի նկատել։<br />
Էյֆորիայի մեջ ինչպե՞ս նկատի, մտածելու կարողությունը խանգարում ա օվկիանոսյին զգցումին, մասսայի մեջ ձուլված լինելու հաճույքին։ Գիտեի, որ ուղարկեմ-չուղարկեմ բան չի փոխվելու, էքստազի մեջ մարդուն ոչ մի բան չես կարա ապացուցես։ Ես նույնիսկ էսսե գրեցի, որ գոնե նրանք նկատեն ովքեր ուժ ունեն՝ միտքը էմոցիային չզոհաբերելու։ <a href="http://www.armenianow.com/?action=viewArticle&IID=1176&CID=2811&AID=2876&lng=arm">http://www.armenianow.com/?action=viewArticle&IID=1176&CID=2811&AID=2876&lng=arm</a><br />
Խմբագիրս մի քիչ կրճատել էր Լևոնի խոսքը ու հիմա առիթ ա ամբողջական մեջբերեմ էսսեիս սկիզբը որպես Ծաղկաձորյան խորհրդաժողովի լրացում.<br />
«Ես չեմ կարծում, որ Հայաստանում կգտնվի արժանապատվություն ունեցող որեւէ մարդ, որը դեմ դուրս կգա ժողովրդին եւ չկանգնի մեր կողքին: Ցավում եմ, որ տականքը շատ է, բայց վստահ եղեք, որ որքան հզորանում է մեր շարժումը, որքան համախմբվում է մեր ժողովուրդը, այդ տականքը նվազում, գնում մտնում է իր բները. նրանց ձայնը վաղը չի լսվելու, նրանց հարեւանները վաղը բարեւ չեն տալու, դրանց երեխաները ամաչելու են իրենց ծնողների համար»,-ասաց նա: «Այո»,- բացականչեց հրապարակը:<br />
Լեւոն Տեր-Պետրոսյանի ելույթն է փետրվարի 23-ին։ Կարդում եմ այս տողերը, ու սիրտս սկսում է ուժեղ խփել. ես Լեւոնի կողքին չեմ կանգնում, ես, կինս, երեխաներս, հարազատներս, մենք բոլորս «տականք ենք»։ Իսկ հրապարակում իմ բազմաթիվ ընկերներ ողջունում են Լեւոնի ամեն ասածի։ Արդեն նախկին ընկերներ։ Մենք մտել ենք մեր տները, իրար զանգում ենք իմանալու թե ինչ է կարտարվում, ու լուրերը մտահոգիչ են, նորանոր մարդիկ են միանում Լեւոնին, գեներալներ, պատգամավորներ, պաշտոնյաներ, օլիգարխներ, Լեւոնը հայտարարում է, որ ոստիկանության բարձրաստիճան պաշտոնյաները իր կողմն են անցել։ Իսկ զանգվածը գնալով մեծանում է օպերայում։<br />
Ընկերս ասում է, որ աղջիկը մասնակցում է դասադուլին, հարցնում եմ ՝ լեւոնակա՞ն է, չէ, ինչ ես ասում, որ դասի գնա՝ դավաճան կասեն։<br />
Քարոզարշավի ընթացքում, փետրվարի 9-ին, անցնում էի Թումանյանով եւ լսեցի Լեւոնի ելույթը. «Այս հանրահավաքը եւ երթը ցույց տվեցին, որ ջրբաժանը հստակ գծված է` մի կողմից արժանապատիվ, ազատ, քաջ, հերոս քաղաքացին է, հայ ժողովուրդը, մյուս կողմից` ազգի տականքը»։<br />
Ամբողջ քարոզարշավին Լեւոնի մամուլն ու ինքը ազգը բաժանում էին տականքի ու հերոսի, Վասակյան ու Վարդանանց, դավաճանի ու հայրենասերի։ Նյարդայնացնում էր, բայց տագնապ չկար։ Հիմա տագնապ է, աչքիս առաջ տեսնում եմ, թե ինչպես է «ազնիվ ռասան», իշխանություն գրավում»։<br />
Աեմն ինչ օքեյ է, ֆյուրերը ասել է բարև չտաք ու չեն տալիս։ Դեմս են դուրս գալիս հին ընկերներ, մեկը կանգնում բարևում՝ ոնց ես-ոնց չես, մյուսը հեռվում սպասում, ի՛նչ բարև՝ ես համարձակվել եմ Լևոնի դեմ գրեմ, «Առանց ընտրության» էսսեն Ինքնագրի երրորդ համարում <a href="http://www.inknagir.org/index.php?groupid=29&task=content&id=147&lang=arm">http://www.inknagir.org/index.php?groupid=29&task=content&id=147&lang=arm</a><br />
Խանութում դեմս ա դուրս գալիս ծանոթ նկարիչ ու ճամփեն փոխում, կարծում եմ չի նկատել, բռնցնում եմ՝ բարև, թեթև գլխով ա անում, ու փախնում։ Փաստորեն քաշեցի մարդուն, ստիպեցի տականքին բարև տա։ Հետաքրիր մարդ ա, կինը դպրոցի տնօրեն, ինքն էլ մինչև վերջերս մի կենտրոնի տնօրեն, հիմա ոնց որ հակառակը լինի ես եմ՝ տնօրենը ու պետությունից օգտվողը։<br />
Մյուս նկարիչը, կաֆեում մի քանի տարի իրար հետ նստել ենք, իրա արվեստանոցում պրեֆ խաղացել, հիմա չի բարևում, մեկ, էրկու, իրեք, ես եմ դեմը հատուկ կտրում՝ բարև, թեթև գլխով ա անում ու անցնում։ Կաֆեում Բիձու հետ նստած ենք, նկարիչը Բիձու ընկեր՝քիփ, մոտենում ա, դե ես չկամ, Բիձուն թեթև բարևում ա ու անցնում։ «Էս հետդ լավ չի», հարցնում եմ, Բիձեն ասում ա, հա, լավ չի, որ չեմ մտնում իրանց քաղաքականության մեջ, վատացել ա։ Դե Բիձու բախտը բերել ա, հո հոդված-մոդված չի գրել։ Իսկ ես աշխարհով մեկ եմ արտահայտվել՝ Արմենիանաուում՝ «Ներքին արյունահոսություն. ճգնաժամը հայաստանցիներին տրամադրել է ղարաբաղցիների դեմ», դաժե Հայլուրով են հաղորդել <a href="http://www.armenianow.com/?action=viewArticle&IID=1180&AID=2922&lng=arm">http://www.armenianow.com/?action=viewArticle&IID=1180&AID=2922&lng=arm</a><br />
Ուրիշ նկարիչի հարցնում եմ, արա էս խի էս, էն չեն բարևում։ «Դե գիտես Վահան ջան քեզ դավաճան են համարում»։ «Դու էլ՞ ես համարում»։«Չէ, որ ես էլ համարեի բարև չէի տա»։«Հիմա մերսի՞ ասեմ, որ բարևում ես»։<br />
Եթե ուրիշների համար բարևն Աստծունն է, լևոնականի համար՝ բարևն Լևոնինն է։<br />
Ու խեռիս, որոշեցի՝ էլ ես չբարևեմ, դաժե սառը բարևին չարձագանքեմ, չկան, գոյություն չունեն իմ համար։ Ճիշտ ա, եթե մինչև շարժումը քաղաքում երկու-երեք, քարը տրաքի չորս հոգի կար, որ չէի բարևում, հիմա շատացան, բայց խեռիս, խի՞ իրանք պիտի որոշեն բարևեն թե չբարևեն, սառը բարևեն թե ջերմ։<br />
Ավելի հանդուրժողները, խոսում են հետս, բայց կպնողական, ասում են, թե ամոթ էր, որ նյութդ Հայլուրով հաղորդեցին։ Այ քեզ բան , ասում եմ, սաղդ էլ մեռնում եք, որ Հայլուրով ձեր գործերը ցույց տան, հետներդ ինտերվյու անեն, բայց ես մի անգամ չասի, չէ՞, քո մասին խի՞ են Հայլուրով հաղորդում։ Չբարևողներից համարյա բոլորն էլ Հայլուր կամ հանրային կամ ինչպես իրենք են ծաղրանքով ասում «պատասխանատու լրատվամիջոցներ» ընկել են։ Իսկ ես՝ Հայլուր առաջին անգամ, էն էլ առանց ինձ հարցնելու տեքստս բռնել կարդացել են։ Լավ են արել, գոհ եմ որ աշխարհում հնարավորին չափ շատ մարդ լսեց հայկական այլատյացության մասին։<br />
Կխաղաղվի, էլի մի քիչ էլ ժամանակը կհոսի ու չբարևողներս հերթով Հայլուր, կամ վաբշե հանրային ընկնելու համար իրանց կճղեն։ Բայց ես էրեսով չեմ տա, որտև էրեսով տալու համար պիտի բարևես։ Արդեն ընկնում են, մի մտավորական որ փրփուրը բերանը վրաս գոռում էր՝ես չեմ ուզում որ իմ նախագահը նարկոման լինի, հիմա հանրային հեռուստատեսությունում հաղորդում ա ստացել։ Լավ ա, երբ պետք ա կգոռաս, որ հանկարծ չասեն քեզ տականք, ինչպես լատենտ, թաքուն հոմոսեքսուալիստն ա ամենահոմոֆոբ ելույթներն ուենում, որ չասեն թե գյոթ ա, իսկ երբ պետք ա՝ իշխանության հետ գործերդ լավ էլ առաջ ես տանում։<br />
Իսկ Լևոն Ջավախյանը մատների վրա հաշվում ա՝ տասը հոգի իրան բարև չի տալիս։ Խի՞։ Պատմվածք էր տպել «Գրական թերթում»՝ «Լևոնի վերադրաձը»։ Մի հատված.<br />
«Ձեռքերով հյուսված երկու շղթա զուգահեռաբար մխրճվեցին ամբոխի մեջ: Կենդանի շավիղ էր բացվում: Անսպասելի հայտնվեց ինքը` չորս մատների արանքում պահած անբաժան մուշտուկը: Քամուն տրված մազերը կնգուղի նման կախվել էին ծոծրակին, բացելով ճաղատը: Օդը պայթեց ծափերից ու բերանբաց կանչերից: Նա գնում էր ծափողջյունների տարափի տակ կծկված, մուշտուկը ամուր սեղմած բերանին: Մարդիկ ուժգին, իրար էին զարկում ափերը:<br />
Սիրտս ահ ընկավ: Հանկարծ ձեռքները չջարդեին:<br />
-Լև-ոն…, Լև-ոն…,-թնդում էր համազարկը:<br />
Երևի Հիսուսի հայտնվելը Երուսաղեմում էն գինը չուներ, ինչ նրա հայտնությունը Ազատության հրապարակում: Քայլում էր մռայլ ու շտապ, ապավինած ծխախոտի գլանակին: Վա՞խն էր ուղեկիցը, թե՞ հրճվանքը` դժվար է ասել: Նա հավատում էր ինքն իրեն: Նրան հավատում էին նրանք: Նա էր կենդանի աստվածը: Նա` ազատությունը… Ազատությունը ամբոխի մեջ: Ահա նա` մուշտուկը ձեռքին… Նրբագեղ ծխում էր: Հավատը զորավոր էր: Այն մեռելին էլ կյանք կտար: Լևոնը տասը տարվա քաղաքական դիակ էր: Հավատը նրան կյանք էր տվել: Հիմա նա կենդանի կուռք է: Մարդիկ նայում էին մի ուղղությամբ, նրա ուղղությամբ: Նրանք իրենց իղձերի շավիղն էին հարդարում: Միայն թե, գտնվել էր մեկը, որ նրանց հետ չէր:<br />
-Պռովոկատոր ա,- ասում էին,- հատուկ ուղարկված…<br />
-Ինչի՞…,- հետաքրքրվեցի:<br />
-Ասում ա,- ասացին,- ժողովուրդն առանց սերուցք` մածուն ա, առանց սերի…<br />
Յուրաքանչյուրն, ասում ա, պետությունը պիտի փնտրի ավելի շուտ իր մեջ, քան նախագահի… Այլակերպ, ասում ա, մենք ժողովուրդ չենք, ամբոխ ենք…<br />
-Նա էլ իր կարծիքն ունի,- ասի:<br />
-Դե, թող ուրիշ տեղ գնա,- ասացին:<br />
-Ինչի՞ որ…<br />
-Այստեղ գալիս են նրանք` ովքեր կարծիք չունեն,- խորհրդավոր բացատրեցին, ապա մեկը մատը տնկեց դեպի հարթակը,- Ահա մեր կարծիքը…<br />
-Լև-ոն…, Լև-ոն… ,-մոլեգնում էր հրապարակը»:<br />
Ու մի հատված էլ վերջից.<br />
Վիճակը տագնապալի էր: Վերջում պարեց ինքը: Այն նման էր հրեշի անճոռնի գեղգեղանքի: Բայց չգիտես ինչու մարդկանց սրտերին աստծո դյութական թովչանք էր թվում: Հետո ճայթեց փոթորիկը: Զանգվածը կատաղի գրոհեց: Մոլեգնում էր ամբոխի տոռնադոն: Փոթորիկը ափ էր նետում փայտի կտորներ, երկաթի ձողեր, կենցաղային իրեր, քարի բեկորներ, դյուրավառ շշեր… Ոստիկանական լեգիոնը վահանները պարզած ճգնում էր այդ ամենի տակ: «Օդին վրա լուսարձակ գնդակներով զինվորներ սկսին կրակիլ,- պատմում էր ֆրանսահայ լրագրող ընկերս` Վահե Տեր-Մինասյանը,- Ան ատեն ցուցարարները սկսին գոռալ, սուլել, ձեռների փայտերը թափահարիլ… Եվ մենք հասկացանք, որ քաքին մեջ ենք…։<br />
Բա որ պատմվածքն էլ Հայլուրով հաղորդեին, Ջավախյանը վաբշե կքաշվեր։ Բայց էլի ընեկեր ու բարեկամ խիստ նվազնում են, Ջավախյանը սրտնեղած պատմում ա.«Վիլոն դեմովս անցնում էր, բարև չտվեց, վզից բռնի, արա, ասում եմ, հազար տարվա ընկերս ես, խի չես բարևում, ասում ա՝ակցիա եմ անում»։<br />
Իսկ գրողներից մեկն էլ, երբ Ջավախյանը Հյուսիսային պողոտայի մոտից անցնելուց էր եղել, հետևից գոռացել էր՝ քանի արծաթով ծախվեցիր։ Խեղճ Ջավախյան, արդեն 15 տարի բյուջեից մի կոպեկ չի ստացել, առավոտից իրիկուն վերնիսաժում ու ոսկու շուկայում արծաթի զարդերի առևտուր ա անում, իրա քրտինքով տուն պահում, ձմռան ցրտերին առողջությունը վարի ա տվել, ու մեկ էլ, մարդիկ, որոնց եկամուտը մենակ կոռումպացված պաշտեոնյաներից ա եղել կամ բյուջեից, Ջավախյանի հետևից ծախված են գոռում։<br />
Ու, իսկականից, մարդ քար պիտի լիներ, որ լևոնական չդառնար։ Չդառնար, որ ի՞նչ, մենակ քֆուր ուտե՞ր։ Իսկ որ դառնում ես, կայֆ, ամբոխին ձուլված, հարմար, անհոգ, պաշտպանված, բոլորն իրար սիրում են։<br />
Ուրեմն արտահայտման ազատություն ունենալու համար մարդ պիտի քար լինի։</div>
<br />
<div>
</div>
<br />
<div>
</div>
<br />
<div>
</div>
<br />
<div>
Մեկնաբանություններ<br />
Posted in <a href="http://www.tert.am/blog/?cat=1" rel="category" title="View all posts in Uncategorized">Uncategorized</a> | <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/post.php?action=edit&post=507" title="Edit post">Edit</a>| <a href="https://www.blogger.com/null" name="comments"></a><br />
26 Responses<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-552"></a>uzogh Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-552" title="Friday, February 6th, 2009 at 4:49 pm"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=552" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=507#comment-552" title="">February 6th, 2009 at 4:49 pm</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=552" title="Edit comment">e</a><br />
<a href="http://uzogh.livejournal.com/279208.html" rel="nofollow">http://uzogh.livejournal.com/279208.html</a><br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-553"></a><a href="http://www.inknagir.org/" rel="external nofollow">vahan.ishkhanyan</a> Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-553" title="Friday, February 6th, 2009 at 5:26 pm"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=553" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=507#comment-553" title="">February 6th, 2009 at 5:26 pm</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=553" title="Edit comment">e</a><br />
Հարգելի uzogh,<br />
կարդացի ձեր բլոգում տեքստիս մասին ձեր գրածը։ Շնորհակալություն։ Անցյալ տարվա փետրվարյան օրերին ես հաճախ էի կարդում ձեր բլոգը, որն ինձ համար համատարած փսիխոզի մեջ հազվադեպ հանդիպող ողջամտության օազիսներից էր։<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-554"></a><a href="http://uzogh.livejournal.com/" rel="external nofollow">uzogh</a> Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-554" title="Friday, February 6th, 2009 at 6:20 pm"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=554" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=507#comment-554" title="">February 6th, 2009 at 6:20 pm</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=554" title="Edit comment">e</a><br />
Giteq inchn e zarmatsnum batsi ayd hetaqrqir transformatsiayits, vori masin gretsi?Ayn, vor ayd chbarevoghner@ kartses te liberal arzheqneri menashnorh en statsel. Pordzeq patkeratsnel mi iravitjak erb azgayin khtrakanutyun qarozogh@ vagh@ khosi mardu iravunqnerits. Ev amenatkhur@ ayn e, vor ays amen@ chi gtnum normal pataskhan. Dzer gratsi pes - inch-vor mi deputat vakhenalov, vor vagh@ iran qaqmej (sic! sa dzer nakhord grarman allaverdina ) kanen terterum sus er mnum.Myus koghmits el mi qich dzhvara aknkalel mardu iravunqneri masin stap kartsiq ayn mardkantsits, voronts menq pativ unenq tesnelu AZh-um.Lav, sa im vaghva grarman teman klini.<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-559"></a>Hrant Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-559" title="Saturday, February 7th, 2009 at 2:07 am"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=559" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=507#comment-559" title="">February 7th, 2009 at 2:07 am</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=559" title="Edit comment">e</a><br />
Տղերք գիտեք ինչ էրկուսիդ էլ անկեղծ ասեմ` ով ով, բայց դուք բարեւ տալուց մի խոսացեք էլի: Էն էլ տենց անմեղ դեմքի արտահայտությամբ: Մի այլ հարցից խոսայիք ռեակցիա չէի տա: Իշխանյանների գրեթե ողջ ընտանիքը ինձ բարեւ չի տալիս, կամ զոռով ա բարեւոմ, առանց որեւէ բացատրության, կամ խոսակցության միայն իմ քաղաքական հայացքների պատճառով` այլ տարբերակ ուղղակի չեմ կարող գտնել, թե հանկարծ ինու մի օրում սաղով ինձ սկսեցին չբարեւել: Ինչ վերաբերվում է քեզ, ուզող ջան, չեմ մոռանա անցյալ տարվա դեկտեմբերի 31-ը, երբ քեզ պատահական փողոցում տեսնելով հարցրեցի ոնց ես` ասեցիր` նազլո վռագամ լավ եմ: Մինչեւ հիմա մտքումս չի տեղավորվում էդ ֆռազի աբսուրդը: Մի բան էլ ասեմ, ու նոր առիթ տամ, որ ինձ կրկնակի չբարեւեք: Վահան Իշխանյան ու Պասկալ Ռուբո-Ուզող այսպիսի ջերմությունը մտերությունն ու իրար հասկանալը ուղղակի անեկդոտ է, որտեւ այս մարդկանց ոչինչ չի կարող միավորել բացի Լեւոնի վրա տարած լինելուց մինուս նշանով: Երկուսդ սար ու ձոր եք, ու համոզված եմ, իրար մասին լսել իսկ չէիք ուզի դեռ 2 տարի առաջ: Գիտեմ, որ իզուր գրեցի, բայց ուղղակի կոնկրետ էս թեման կոնկրետ ձեր կողմից բառձրացնելը ուղղակի աբասուրդ ա:<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-565"></a><a href="http://www.inknagir.org/" rel="external nofollow">vahan.ishkhanyan</a> Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-565" title="Saturday, February 7th, 2009 at 11:29 am"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=565" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=507#comment-565" title="">February 7th, 2009 at 11:29 am</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=565" title="Edit comment">e</a><br />
Հրանտ,<br />
Ես քեզ միշտ էլ բարևել եմ, ու դա եղել է շատ մարդկանց ներկայությամբ, որոնք կարող են վկայել։ Ուրիշ բան, որ քո հետ չեմ ուզում զրուցել, և ոչ թե այն պատճառով, ինչը դու համարում ես քո քաղաքական հայացքը (ես կարծում եմ դու ուղղակի քաղաքական հայացքներ չունես)։ Նկատած կլինես, որ մինչև քո, այսպես կոչված, քաղաքական հայացքների ձևավորվելը, այսինքն մինչև Լևոնի ի հայտ գալը, ես այլևս չէի ուզում զրուցել քեզ հետ։ Պատճառն էլ ասեմ, դու քո հոդվածներում ստեր էիր գրում այն միջավայրի մասին որտեղ մենք շփվում էինք ու ես որոշեցի քեզ հետ բառ չփոխանակել որ ինձ էլ ստեր չվերագրես։ Կարող եմ կոնկրետ օրինակներ էլ բերել։ Նույնիսկ, եթե հիշում ես, ինձ մոտեցար CLUB-ում ու հարցրիր՝ գրածիս համար ինձնից նեղացե՞լ եք, ես ասի՝ ես չէ, բայց ուրիշները՝գուցե։Ինչ վերաբերում է մյուս Իշխանյաններին, ապա կարծում եմ նկատի ունես եղբորս, որն էլ իր անձնական պատճառը ունի քեզ չբարևելու։ Եթե ցանականա, այստեղ թող գրի, կամ այլ տեղ քեզ ասի։ Ասեմ, որ եղբայրս՝Ավետիքը մի քանի լևոնական ընկերներ ունի և հետները հարաբերությունները չի խզել, հենց մի քանի օր առաջ նրանց հետ խմում էր։Քո անձը մեջբերելը ճիշտ օրինակ չի, ու դու էլ լավ գիտես, որ ես շատ լևոնականների հետ նորմալ հարաբերություններ ունեմ, Ինքնագրի ակումբի հավաքներում, որոնց դու նախկինում գալիս էիր, մեծ մասը լևոնական են, և հենց այս բլոգիս մեջ էլ նրանց հաճախ մեջբերում եմ։ Սա էլ մի ապացույց է, որ քո հետ իմ հարաբերությունները քաղաքականության հետ կապ չունեն։Այսպիսով, դու այնպես արեցիր որ ես իմ որոշումս խախտեմ ու երկխոսության մեջ մտնեմ քեզ հետ։ Դու քո քոմենթի համար ասում ես որ իզուր գրեցիր, իսկ ես հուսամ, որ այս քայլիս համար չեմ ափսոսա։Նաև ասեմ, քեզ կարող է զարմացնել տարբեր հայացքներ ունեցող մարդկանց իրար հասկանալը, քանի որ ձեր առաջնորդը պատվիրել է այլ տեսակետ ունեցող մարդկանց տականք հռչակել ու նրանց այլև չբարևել, այսինքն չփորձել հասկանալ։ Իսկ իշխանության գալուց հետո, արդեն ինքը գիտեր, թե այդպիսիներին ինչ պիտի աներ։Բայց այսուհանդերձ, ես չգիտեի, որ Uzogh-ի հետ տարբեր հայացքներ ունենք։ Ուրեմն, եթե այդպես է, վատ չի, բազմազանությունը դիկտատորներն են ատում։<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-574"></a>Hrant Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-574" title="Sunday, February 8th, 2009 at 12:14 am"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=574" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=507#comment-574" title="">February 8th, 2009 at 12:14 am</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=574" title="Edit comment">e</a><br />
Ես ասեցի, թե իզուր եմ գրել, որովոհետեւ այնուամենայնիվ սա մեծամասամբ անձնական հարցերը պարզելու լավահույն տեղը չի, բայց ամեն դեպքում արդեն գրել եմ, ու երեւի լավ ա: Գոնե մի փոքր ավելի պարզ ա հիմա իմ համար:<br />
Փորձեմ պատասխանել:Նախ էն ինչ քո ասաշներից ինձ ամենաէականն է թվում, հետո որոշ դետալների մասին:Էականը հետեւյալն ա: Դու գրում ես, թե դադարել ես իմ հետ շփվել ինչ-ինչ պատճառներով, ինչի մասին ես առաջին անգամ եմ լսում: Սա էական է նրանով, որ հանդուրժողականությունից եւ ազատականությունից խոսելը դեռ քիչ է: Ես համարում եմ, որ եթե դու մարդու հետ հանկարծակի դադարում ես շփվել, կամ բարեւել, նորմալ ա, որ դու էդ մարդուն տեղյակ պահես եւ այդ որոշման եւ դրա պատճառների մասին: Սա է իրական հանդուրժողականությունը եւ այլն: Իսկ այն ինչ ներկայացնում ես դու, իմ կարծիքով ինչ որ ասիականություն է, կամ չիգիտեմ ինչականություն: Ես չեմ ասում, թե մենք այնքան մոտ ենք եղել, որ դու պարտավոր էիր ինձ երկար բացատրություններ տալ, բայց ամեն դեպքում մենք նորմալ շփվել ենք, ու եթե քո կարծիով ես “ստեր եմ” ասել, կարելի էր էդ կարծիքի մասին ինձ տեղյակ պահել: Իսկ Ավիկի դեպքում էլ մի քիչ այլ է: Ես չեմ թաքցրել, որ Ավիկին շատ ավելի ջերմ եմ վերաբերվել, եւ մեծ համակրանք եմ ունեցել, եւ իրա դեպքում, իրոք նեղվել եմ, որ առանց իմ հետ խոսել փորձելու նա չերեզներով ինձ փոխանցեց իր որոշումը: Ի վերջո, եթե խոսք ա գնում հանդուրժողականության մասին, կարելի ա նախ մարդուն լսել, հետո որոշում ընդունել: Գուցե ե՞ս էլ ասելիք ունեի: Բայց դա ասենք իմ անձնական խնդիրն ա, ու մեծ հաշվով անցյալում ա: Սա է իմ կարծիքով էականը:<br />
Հիմա դետալների մասին կարճ:1. Ես չեմ ասել, որ դու ինձ առհասարակ չես բարեւում: Գրել եմ` կամ չեն բարեւում, կամ զոռով են բարեւում: Դա վերաբերվում է եւ քեզ, եւ Վիոլետին, եւ Ավիկին:2. Եթե ես քո կարծիքով ստեր եմ գրել “միջավայրի մասին”, հիմա էլ դեմ չէի լինի լսել քո ակնարկած փաստերը, որովհետեւ բացարձակ չեմ պատկերացնում, թե ինչի մասին է խոսքը:3 Ոչ, ես չեմ նկատել, որ դու իմ հետ դադարել ես շփվել իմ “կարծեցյալ քաղաքական հայացքների” (չիգիտեմ, թե սա ինչ ա ակնարկում, բայց “խրեն ս նիմ”)փոփոխություններից առաջ: Ես նկատել եմ, որ “տարօրինակ” զուգադիպությամբ նշված երեքդ էլ սկսեցինք ինձ չբարեւել կամ զոռով բարեւել 2007-ի վերջից-2008-ի սկզբին: Քանի որ ինձ ոչ ոք տեղհակ չի պահել պատճառների մասին` ես իրավունք եմ ունեցել կարծել այն ինչ կարծել եմ: Ճիշտ ա, Ավիկին փորձել եմ նամակ գրել, բայց վերջում չուղարկեցի, որովհետեւ համընկավ մարտի մեկի հետ: Բայց նամակի սեւագիրը հիմա էլ կա մոտս: Ամեն դեպքում, ես գիտեմ, որ մինչեւ 2007-ի աշունը ես մեկ-մեկ եղել եմ Ինքնագրի քննարկումներին, խոսացել եմ այնտեղ տեղադրվելիք իմ նյուերի մասին եւ այլն եւ այլն, եւ ոչ մի արտառոց բան չեմ նկատել:<br />
4. Դու ինքդ էլ ասում ես, թե քեզ հարց եմ տվել (եթե գոնե հիշացնես երբ, գուցե հիշեմ), բայց դու ասել ես, որ հենց դու չես նեղվել: Բա ես էդ դեպքում, որտեղից պետք է կռահեի իմ “հանցանքի” մասին:<br />
5.” Նաև ասեմ, քեզ կարող է զարմացնել տարբեր հայացքներ ունեցող մարդկանց իրար հասկանալը, քանի որ ձեր առաջնորդը պատվիրել է այլ տեսակետ ունեցող մարդկանց տականք հռչակել ու նրանց այլև չբարևել, այսինքն չփորձել հասկանալ։ ” Սա ուղղակի ցնցող էր: Այսինքն մինչեւ հիմա չեմ կարող հասկանալ, դու սա լուրջ ես գրել, թե ուղղակի էմոցիոնալ զեղում էր: Ինչ կոչեմ սա` նեղացած էրեխու ֆրազ: Թե ասենք հիմա թվարկեմ, էն բոլոր թունդ եւ չափավոր հակալեւոնականներին, որոնց հետ ես շփվում եմ, եւ որոնք իմ տուն հյուր են գալիս: Վախենամ ցուցակը շատ տեղ զբաղեցնի: Հենց ուոզող Ռուբիկի ընկերներից Սեդրակը շաբաթը մեկ մեր տանն է: Նենց որ պետք չի գյոտրարարի տոնով բացահայտումներ անել տարբեր հայացքների տեր մարդկանց շփման մասին: Բայց ջահանդամ ես: Ոնց կարող ա մեծ մարդը, մեծ մարդուն ասի` թե քո առաջնորդը քեզ պատվիրել ա, ու լուրջ հավատա էդ իրա ասածին:<br />
6. Դու ու Ուզողը կարող եք շփվել որքնա ուզեք, ուղղակի ես կարող եմ զարմանալ, երբ Վահան Իշխանյանը ասում ա, որ ինքը հաճույքով կարդում ա Ռուբիկի բլոգը, նույն պատճառով, ինչ ես կարող եմ զարմանալ, եթե Վահան Իշխանյանը ասի, որ նա հաճույքով կարդում ա Գոլոս Արմենիի:<br />
Էսքանը: Քանի որ քո բլոգն ա, եթե համարում ես էս ամենը ավելրոդ բլոգի տեսակետից կարող ես հետո ջնջել:<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-576"></a>payqar Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-576" title="Sunday, February 8th, 2009 at 6:31 am"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=576" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=507#comment-576" title="">February 8th, 2009 at 6:31 am</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=576" title="Edit comment">e</a><br />
Քաքի մեջ էլ մնացինք<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-577"></a>payqar Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-577" title="Sunday, February 8th, 2009 at 6:40 am"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=577" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=507#comment-577" title="">February 8th, 2009 at 6:40 am</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=577" title="Edit comment">e</a><br />
Քաքի մեջ էլ մնացինք: Երևի դրա համար էլ «քաք»-ը կամ քաքի փառաբանումը դառել ա հայ արդի գրականություն կոչեցյալի թեման ու հպարտությունը: «Առաջ Հայաստանը» ինչպես սպասվում էր փոխվեց առաջ դեպի քաքակյանքի: Էդ գաղճ մթնոլորտում էլ գոհ լինենք, որ մարդիկ իրար չբարևելով են բավարարվում:Իսկ եթե արդար ընտրություններ լինեն (որը բոլորն էլ ընդունում են չեղան) բանը սրան չէր հասնի:<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-583"></a>Missed Page Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-583" title="Sunday, February 8th, 2009 at 8:48 pm"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=583" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=507#comment-583" title="">February 8th, 2009 at 8:48 pm</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=583" title="Edit comment">e</a><br />
Ժող ջան, չարժի սիրել քաղաքականությունը մարդկությունից ու մարդկայնությունից ավելի, Լեւոն, Սերժ, Պողոս, Պետրոս, մի հատ գաղտնիք բացեմ, ոչ մեկին չասեք, սուուուս, մենակ ականջին… իրանք բոլորը ՆՈՒՅՆՆ են, նույնը, հիշում եք էն հին չինական հեքիաթը վիշապի մասին, երբ բոլորը գնում են վիշապին սպանելու, բայց հետ չեն վերադառնում, այլ սպանելով վիշապին իրենք են նստում նրա տեղը դառնալով նոր վիշապ… Շատ ակտուալ հեքիաթա իմ կարծիքով, պետքա վիշապ ծնող միջավայրը փոխել…. էհհ, թե չէ ընկել եք իրար հետեւից` Լեւոնական, Սերժական…<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-588"></a><a href="http://www.inknagir.org/" rel="external nofollow">vahan.ishkhanyan</a> Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-588" title="Monday, February 9th, 2009 at 8:49 am"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=588" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=507#comment-588" title="">February 9th, 2009 at 8:49 am</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=588" title="Edit comment">e</a><br />
Հրանտ,<br />
Դու ինձ ներքաշում ես հրապարակավ անձնական հարաբերություններ պարզելու մի ոլորտ, որն ինձ համար տհաճ է, բայց ստիպված եմ անել և վերջակետ դնել այս թեմային։Այսպես.Ես իմ բնավորությունը այստեղ չեմ քննարկելու, իմ վարմունքը «ասիական» ես համարում, համարի, ոչ կհերքեմ, ոչ էլ կհաստատեմ, քանի որ դա մի որակում է, որ առաջացել է Եվրոպայի առաջ թերարժեքությունից ու ոչինչ ինձ համար չի նշանակում։<br />
Ինչ վերաբերում է եղբորս՝ Ավետիքի ու քո հարաբերություններին, ապա եթե բան ունես ասելու, նրան ասա, ու իմ բլոգը նրա հետ հարաբերություններ պարզելու դաշտի մի վերածի, ես ոչ մեկի փաստաբանը չեմ։ Բայց պարզեցի ու մի քանի բան կասեմ. դու ասում ես, որ մեկի հետ չխոսելուց առաջ «Ի վերջո, եթե խոսք ա գնում հանդուրժողականության մասին, կարելի ա նախ մարդուն լսել, հետո որոշում ընդունել»: Ուրեմն, եղբայրս քեզ լավ էլ «լսել է» «Հայկական ժամանակում» նրա դեմ գրածդ երեք մեծածավալ՝ «Իշխանյանի «Մահ կամ իշխանությունը» հոդվածների միջոցով։ Քանի որ «Հայկական ժամանակին» չեմ հետևում, չէի կարդացել քո մի քանի հոդվածներ, որոնք այս առիթով կարդացի։ Այժմ դրանք կարդալով համոզվեցի, որ եղբայրս շատ ճիշտ է արել, և ես եթե կարդացած լինեի, նույն կերպ կվարվեի, քանի որ դու հունվարի քո մի հոդվածում դավաճան ու ուրացող ես կոչել շատերին և իմ բարեկամ Վազգեն Մանուկյանին, որ նրանք չեն միացել Լևոն Տեր-Պետրոսյանի ու քո շարժմանը, իսկ մարտին գրում ես, որ մարտի մեկը չդատապարտելու համար «ես ինձ եւ Հայաստանի այլ քաղաքացիներին իրավունք եմ վերապահում ոչ միայն դավաճան կոչել այդ քաղաքական թիմի ներկայացուցիչներին, այլեւ 96-ին Սամվել Գեւորգյանի կողմից Շավարշ Քոչարյանին արված ապտակը համարել նաեւ իմը, մերը եւ ափսոսալ, որ ապտակը ընդամենը մի հատ էր ու ընդամենը մի հոգու էր հասցված»: Սա գրել ես “Իշխանյանի “մահ կամ իշխանություն” հոդվածաշարում։<br />
Ես չգիտեմ, թե Սամվել Գևորգյանը ինչպես է գլուխ գովացել մոտդ, թե ապտակել է Շավարշին։ Բայց այլ բան գիտեմ ու տեսել եմ հեռուստացույցով, որ ապտակը մի հատ չէր ու մենակ ապտակ չէր։ 96 թվականի սեպտեմբերի 27-ին,(ինչքան հիշում եմ, 27-ին էր) երբ բոլոր ընդդիմադիրները ձերբակալված ու խոշտանգվում էին Մուշեղ Սաղաթելյանի ու Լևոնի Բուդոյի ոտքերի տակ, Շավարշ Քոչարյանը այն խիզախ մարդն էր, որ միայնակ մնացած, առանց թիմի գնաց ԱԺ ու ելույթ ունեցավ ամբողջ իշխանության առաջ ու նետեց նրանց երեսին ճշմարտությունը, որից հետո բանակն ու ոստիկանությունը իրենց թիկունքին լակոտի պես ՀՀՇ-ն ու իշխանության կամակատարները տասնյակներով հարձակվեցին Շավարշի վրա ու սկսեցին ծեծել, տեղ չկար հարված հասցնելու։ Այդ ժամանակ է հավանաբար Սամվել Գևորգյանը ապտակել, ուրիշի ուսի վրայով։ Հիմա էլ դու կոնգրեսը թիկունքիդ թերթի էջերից վիրտուալ ապտակում ես Շավարշին։ Փորձիր խոսքդ գործի վերածել։ Եղբայրս ասեց, թե իր դեմ գրելու միջոցով Շավարշին է “ապտակում”, “ուրեմն թող իմանա՝ Շավարշին ուղղված ապտասկը նաև ինձ է ուղղված ու ինձ տեսելիս հետո ոչ թե թող բողոքի որ չեմ բարևում, այլ գա ապտակի, տեսնենք ոնց է ապտակելու”։ Ես չգիտեմ, եղբայրս դատապարտել է՞ մարտի մեկը, թե ոչ, բայց ասեմ, ես էլ Շավարշի պես, չեմ դատապարտում, ավելին, առաջին անգամ շնորհակալ եմ իշխանություններին, որ մարտի մեկին կանխեցին այն վտանգը որ գալիս էր մեր գլխին(”մեր”ի մեջ դու չես մտնում)։ Սա չեմ ասում, որ բանավիճեմ հետդ, այլ ի գիտություն, որ ինձ հանդիպելիս՝ փորձիր ապտակել, տեսնեմ ոնց ես ապտակելու։<br />
Բայց այստեղ ես չեմ ուզում դա քննարկել, ու թեև լևոնկան թեմային չեմ ուզում անդրադառնալ, այսուհանդերձ հետագայում առանձին նյութ կհրապարակեմ մարտի մեկի թեմայով։<br />
Հաջորդը.Քո գրած ստերից երկուսին կանդրադառնամ, որոնք ավելի լավ եմ հիշում, և միայն որպես ապացույց ներկայացնելու համար եմ մեջբերում։ «Հայկական ժամանակի» մայիսի 15-ի համարում գրում ես. «Վիոլետ Գրիգորյանի ականջը թող կանչի, որ Հայաստանով մեկ պոստմոդեռն հեղինակներ է փնտրում, այն դեպքում, երբ նրանք ձեռքի տակ են, ամեն օր հեռուստատեսության էկրաններին»։ Վիոլետը իր խմբագրած «Ինքնագիր» գրական հանդեսի համար, մասնավորապես, և ընդհանրապես երբեք պոստմոդեռնիստ հեղինակ չի փնտրել։ Սա կարող են վկայել «Ինքնագրի» շուրջ եղած ու Վիոլետին ճանաչող մարդիկ։ «Ինքագրի» հինգ համարների հինգ խմբագրականներում էլ պոստմոդեռնիզմ բառը չկա։ Նույն տեղում դու գրում ես. «Եւ մինչ հայ արվեստաբանները կամ գրականագետները բանավիճում են ետարդիականության առկայության մասին Հայաստանում, կամ իրենք են հենց իրենցից խաղում պոստմոդեռնիստ, մեզանում վաղուց կան այնպիսի կատարելագործված ետարդիականության դեմքեր եւ կազմակերպություններ, որոնց երբեք չեն հասնի ո°չ Վարդան Ջալոյանը, ո°չ էլ Միսակ Խոստիկյանը»: Ուրեմն, Միսաք Խոստիկյանից պոստմոդեռնիստ բառը գրեթե չի լսվել ու չի լսվում, դա կվկայեն բոլոր նրան ճանաչողները, և վիրավորական ու սուտ է ակնարկով գրելն էլ, թե նա «խաղում է» պոստմոդեռնիստ (թեև հստակ երևում է որ Միսաքի մասին ես գրել, բայց մեկ էլ տեսար ասես՝ ես Միսաքին նկատի չունեի «խաղալ» ասելով)։<br />
Հաջորդը.Դու ասում ես «ես կարող եմ զարմանալ, եթե Վահան Իշխանյանը ասի, որ նա հաճույքով կարդում ա Գոլոս Արմենիի»: Ուրեմն իմացիր, «Գոլոս Արմենիի» թերթի մշտական ընթերցողն եմ եղել, «Գոլոսի» հանգուցյալ աշխատակիցներ Նարեկ Մեսրոպյանին և Վալերի Այդինյանին համարում եմ հայաստանյան մամուլի ամենավառ դեմքերից, և նրանց տեքստերը հաճույքով կարդում էի, թեև, էլի զարմացնեմ քեզ, նրանց շատ տեսակետների հետ համաձայն չեմ եղել։ Ինքնագրի 3-րդ համարում գրել եմ «Գոլոսի» մասին «Առանց ընտրության» էսսեում <a href="http://www.inknagir.org/index.php?groupid=29&task=content&id=147&lang=arm" rel="nofollow">http://www.inknagir.org/index.php?groupid=29&task=content&id=147&lang=arm</a>Հիմա էլ երբեմն կարդում եմ «Գոլոսը», ու հարգում նրա խմբագրին, թեև ինձ համար այն էապես զիջում է Մեսրոպյանկան «Գոլոսին»։<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-589"></a>Kolombet Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-589" title="Monday, February 9th, 2009 at 8:52 am"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=589" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=507#comment-589" title="">February 9th, 2009 at 8:52 am</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=589" title="Edit comment">e</a><br />
Որովհետև այդպես էլ տղա չդառաք:Բարևել,չբարևվել,խաղալիքներիս չկպչես…Եթե փոքր հասակից մամայի բալա չլինեիք,մի երկու անգամ կռիվ արած լինեիք-հիմա կհասկանայիք,որ ատելությունն արտահայտելու այլ ձևեր էլ կան:Տղամարդ ազգերի մոտ մենամարտեր էլ են եղել:Մահացու ելքով:Չեչեն կինը կանգնած տանկի մոտ,ձեռքով խելագար ռիթմ էր խփում տանկի մետաղական պատյանին`ոգևորելով մեռնելու գնացող իր երկու տղաներին:Իսկ այստեղ տակը միզելու հոդվածով բանակից ազատված տղան հեղինակություն է:Ատելություն չի սա,այլ արժանապատիվ մեռնելն անարժան ապրելուց նախընտրել:Իրար մի բարևեք,կաֆեում վեր ընկեք,ֆիզիկական թուլությունը ինտիլիգենտության տեղ ներկայացրեք:Թող եկվորները ձեր երկրին տիրություն անեն:Եթե հագենան`կարող մի բան էլ ձեզ շպրտեն:Եվ վերջապես,հերիք է ասելիքի բացակայությունը հայհոյանքներով փոխարինեք:Չեք շփվել,չգիտեք`բայց սովորեցնեմ:Նույնիսկ հանցագործ աշխարհում լուրջ հեղինակությունները չեն հայհոյում:Իսկ քուչի թուլեքը,որոնց հայհոյանքներից վախեցած միշտ տուն եք փախել,հեղինակություն են միայն ձեր նմանների համար:Այդպես էլ մանկության վախերից ու կոմպլեքսներից չկարողացաք ազատվել:<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-590"></a><a href="http://www.inknagir.org/" rel="external nofollow">vahan.ishkhanyan</a> Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-590" title="Monday, February 9th, 2009 at 9:53 am"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=590" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=507#comment-590" title="">February 9th, 2009 at 9:53 am</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=590" title="Edit comment">e</a><br />
Հրանտ,<br />
Պոսմոդեռնիզմի հետ կապված հոդվծիդ տարeթիվը չէի նշել, 2007թ. մայիսի 15-ի համարում էր։<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-594"></a><a href="http://www.inknagir.org/" rel="external nofollow">vahan.ishkhanyan</a> Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-594" title="Monday, February 9th, 2009 at 11:55 am"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=594" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=507#comment-594" title="">February 9th, 2009 at 11:55 am</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=594" title="Edit comment">e</a><br />
Kolombet,<br />
Այս երկդիմի դուխով քոմենթդ քամու տպավորություն այնքան չէր թողնի, եթե թաքնված չլինեիր կեղծանվան հետևում։Կեղծանունով գրողներին հասկանում եմ, որ ուզում են կարծիք գրել, կամ դոշ տալ իրենց պաշտելի քաղաքական ուժի համար, բայց իրենց անձը գաղտնի պահել։ Բայց անհասկանալի է “տղա դառած” հայաթում “կռիվ” արած “տղամարդ ազգերին” օրինակ բերողը ինչի է կեղծանվան հետևից գոռգոռում։Ուրեմն որակումներիդ էմոցիան որ հանես, տակը բան չի մնա. “մենամարտող” ազգերը վաղուց պարտվել են ինտելեկտին, ինչպես քո օրինակ բերած չեչենները, որ խելքները թաղած մենակ զոհեր էին տալիս։ Կարծում եմ՝ քո մայրը այնքան խելք ունի, որ տանկի վրա սուսերներով պարի ռիթմը չի նվագի ու իր զավականերին մեռնելու չի ուղարկի։ Պատերազմում կռվում են հաղթելու համար, ոչ թե մեռնելու։<br />
Հայհոյանք ասելով եթե նկատի ունես ինչ- որ մեկին վիրավորելը, ապա բլոգիցս հանում եմ նման քոմենթները։ Եթե նկատի ունես ոչ ցենզուրային բառապաշարը, ապա իմացի, հանցագործ-չհանցագործ աշխարհի օրենքները չեմ ընդունում ու օգտագործում եմ այն բառերը, որոնք ուզում եմ։Մեկ էլ, իմիջիայլոց, ասեմ, որ լավ չես շփվել հանցագործ աշխարհի լուրջ հեղինակությունների հետ ու հայաթի խոսակցություններ ես ասում, թե լուրջ հեղինակությունները քֆուր չեն տալիս։ Այդ ինչ լուրջ հեղինակության հետ ես շփվել, որ քֆուր չի տալիս։<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-595"></a><a href="http://uzogh.livejournal.com/" rel="external nofollow">uzogh</a> Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-595" title="Monday, February 9th, 2009 at 12:53 pm"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=595" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=507#comment-595" title="">February 9th, 2009 at 12:53 pm</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=595" title="Edit comment">e</a><br />
Hrant, ay hents hima du mi shat hetaqrqir ban apatsutsetsir. Nayi, du chgretsir Vahani gratsi masin. Du nuynpes chgretsir im tezisneri masin.Qo grats@ verabervum er nran, te inchi masin es u Vahan@ CHPETQA grenq, i inch skzbunqnerov menq petqa shpvenq.<br />
Qo emotsional pataskhan@ 2 hartsi, voronq qez @ndhanrapes chen verabervum shat lav nkaragruma dzer, levonakanneri, @ndimakhosneri handep verabermunq@. Ketstses!Vonts LJ-um en asum “Аффтар, пеши исчо!!!!”<br />
Ev amenakarevor@` es barevelu masin mi khosq nuynisk chem grel. Du da erevi te ches jokel - et vochinch. kzarmanayi, vor du karoghanair haskanal @nddimakhosi grats@. Normal bana.Mnas baryav, aper. U imatsi, vor im vonts linelum ban chi pokhvel. es arajva pes nazlo vragam lav em.<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-597"></a>Kolombet Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-597" title="Monday, February 9th, 2009 at 1:52 pm"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=597" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=507#comment-597" title="">February 9th, 2009 at 1:52 pm</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=597" title="Edit comment">e</a><br />
Կոլոմբետը ազգանուն է:Կարող ես ինտերնետում գտնել:Պարտադիր չէ,որ բոլորը հայ լինեն:Իսկ թե ինչ հեղինակությունների հետ եմ շփվում`կարող ես Բիձուց հարցնել:Նաև կահմոզվես,որ պաշտելի քաղաքական ուժ չունեմ:<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-603"></a><a href="http://www.inknagir.org/" rel="external nofollow">vahan.ishkhanyan</a> Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-603" title="Monday, February 9th, 2009 at 4:53 pm"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=603" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=507#comment-603" title="">February 9th, 2009 at 4:53 pm</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=603" title="Edit comment">e</a><br />
Kolombet,<br />
Ես, որ լրագրությունը կիսով չափ թողել եմ, մի քիչ դյուրահավատ եմ դարձել, ու մտածեցի, թե գուցե Կոլոմբետ անունով քոմենթ գրող մեկը կա։ Բիձուն հարցրեցի, ասեց՝ մի Կոլոմբետ ճանաչում եմ, որ էլեկտրոնիկայի վերաբերյալ մոնոգրաֆիա է գրել, որը հրատրակվել է 1970-ական թվերին՝ ֆիզիկոս Կոլոմբետ Ստառոդուբ։Սա հաստատ դու չես։ Ինտերնետում էլ չկաս, կան ուրիշ Կոլոմբետներ, բայց հաստատ դու չես։ Մի խոսքով, հիմա էլ ինտերնետի հետևն ես ուզում թաքնվել, վերջը պարզեցինք, որ “տուն փախչող” ասելով քեզ նկատի ունես։Մի վհատվի, ես քո մտածողության մարդ չեմ, ու “տուն փախչողներին” չեմ դատապարտում, այս դարում մի տուն փախչող կարող է այնպիսի հայտնագործություն անել, որ հազար, քո ասած, լուրջ հեղինակություն գլուխ չի հանի ու չի կարող դիմադրել ինտելեկտի գրոհին։Ֆիզիկական ուժը այդքան մի պաշտի, մենք ատոմային դարում ենք ապրում, ուր բիլակի դուխը չի աշխատում։ Հայաստանում ուրիշ, ուր Գագիկ Ծառուկյանի բիլակի ուժն ավելին արժի քանի գիտնականների ու ծրագրավորողների մի բանակը։ Օրինակ, Ծառուկյանը, որ կպնեն, հաստատ Օբամայի ձեռը կծալի։ Ու հիմա համեմատի մեր երկիրը ու Օբամայինը, ո՞րն է ուժեղ։ Բայց սա էլ է փոխվում։Քո պեսների պատճառով այս երկրում միտքը չի գնահատվում ու կանայք, որ “տղա չեն դառնում” ու հայաթում “կռիվ արած չեն”, երկրորդ սորտ են մնում, ու նրանց առաջ բիլակավորները, “տղա դառածները” ու “լուրջ հեղինակությունները” կարիերայի ճամփեն փակում են։ Իսկ զարգացած աշխարհում, կանայք կարիերա են անում տղամարդկանց հավասար ու իրենց միտքը ներդնում տեխնոլոգիաների և այլնի զարգաման մեջ, ու այդ երկրները ավելի են բարգավաճում, իսկ “բարգավաճ” Հայաստանը հետ է մնում։Տես, առիթ տվեցիր միտք արտահայտեցի, որ քո համար “ասելիքի բացակայություն է”։Իսկ առողջության համար արժի մարզվել, դա ուրիշ։Բայց այս ամեն ինչի մեջ մի լավ բան եղավ. Բիձուն վաղուց չէի տեսել,որ զանգեցի, որոշեցինք գարեջուր խմել։ Կաֆեում վեր կընկնենք՝ նազլո վռագամ։<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-609"></a>Kolombet Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-609" title="Monday, February 9th, 2009 at 10:00 pm"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=609" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=507#comment-609" title="">February 9th, 2009 at 10:00 pm</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=609" title="Edit comment">e</a><br />
Գարեջրատնից փախար`երևի խմբագրություն գամ:Հասկացար,որ իմ փոխարեն գրում են-հայերեն չգիտեմ:Իսկ չարաշահել մարդկանց իմ սկզբունքների մեջ չկա:Իսկ Բիձուց ներողություն խնդրի իմ անունից`ես նրան չեմ ճանաչում:Պարզապես ձեր փոքր քաղաքում մարդ գտնելը խնդիր չէ:Մինչ վաղը իմ քաջ բարեկամ:Չեչեներեն եթե հասցնես սովորել լավ կլինի,շատ բաներ կներեմ:<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-610"></a>Hrant Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-610" title="Tuesday, February 10th, 2009 at 12:27 am"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=610" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=507#comment-610" title="">February 10th, 2009 at 12:27 am</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=610" title="Edit comment">e</a><br />
Վահան:<br />
Հիմա իրոք ուրախ եմ, որ էս խոասկցությունը սկսեցի, որովհետեւ իրոք գրեթե ամեն ինչ պարզվեց իմ համար, եւ թեթեւացա: Վերջին մի քանի շտրիխներ:<br />
1. Եթե դու իրոք որոշել ես իմ հետ “չզրուցել”, պոստմոդեռնիզմի մասին իմ տողերի պատճառով, եւ ստեր ես անվոնում, այն որ ես դա գրել եմ, ես իրոք ուրախ եմ քո որոշման համար: Որովհետեւ, ինչ ասեմ, եթե պոստմոդեռնիզմի մասին այդ տողը դու կամ Վիոլետը վիրավորական ենք համարում (անկախ այն բանից դա ճիշտ է թե սխալ)` ինչ կարող եմ ասեմ: Սա իմ կյանքում լսած ամենամեծ անհեթեթյուններից մեկն ա: Կներես, չիգիեի, որ պոստմոդեռնիմզը վիրավորանք ա: Զարմանաում եմ միան, որ Միսակն ու Վարդանը Ջալոյան դեռ շարունակում են ինձ բարեւել եւ զրուցել հետս նման ահավոր հայհոյանքներից հետո: Ամեն դեպքում ակնհայտ ա, որ նույնիսկ եթե պոստմոդեռնիզմը քո համար վիրավորանք է, կարելի էր դրա մասին տեղյակ պահել: Ամեն դեպքում իմ խիղճս հանգիստա , որտեւ հաստատ գիտեմ, որ էդ ֆրազը գրելուց մտքովս իսկ չի անցել, որ դա կարող ա Վիոլետին, որին ես անկախ ամեն ինչից համարում եմ տաղանդավոր պոետ, վիտարովերլ: Լավ էս անցանք:<br />
2. Ավիկի “դեմ” գրած հոդվածի վերաբերյալ միայն երկու տող: Ես դա չեմ գրել “դեմ”: Ես գրեկլ եմ այն բանից հետո, երբ Ավիկը մեջբերել էր ինձ իր հոդվածում, ընդ որում աղավաղելով իմ գրածները: Այսինքն, իմ հոդվածը պատասխան էր: Եվ Ավիկն արդեն մեկ ամսից ավել իմ հետ չէր շփվում: Ամեն դեպքում ես հենց այդ հոդվածում Ավիկին անձամբ չեմ վիրավորել, այլ հակառակը գրել եմ իրա մասին ամենալավ տողերը: Եվ նույնիսկ եթե Ավիկի վաղն ինձ հայհոյի, ես շարունակելու եմ բերանը փակլ այն մարդկանց, ով նրա մասին մի վատ բան ասի: Ոչ թե որովհետեւ ես տենց լավն եմ, այլ որովհետեւ էդ եմ գտնում ճիշտ եւ վերջ:<br />
3. Ինչ վերաբերվում ա Շավարշ Քոչարյանին, Մանուկյան Վազգենին եյ այլոց: Կրակը չենք ընկել, որ նա ձեր բարեկամն ա: Ինչ որ գրել եմ իրենց մասին, ոչ միայն չեմ փոշմանել, այլեւ ուրախ եմ:<br />
4. Ինչ ես դու մտածում մարտի մեկի մասին` ինձ վաղուց չի հետաքրքրում, մանավանդ որ կարելի է կռահել, թե ինչ ես մտածում: Բանավեճն էլ իմաստ չունի մեկի հետ, ով նախորոք ամեն ինչ գիտի:<br />
5. Քեզ ապտակելու պահով: Կարո՞ղ ա մի հատ էլ ժամո դնես ինձ, կամ նման մի բան: Ամեն դեպքւոմ ասեմ, որ քեզ ապտակելը ինձ բացարձակ չի հետաքրքրում, քանի որ կյանքումս շատ ավելի հետաքրքրիր բաներ կան:<br />
Ամենայն բարիք: Քոչարյան Շավարշին կարաս բարեւես, եթե շփվում ես հետը, ու հարցնես իրան, թե ինչ էր նա ասում Հրանտին 2007-ի գարնան սկզբին: Եթե նա անկեղծ լինի, կարող ա շատ հետաքրքրիր բաներ իմանաս կյանքի մասին:<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-611"></a>Hrant Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-611" title="Tuesday, February 10th, 2009 at 12:38 am"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=611" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=507#comment-611" title="">February 10th, 2009 at 12:38 am</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=611" title="Edit comment">e</a><br />
Ուզող:<br />
Ուզում եմ հասկանամ, թե երբ ես վերջապես հոգնելու էդ պաթեթիկ եւ մանկամի ոճից: Դու հավակնում ես, որ քո հետ բանավիճեն, քո թեզերին պատասխանեն: Շատ լավ: Բայց ինչ ա քո կարծքիով զգում մարդը, երբ կարդում ա էդ անվերջ` “դու լեւոնականներդ”, “դուք անհանդուժոներդ”, եւ այլն, ինչ ա զգում մարդ բացի հորանջելու ցանկությունից: Հետո, գիտես ինչ կա, երբ պահանջում ես փաստարկված բանավեճ եւ այլն, եւ “մերկացնում ես” ինձ, ես քեզ սենց բան կարող եմ ասել: Վատ թե լավ, բայց ես երկու-երեք տարի ա համրայ ամեն շաբաթ մի մեծ հոդված եմ գրում` ՀԺ-ում, Պանորամայում: Դա չհաշված փոքր նյութերս: Այդտեղ իմ կարծիքներն են տարբեր թեմաներով: Եթե իրոք ուզում ես բանավեճ, այլ ոչ թե “դուք լեւոնականներդ”, “իսկ դուք սերժականներդ” հոգնեցուցիչ ու անհամ մարաթոն, ծանոթացի նախ իմ իրական կարծիքների հետ, հետո խնդրեմ վիճենք, եւ երկուսս էլ հարստանանք, այլ ոչ թե ինքնահաստատվենք: Բայց քանի դեռ դու իմ հետ “դուք”-ով ես խոսում, ինձ հետաքրքիր չի: Խնդրեմ, մտի թեկուզ իմ բլոգ եւ քննադատի, ես միայն ուրախ կլինեմ: Ի տարեբրություն քեզ ես ոչ մեկին ինձ “վռագ” չեմ համարում: Նույնիսկ Սերժ Սարգսյանին: Եվ ոչ մի հայի մասին չեմ ասի` “դու մեզանից” չես: Դրա համար էլ իմ համար էդքան ծիծաղելի էր քո “նազլո վռագ”-ամ-ը:<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-615"></a><a href="http://www.inknagir.org/" rel="external nofollow">vahan.ishkhanyan</a> Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-615" title="Tuesday, February 10th, 2009 at 11:55 am"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=615" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=507#comment-615" title="">February 10th, 2009 at 11:55 am</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=615" title="Edit comment">e</a><br />
kolomber<br />
Զանգողը, որը հավանաբար դու չես, խոստացավ 40 րոպեից գալ Ռեդ բուլ, իսկ ես ու բիձեն նստել ենք 3 ժամ,ու զանգողը չեկավ: Նույնիսկ բիձեն վատ զգաց գնաց, ու ես դեռ շարունակում էի մնալ: Ես ավելի լուրջ էի պատկերացնում քեզ, ու բանավիճում էի: Պարզվեց որ հենց սկզբից պիտի քոմենթդ չդնեի:<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-618"></a><a href="http://uzogh.livejournal.com/" rel="external nofollow">uzogh</a> Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-618" title="Tuesday, February 10th, 2009 at 3:25 pm"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=618" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=507#comment-618" title="">February 10th, 2009 at 3:25 pm</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=618" title="Edit comment">e</a><br />
Hrant,Es @ndhanratsman iravunq statsa ayn pahits heto, erb andzamb du qez charandznatsretsir ayn mardkantsits, voronq Manvel-Manvel ein gorum, u azgi takanqin ein haghtum. Ev qani vor indz mankuts sovoretsrel en havatatsyalneri het chvitjel - es ayd hatjuyqits indz zrketsi.<br />
Nyuterd el dadaretsi kardal ayn pahits, erb du sksetsir ogtagortsel lratvamijots@ mardkants viravorelu npatakov. Nerogh, aper, bayts es chem hargum ayd kargi lragrutyun@ - lini da HA-n, Azatamtutyun@, ChI-n, kam HZh-n. Du hnaravor gtar qo hamar gres pavlikmorozovneri masin - es dadarel qez kardal@.<br />
Inch verabervuma “vragerin”, es qez karogh em berem mi sharq orinakner, erb mardiq im vra nayelov asum ein` “vochinch, mi tas or antsni - te hetd incha linelu”. Ed asoghner@ hima indz tesneluts mtnum en koghqi khanut@ - vorovhetev antsav voch miayn 10 or, ayl mi amboghj tari…<br />
Bayts amenakarevor@, aper, du tents el chjogir. Es qez, kam tsankatsats urishi chem asum inch anel. Chem asum um het shpvel, kam inch grel. Isk du asum es. Khndalun, Hrant hents et a.<br />
Ev qani der du im, (kam Vahani) kariq@ unes (ushadir eghir - ayd menq cheinq, vor mtanq qo gratsi mej ev sksetsinq qez kyanq sovoretsnel) bari eghir pahpanel ayn parz orenqner@, vori masin es gretsi. Heru mna takanqin haghtoghnerits, mi viravori mardkants terterum. Ev gutse ayd zhamanak du norits ktesnes im commentner@. Bayts indz tvuma da qez petq che. Shat aveli hatjeli e (ev inchu voch - hesht) gal ev LTP-i baroyakan bardzunqits sksel indz kyanq sovoretsnel.<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-620"></a>sarerkan Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-620" title="Tuesday, February 10th, 2009 at 6:02 pm"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=620" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=507#comment-620" title="">February 10th, 2009 at 6:02 pm</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=620" title="Edit comment">e</a><br />
Բոլորին.Սկզբից կարծում էի, թե այստեղ պարզապես անձնական մասշտաբի խոսակցություններ են, բայց զրույցի ծավալվելու ընթացքում հասկացա, որ սա մեր հասարակության հայելին է, եւ այնպիսի հայելի, որ չես գտնի ոչ մի թերթում, ոչ իշխանական, ոչ ըմդդիմադիր, քանի որ այստեղ արտացոլվում են մարդկային իրական հարաբերությունները, որ տեղ չեն գտնում մեր մամուլում` քաղաքական խաղերի հետ ուղղակիորեն չառընչվելու պատճառով: Մի խոսքով, այստեղ շատ ավելի հետաքրքիր թեմաներ են արծարծվում, քան մեր ողջ մամուլում միասին վերցրած:Նախ, Իշխանյանը իր անձնական օրինակով ներկայացնում է մի պրոբլեմ, որ այսօրվա ամենալուրջ պրոբլեմներից է` պառակտված ու թշնամական տրամադրված խմբերի առճակատումը: Լեւոնականների որդեգրած ագրեսիվության հետեւանքով, որ անթույլատրելի էր համարում, որ մեկն ու մեկը ոչ թե անգամ դեմ լինի, այլ ուղղակի չեզոք դիրք ունենա իրենց հռչակած միակ “ճիշտ ուղու” հանդեպ, հիմա տեսնում ենք տարբեր միջավայրերում առկա խռոված, իրար վիրավորած, իրար չբարեւող մարդկանց իրավիճակը, եւ ոմանք արդեն հասկանում են, որ չարժեր այդքան անտեսել պարզ մարդկային արժեքները, հանուն ինչ-որ քաղաքական նպատակների:Գուցե Հրանտը այս վերջիններիս պես սկսել էր վերհիշել այդ պարզ ու հավերժական մարդկային արժեքները, որոնք քաղաքական կրքերի մարելուն զուգընթաց կրկին վերարժեւորվում են: Բայց գիտակցաբար կամ անգիտակցաբար նա չհասկանալու է տալիս հեղինակի մեղադրանքը, որ ստել է: Նա զարմանում է , թե ինչպես կարելի է վիրավորվել “պոստմոդեռնիստ” բառից, երեւի կարծելով, թե վիրավորող սուտը պետք է միայն հայհոյանք լինի: Բայց եթե օրինակ Պարույր Սեւակի մասին գրեյին էկզիստենցիալիստ, նա նույնպես կբարկանար, եւ ոչ թե այն պատճառով, որ դա լավ կամ վատ բառ է, այլ պարզապես սուտ է: Իսկ երբ գրում են նաեւ “խաղում է”, արդեն ակընհայտորեն ուզում են վիրավորել, սա այնքան պարզ է:<br />
Բայց այստեղ հրապարակ եկավ սարսափելի մի երեւույթ, որ մեր ժողովրդի ամենանողկալի ախտերից մեկն է: Մեյդան ընկավ “լավ տղեն”, “զիլ տղեն”, եւ սկսեց իր “խառոշիական” գիտակցությամբ ուրիշներին դաս տալ: Երկու հոգի իրենց սեփական անուններով իրար հետ հարաբերություններ են ճշտում, մեկ էլ կոտրած գդալի պես մեջտեղ է ընկնում կեղծանունի դիմակի տակ ապահով թաքնված ասլանը եւ սովորեցնում, թե ինչպես պետք է “ռազբիրատ” անել: Բարեկամ, եթե նախամարդ ես եւ ուզում ես մամոնտ որսալ, ինչու՞ ես բլոգ մտել, գնա գազանանոց, վանդակի մեջ բանտարկված կենդանիների վրա հերսդ թափի, ուժդ ցույց տուր ու հանգստացիր, նոր քաղաքամեջ դուրս արի: Ես զարմանում եմ, թե ինչպես են նման մարդկանց թույլ տալիս սայթ մտնել , հենց այդ հնարավորությունից թեւեր առած է երեւի այս նախամարդը ինտելեկտուալ տարածքում իրեն թույլ տալիս “հեղինակությունների” ծանոթությամբ սպառնալիքներ շաղ տալ: Հիմա սա “քուչի” խոսակցության վայր է, թե բլոգ , եւ ա՞յս մարդիկ էին հայտարարում, թե երկիրը պետք է փրկել ավազակներից:Եվ սա առաջին սայթը չէ, որ նման բանի եմ ականատես լինում, տարբեր ֆորումներում մեկ էլ ոհմակով հայտնվում են ինտերնետային “քիլլերներ” ու սպառնում բանավիճողներին:<br />
Եվ ամենատխուրն այն էր, որ այսպես ասած` գաղափարական խոսակցության կողմնակից Հրանտը չի էլ նկատում “լեւոնականության” այս բաղադրիչ տարրը` իր եւ զրուցակցի արանքում, “չի նկատում”, որ ինքը խոսում է թեեւ ոչ կեղծանվան տակ թաքնված, բայց “խառոշիի” թիկունքից, որը գողականով “ժամո” է անում իր ընդդիմախոսին: Ինչու՞ չի նկատում: Գուցե այն պատճառով, որ ինչպես այստեղ պարզվեց, ինքն էլ իրականում հոգու խորքում ֆիզիկական հաշվեհարդարը նախընտրում է գաղափարական վեճից, եւ Շավարշ Քոչարյանին ապտակելը ոչ միայն իր վրա է վերցնում, այլեւ համարում քիչ:<br />
Իսկ ես, երբ որ հեռուստացույցով տեսա, թե ինչպես էին պառլամենտում հարձակվել Շավարշ Քոչարյանի վրա ու ծեծում էին, չնայած որ 96-ին ընդդիմության կողմը չէի, ի տարբերություն Հրանտի, ափսոսացի ոչ թե այն, որ “ապտակը մի հատ էր ու մի հոգու հասցված”, այլ , որ մասնակցել եմ այն ժամանակվա միտինգներին, եւ ամաչեցի, որ քաղաքացու իմ լուման եմ ունեցել , որ պառլամենտ մտնեն այնպիսի մարդիկ, որ կարող էին ոհմակով հաձրակվել մի հոգու վրա, որը, ի տարբերություն բլոգներում մամոնտների որսորդ ասլանի, նիհար եւ ակնոցավոր մի ինտելիգենտ էր:<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-624"></a>Sevak Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-624" title="Tuesday, February 10th, 2009 at 8:50 pm"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=624" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=507#comment-624" title="">February 10th, 2009 at 8:50 pm</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=624" title="Edit comment">e</a><br />
sarerkan,իսկ երբ 20 րոպե հետո իր ետևից գնացին պառմալենտ ու Արա Սահակյանին ու Արարքցյանին ծեծեցին, այդ ժամանակ հավանաբար չամաչեցիր, իսկ մարտի մեկին հավանաբար ամաչեցիր ու նույնիսկ հոգևոր տվայտանքներ ունեցար խեղճ սնայպերների փոխարեն, որ “ստիպված” են եղել գնդակահարելու ջհուդամասոնական ցուցարարներին, կամ արտասուքն աչքերիդ խղճացիր ոստիկաններին որոնք գիշերվա կեսին իրենց ընտանիքները թողել են մենակ ու ստիպված “չերյոմուխայի” գիռզեքը մեխում էին ցուցարարների գլուխների մեջ, ու հավանաբար մտածեցիր դե իրենք էլ են մարդ, տուն տեղ ունեն, գիշերը ցուրտ է, ինչքան շուտ ցրեն ցույցը այնքան շուտ կգնան տուն իրենց սիրասուն ընտանիքների գիրկը, բա ինչ անեն խեղճ մարդիկ, մի քանի հոգու էլ գյուլլեն որ ցուցարարները ցրվեն, թե չէ ինչքան կարելի է էդ ցրտին սառել դրսում, հասարակական կարգը պահպանելու համար:<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-625"></a><a href="http://www.inknagir.org/" rel="external nofollow">vahan.ishkhanyan</a> Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-625" title="Tuesday, February 10th, 2009 at 10:48 pm"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=625" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=507#comment-625" title="">February 10th, 2009 at 10:48 pm</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=625" title="Edit comment">e</a><br />
Սևակ,Չսիրածդ քաղաքական գործչի դեմ հարձակվելուցդ առաջ ստուգիր փաստարկներդ: 96 թվին ամբոխը Շավարշ Քոչարյանի հետևից չի գնացել պառլամենտ, այլ Վազգեն Մանուկյանի, իսկ Արա Սահակյանին ու Արարքցյանին ծեծել են ինքնաբուխ, առանց ցուցումի: Կատաղած ամբոխի ձեռներն են ընկել, ծեծել են: Ու եթե դուք արդարցնում եք, որ օրենսդիրները թայֆայով հարձակվում են անպաշտպան մարդու վրա ու վրեժ լուծում իբր իրենց գործընկերոջ ծեծվելու մեջ դեր ունենալու համար, ապա քո բողոքը մարտի մեկի սնայպերներից, որոնք ընդամենեը հրաման կատարողներ են և ոչ օրենսդիր հիմնվում է այն իդեայի վրա, որ միայն ձեզ է կարելի անօրինություն ու բռնություն կիրառել, իսկ ձեր հակառակորդին չի կարելի: Հենց այս քո միտքն էլ ցույց է տալիս թե ինչ վտանգավոր եք, և այդ վտանգը մի անգամ եղել է 96-ին հարյուրավոր ձերբակալվածների մեջ չկա մեկը որ ծեծված չլինի: Բոլորին խոշտանգում էին, պատգամավոր թե շարքային ցուցարար ու գլխավոր խոշտանգողն էլ ձեր շարժման լիդերներից մեկն է` Մուշեղ Սաղաթելյանը: Դրա մասին կգրեմ դեռ: Իսկ անցյալ տարվա ձերբակալվածներից ընդամենը մի 5-6 հոգու են ծեծել, այն էլ հիմանականում ձերբակալման ժամանակ: Բացառություններից մեկը Ջհանգիրյանն է, որ ձերբակալելուց հետո են ծեծել: Ոչ մի պատգամավորի մատով չեն կպել: Ուրեմն ևս մի փաստարկ որ այս իշխանությունը նախընտրելի է ձերինից: Ամեն ինչ համեմատության մեջ է, եթե Լևոնը չհայտնվեր, այս իշխանությունը ոչ մի կերպ նախընտրելի չէր կարող լինել:Նաև, խորհուդ եմ տալիս, բլոգս չվերածել լևոնական պրոպագանդայի հարթակի մարտի մեկի վերաբերյալ ծեծված տեքստերով. չերյոմուխաների ու նշանառուների մասին լցրել եք լրատվամիջոցներն` իշխանական թե ընդդիմադիր, այդքան տեղը ձեզ չի հերիքում ու էլի կկվի պես բուն եք ման գալիս որ ձեր պրոպագանդայի ձվերը ածեք ուրիշ տեղեր, մասնավորապես իմ բլոգում:Ուրեմն չզարմանաք, որ հաճախ ջնջվեն նյարդային պրոպագանդիստիկադ:Նաև զգուշացում ու ի գիտություն այն յուզերներին, որոնք բողոքում են ինձ ու կողքի բլոգներին, թե ջնջում եմ իրենց քոմենթները. Արտահայտման ազատության վերաբերյալ ձեր պատկեացումները սնանկ են: Խոսքի ազատությունը ոչ թե այն է, որ յուրաքանչյուր մեկը իր գրածը կարողանա հրապարակել յուրաքանչյուր տարածքում, թերթ, բլոգ, հեռուստատեսություն և այլ, (տարածքի տերն է որոշողը թե ինչ հրապապարկի), այլ այն, որ յորւրաքանչյուրը կարող է ստեղծել իր տեղեկատվական տարածքը: Սա իմ բլոգն է ու ես եմ որոշում ինչ քոմենթ դնեմ որը ջնջեմ:Ձեր արտահայտման ազատությունը օգտագործեք ստեղծելով ձեր անձնական բլոգները,ու այնտեղ տեղադրեք իմ ջնջած քոմենթներն ինչքան ուզում եք:<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-647"></a>Lusine Kesoyan Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-647" title="Tuesday, February 17th, 2009 at 7:40 pm"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=647" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=507#comment-647" title="">February 17th, 2009 at 7:40 pm</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=647" title="Edit comment">e</a><br />
Վահան ջան, կարդացի գրածդ ու հիմա կյանքումս առաջին անգամ պիտի բլոգ գրեմ կարծես: Մի երկու հատ կարդացի, ալարեցի բոլորը կարդալ, դե ամոթ ինձ. կարծես իրար ճանաչում եք բոլորդ, չգիտեմ ել ինչ գրեմ, երևի հարկավոր ա խելացի երևալ, էն էլ երևի խայտառակ անեմ ինքս ինձ ու էլ ոչ մեկ բարև չտա: Երևի հարկավոր ա գրել, որ մեզ իրոք սերն ու հանդուրժողականությունը պակասում է, բայց ուզում եմ ուղղակի ասեմ, որ քեֆս բերում ա քո անկեղծությունը, դեռ ես միայն ինքս ինձ կարող եմ ինչ-ինչ բաներ ասել: Իսկ բարև տալ-չտալը, իրոք թքած, բայց ախր էշություն ա է, ես էլ եմ զգացել շատ, նույնիսկ հասարակ մի բան երբ փորձել եմ հարցնել, էն ընդդիմադրի շապիկ հագածները խուսափում են ու անգամ զգացել եմ, որ ոչ թե որ ասենք ես տհաճ եմ))):, այլ ոչ, ուղղակի մտածում են, որ պատասխանելը կարող է լինել վտանգավոր. իրոք խնդալու ա, լուրջ… Լավ ավելի լավ ա, չգրեմ, աչքիս քեզ գրողները կարգին դեմքեր են… Հա, բոլորը կարծես ծածկանուններով են, ես թաքցնելու բան չունեմ, չեմ էլ ուզում:Բարևներ բոլորին` ընդդիմադիր, թե ոչ, ուղղակի բարև հայեր:<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-653"></a>anahit Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-653" title="Thursday, February 19th, 2009 at 1:53 am"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=653" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=507#comment-653" title="">February 19th, 2009 at 1:53 am</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=653" title="Edit comment">e</a><br />
Բարեւ,փաստորեն ես Վահանի նյութի հերոս լուսանկարիչ Անահիտն եմ,նախ ասեմ որ հայլուրն էդքան շնորհք չունեցավ մի հատ հարցնի էդ նյութը կարդա թե չէ? որովհետեւ ես դա պատմել եմ Վահանին ու ոչ թե իրենց, ու էդ լսարանները բավական ատրբեր են: Հետո` ես եղել եմ գրեթե բոլոր միտինգներին, ու բռնաբարված տուն էի գնում, մի կողմից ես սիրում եմ հայաստանն ու սիրում եմ, մյուս կողմից ամեն անգամ լսելով ղարաբաղցիների հասցեին լուտանքները ու ամեն անգամ իմանալով որ ես դավաճան եմ, գումարած պետք է լավ լուսանկարներով հետ գայիխմբագրություն, իսկական տվայտանք էր: Ու եթե ես լինեի կողմնակալ, ինչպես իմ լեվոնական ընկերներն են ասում, ովքեր ինձ վիրավորել են բազմիցս ու չգիտեմ ինչի ես պիտի ամաչեի ու ես ղարաբաղցի եմ, էն դեպքում որ ես հպարտանում եմ դրանով, էն դեպքում երբ ես սիրում եմ իմ հողը, էն դեպքում երբ ես լիքը լիքը ողբացել եմ հարազատներիս կորստի համար, ինձ այլեվս չէին բարեւում, որովհետեւ հմեկը ինձ մեջբերել էր… օկ, մոռացա ամանաքիչը ես պիտի տանեի խմբագրություն լուսանկարներ, որ դավաճանը պետք էր լուսանկարել: Բայց… ես անգամ գիտեի, որ իմ լավ լուսանկարներն ավելի օգնում են նրան, ում ես իհարկե չէի սատարում: Մի խոսքով, կորցրի ընկերներ, ում հետ ամեն օր սուրճ էի խմում… ու ցավում եմ շատ, որ մենք էդքան թույլ ենք, չնայած գուցե էնքան ուժեղ էինք որ փորձությունը հաղթահարեցինք: Հուսամ իշխանությունը խելքը գլուխը կհավաքի ու գոնե մի քիչ կաշխատի, ինչը չեմ նկատում ցավոք…</div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/12564157311585759881noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1048263084971743245.post-44485079302091742052009-08-15T15:50:00.002+05:002015-04-06T10:54:52.723+04:00Անտեսված եվրոպական արժեք.Դու երեք տառ, դու հասարակ մի գոյական<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
Քաքս զոռում ա, ընենց ա զոռում որ հազիվ ես պահում որ դուրս չթռչի։ բայց մեկ ա, զուգարան չես գնում, հավես չկա, ցուրտ ա, ցրտին զուգարան գնալը տհաճ ա։ ու հետաձգում ես, սպասի մի հատ էլ կոֆե խմեմ, սիգարետ կպցնեմ նոր։ ու մի կողմից քաքը զոռում-զոռում ա, մյուս կողմից կոֆեն ես սարքում ու պատկերացնում որ հես ա պիտի խմես ու կիսահաճելի-կիսատհաճ-կիսազոռով վիճակում ես՝ստեղծագործական վիճակ։<br />
Իսկ էմինեմը ասում ա՝ քաքս պահում եմ որ դեպրեսիաս շատանա, կամ նման մի բան։ Ուրեմն քաքը պահելը տարբեր թերապևտիկ նշանակություններ ունի, մեկի դեպրեսն ա շատանում, մյուսի տաղանդը, էն մյուսի տոնուսը։<br />
<br />
<a name='more'></a><br />
Որ գործ չլիներ, սենց կարաս մի երկու ժամ էլ դիմանաս։ Բայց որ աշխատանք չունես ու ստից-մտից քո համար յանըմ գործեր ես հորինում, ու հասկանում՝ ինչ կլրի գործ, ոչ մի գործ էլ չունես ու կարաս քաքը պահես պահպանես մինչև իրիկուն, մինչև սենյակդ տաքանա, մինչև կանդիցիաներդ տաք օդ էնքան փչի որ սենյակդ տաքանա ու քաքդ, որ դուրս գա, չմրսի շատ։ էս սենյակն էլ, առաջին հարկ, տակից սառցնում ա էնպես ու կարա պարզվի, որ մինչև հիմա չես քաքել, որտև վախտին հիմարաբար առաջին հարկ ես առել, պոլը սառում ա, չի տաքանում, ցուրտը մտնում ա մեջդ ու չի թողում քաքես։<br />
Վախտին իմ սերոժ հերոսիս հետ, «եղբայրություն» պատմվածքումս <a href="http://www.inknagir.org/index.php?groupid=119&task=content&id=365&lang=arm">http://www.inknagir.org/index.php?groupid=119&task=content&id=365&lang=arm</a> , իրա քաքելուց հասանք մինչև ինքը կախվի, ու ես իրան կախված թողի իրա քաք ախպոր հետ մենակ կոմպի ֆայլում ու պատմվածքս ուղարկի Նյու Յորք, անգլերեն թարգմանվեց գնաց հասավ տեղեր, ուր քաքին հանդուրժում են կամ էլ վաբշե բանի տեղ չեն դնում։<br />
Ես մոռացել էի «եղբայրությունը», տպվելուց հետո մի 7 տարի ա անցել, բայց չուզողներս հիշում են, էս բլոգում մեկը թշնամացած, գրածներիս մեջ հա պիտնո ա ման գալիս, ամեն գրածիս դեմ հարձակվում ա ու իմ բարոյական դեմքը պատռում «եղբայրությունից» հատվածներ բերելով, էսպես հեգնում.«Իսկ ձեզ ոչ ոք չի արգելում գեղագիտական հաճույք ստանալ այս տողերից “Սերոժը նստեց ու զոռեց: Մի զոռից մի երկար-երկար ու հաստ քաք դուրս եկավ: Սպասի նայեմ: Սերոժը կանգնեց: Ինչ սիրունը ստացվեց: քաքը փռվել էր ունիրազի մի ծայրից մյուսը:” Ինչպես ասում են մեկը երեցին է սիրում մյուսը երեցկնոջը: Սակայն չարժե ծիծաղելի դրության մեջ ընկնել, պնդելով որ այն գրականություն է, այն աղբ է ընդամենը»։ Ու չի թողնում հանգիստ մարդ քաքի։ էխ դու ինչ ես ջոկում թե ինչ ա քաքը, մենակ հոտին ես խաբվում։ Ու քո պեսները քաքին չհանդուրժելով, նրա նկատմամբ խտրական վերաբերմունք դրսևորելով չեն թողնում, որ արմատավորվեն եվրոպական արժեքները։<br />
Հետո էլ ասում են թե խի ա Եվրախորհուրդը ուզում զրկի Հայաստանը ձայնի իրավունքից. մի երկրում ուր քաքի իրավուքնները չեն պաշտպանվում, քաքը անպաշտպան ա, չունի արդար դատավարության իրավունք, նրա նկատմամբ անհանդուրժողական մթնոլարտ կա, նրան աղբ են համարում, բա՛ կզրկեն, բա՛ ինչ կանեն։ Իսկ հարևան Ադրբեջանին չեն զրկի որտև քաքի սահմանդրական իրավունքները պաշտպանված են, նույնիսկ հիմա թազա սահմանդրություն են ընդունելու, ուր քաքը չի զրկվի հավերժ ընտրված լինելու իրավունքից։<br />
չէ՞ որ «ՔԱՔ՝ ГОРДО ЗВУЧИТ»:<br />
Իսկ Եվրոպայում քաքին գնահատում են, նրա իրավունքները պաշտպանում, Պազոլինիի ֆիլմը վկա, ուր քաքը դառնում է կերակուր, նրա նկատմամբ սերը ի`նչ հուզիչ է։<br />
Բայց երկրում փոփոխությունները նկատվում են, տարիներ առաջ երբ «եղբայրությունս» տպվեց, քաքի նկատմամբ քսենոֆոբիան ավելի շատ էր, ու իմ հերոսը, սերոժը չէ, քաքը, շատ հարձակումների ենթարկվեց։ <a href="http://bnagir.masis.am/?issue=5&work=30&comments=add">http://bnagir.masis.am/?issue=5&work=30&comments=add</a><br />
Ու հետո, երկրում միատարր չի քաքի նկատմամբ վերաբերմունքը։ Քաղաքային միջավայրում նրա նկատմաբ շատ հանդուրժող են ու հոգատար, նրա համար կերամիկայից ապաստարաններ են պատրաստում, նույնիսկ ավելի գիտակից մարդիկ մի քանի հազարանոց հարմարավետ ունիտազներ են տեղադրում, ուր քաքը հայտնվում է դրախտային պայմաններում ։ Իսկ գյուղական միջավայրում նրա նկատմաբ ակնհայտ խտրականություն կա, նրանց իրար գլխի են լցնում, շնչելու օդ չեն թողնում, յուրաքանչյուր քաքին հազիվ 10սմ քմ տարածք է հասնում, իսկ ձմեռները խեղճերը ցրտից սառուց են կտրում ու իրար կպնում։<br />
Այ մյուս պատմվածքս լինելու ա քաքային սեր ու կերևա որ քաքի հոտն էլ միանշանակ չի ընկալվում. Տղամարդը կնոջ քաքն ինչպես է պաշտում, սպիրտի մեջ դնում, որ հոտը պահպանվի, պահում այն իր նվիական իրերի հետ։ Կամ գեղեցկուհի կինը, միայն սիրած տղամարդու քաքի հոտից ի՛նչ հեշտանքի է հասնում։ Բայց ոչ ամեն տղամարդու, ուրշները ինչքան էլ օծանելիք են ցանում վրաները, մեկ ա, կինը նրանցից նողկում է, բայց այ այս մեկը, ուրիշ, չամաչի քաքը կըմբոշխնի ։ Գուցե թաքուն, երբ տանը ջուր չի լինում ու նա չի քաշում զուգարանի ջուրը, կինը ինչ որ երկար է փակվում զուգարանում։<br />
Ինչպես Սոռոկինի «Սերգեյ Անդրևիչ» պատմվածքում, Սոկոլովը իր ուսուցչի նկատմաբ մեծ սիրուց նրա քաքն է ուտում. «Քաքից ուժեղ հոտ էր գալիս, նա վերցրեց մեկը իրար կպած կալբասներից։ Այն տաք ու փափուկ էր։ Նա համբուրեց այն ու սկսեց արագ ուտել, ագահորեն կծելով»։ Ռուսաստանն էլ է հեռու Եվրոպայից, որտև Սառոկինի գրքերը վառում են, էնտեղ էլ քաքը իրավունքներ չունի։<br />
Սկզբում սե՞րն է լինում, թե՞ քաքը։ Կարան տարբերակներ լինեն, կարա լինի, որ սկզբում սիրահարվում են հետո քաքի հոտով սերը հագեցնում, կարա լինի, որ հոտը այնպես է գայթակղում, որ էլ զգացմուքներին չեն կարող իշխել ու գիտակցությունը կորցրած գնում հոտի հետևից։ Ինչպես ասում են զոմբիանում, բայց լավ իմաստով, քանի որ զոմբիացնողը սերն է ոչ թե ատելությունը։<br />
Մեզանում անհրաժեշտ է, որ Վաշինգտոնից գրանտային ծրագրեր իջեցնեն քաքի իրավունքները պաշտպանելու համար, և մարդականց բացատրել, որ քաքը, ինչպես Բիձեն ա ասում, էնքան էլ զզվելի չի, եթե նրան չլաքապատեն ու սերվանդի մեջ չդնեն։ Ծրագրով մոնիտորինգներ կարվեն քաքի իրավունքների վերաբերյալ, քաքի օրացույց կհրատարկվի՝ հունվար՝ սպիտակ ձյան վրա տարածված լուծը, մարտժձնծաղիկի շուրջ կտտցոներ և այլն։ Ու կառաջանա կարգախոս՝ քաք գումարած քաք գումարած քաք գումարած քաք….<br />
Թեման կա, մնում ա գրել։ Ու գրելու համար մի բան ա պետք, չթողես որ քաքը՝մուսադ դուրս գա, թե չէ պատումդ քաքմեջ կլինի։ Կդառնա սովորական սիրային պատմություն։ Հիմա կարան լիքը մարդ կարդան ու գաղափարս գողանան, բայց ես դեմ չեմ, նույնիսկ կողմ եմ եթե այն ծառայելու է քաքանիտար շարժումին։ Դաժե արժի մրցույթ հայտարարել «քաքը և սերը» թեմայով։ կամ «քաքոտ սերը» կամ «սիրուց ծնված քաքը»։<br />
Իրեք օր առաջ «Արտահայտման ազատություն» համաժողովում ես ընտրեցի «հասարակությունը և ազատությունը» բաժինը։ երկար քննարկվում էր, թե «հասարակության» ու «Ազատության» արանքի «և»-ը կոմպոնետն է՞, թե՞ ոչ։ չհասկացա թե ինչով ա կոմպոնենտ։ Բայց չեմ ուզի որ քաքի ու սիրո մեջ «և» հայտնվի։ «քաքը և սերը» փոխում ենք, «քաքային սերը»։<br />
Տեքստերը կարող են գալ իմ մեյլին կամ <a href="http://www.inknagir.org/">www.inknagir.org</a> –ի միջոցով։ մրցանակը դեռ չեմ որոշել, թե ինչ կլինի, քաքեմ՝ նոր։<br />
<br />
<span style="font-size: 85%;">tert.am</span><br />
<span style="font-size: 85%;">3. փետրվար. 2009թ.</span><br />
<br />
<br />
<strong><em>Մեկնաբանություններ</em></strong><br />
Posted in <a href="http://www.tert.am/blog/?cat=1" rel="category" title="View all posts in Uncategorized">Uncategorized</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/post.php?action=edit&post=489" title="Edit post">Edit</a> <a href="https://www.blogger.com/null" name="comments"></a><br />
7 Responses<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-529"></a>Sevak Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-529" title="Tuesday, February 3rd, 2009 at 9:01 pm"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=529" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=489#comment-529" title="">February 3rd, 2009 at 9:01 pm</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=529" title="Edit comment">e</a><br />
պրն Իշխանյան, ես խորհուրդ կտայի ամերիկյան գրանդներով ստեղծել քաքի իրավապաշտպան կազմակերպություն կամ նույնիսկ կուսակցություն այպսիսի պարտավորեցնող անվանմամբ “Ազգային քաքավար–քաքասերների միություն”, իհարկե այն պետք է ունենա սոցիալիստական ուղղություն ու հանդես գա կառուցողական ընդդիմության դիրքերից:<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-532"></a>Emi Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-532" title="Wednesday, February 4th, 2009 at 2:06 am"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=532" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=489#comment-532" title="">February 4th, 2009 at 2:06 am</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=532" title="Edit comment">e</a><br />
կսկսվի? արդյոք քաքային հեղափոխություն հայաստանում ինչպես ասենք եղավ սեքսուալ հեղափոխությունը աշխարհում:<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-535"></a>Fairy Tale Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-535" title="Wednesday, February 4th, 2009 at 4:15 am"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=535" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=489#comment-535" title="">February 4th, 2009 at 4:15 am</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=535" title="Edit comment">e</a><br />
Sevak jan, mi qani toghov xeghchin mtcrecir qaqe u parz chi durs kga ed qaqic te voch.<br />
Zarmacnum e ajn paste, vor iskapes unenalov grelu dzirq prn. Ishkhanyane tvjal depqum, ev bnagircineric vomanq endhanrapes vatnum en ajn qaqapashtakan irakanutyun u geghagitutyun steghtselu vra.<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-536"></a>Fairy Tale Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-536" title="Wednesday, February 4th, 2009 at 4:21 am"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=536" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=489#comment-536" title="">February 4th, 2009 at 4:21 am</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=536" title="Edit comment">e</a><br />
arakarkum en “inknagri” mjus hamare lujs entsayel shapikin mi meets volorun harust yerangayin gunavormamb zardarvats qaqi nkarov. isk qaqapashtakan grakanutyan hertakan shnorhandesn otsel hraparakajin u khmbakajin qaqagorcutyamb (kam zugaranakonqeri vra, kam el vortegh u inchpes patahi, chtchnshelu hamar masnakicneri azatutyune), inchpes nayev anckacnel qfurchineri mrcuyt!<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-537"></a>Fairy Tale Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-537" title="Wednesday, February 4th, 2009 at 4:22 am"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=537" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=489#comment-537" title="">February 4th, 2009 at 4:22 am</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=537" title="Edit comment">e</a><br />
ughghum “arajarkum em” arajin toghum<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-540"></a><a href="http://www.inknagir.org/" rel="external nofollow">vahan.ishkhanyan</a> Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-540" title="Wednesday, February 4th, 2009 at 1:16 pm"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=540" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=489#comment-540" title="">February 4th, 2009 at 1:16 pm</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=540" title="Edit comment">e</a><br />
Հարգելի Tale Says,<br />
Դուք ինձ կարող էիք խղճալ եթե դուք քաքի փոխարեն Էջմիածնի մերոն արտաթորեիք:Եթե ես քաքից չգրեի, ինչպես պիտի այսպես արտահայտման հնարավորություն ստանայիք ու այնպիսի մեծ-մեծ բաներից գրեիք ինչպիսին մարդկությունը համախմբող այդ մեծն արտաթորանքն է, որի անունը չէիք տա հարազատների ներկայությամբ : Ուրեմն այս տեքստի շնորհիվ ձեր ինքնագնահատականը այնքան բարձրացավ որ արդեն կարծիք եք հայտնում թե ով է խեղճ ու ով քաքի մեջ: Իսկ կարծիք արտահայտելու հնարավորությունը ստանալուց հետո, ավելի ճշմարտությանը մոտենալու համար հաջորդ քայլը ինքնաճանաչողությունն է: Քրիստոսը ասում է’ ճանաչիր ինքդ քեզ ու դու կիմանաս ճշմարտությունը:<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-543"></a>Sevak Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-543" title="Wednesday, February 4th, 2009 at 2:31 pm"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=543" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=489#comment-543" title="">February 4th, 2009 at 2:31 pm</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=543" title="Edit comment">e</a><br />
պրն. Իշխանյան, վերևի միտքը ինձ ցնցեց իր տրամաբանական ներդաշնակությամբ, առաջին պարբերությունում՝ “Էջմիածնի մերոն արտաթորեք”-ի ու Քրիստոսի “ճանաչիր ինքդ քեզ”-ի(ամենայն հավանականությամբ պարականոն Ավետարաններից) հանճարեղ կապը:Նվաստիս համեստ կարծիքով՝ կարելի է ձևակերպել այսպես “Ճանաչիր քաքդ որպիսի հասկանաս ժամանակակից հայ գրականությունը”</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/12564157311585759881noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1048263084971743245.post-7317794109478680202009-08-15T15:43:00.003+05:002015-04-06T10:55:38.013+04:00Հիմնադիրն ու ֆաշիզմը<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div>
Ժամը 7-ին հեռախոսը զանգեց: Ո՞վ կլինի. հաստատ դրսի զանգ ա, Ամերիկայի: Ալո, արա, Վահան, աչքդ լուս, օպերայի հայաթը ցրել են: Ընկերս` Լոսից, առավոտ քշերով զանգել ա, որ հայտնի էն, ինչ եղել ա ինձնից հինգ կմ-ի վրա: Ես չեմ իմացել, իսկ լուրը թռել ա արագ ԱՄՆ: Ի՞նչ ես ասում, հաստա՞տ,- ուրախ- ուրախ հարցնում եմ: Հա, հաստատ,- ու խնդում ա ուրախությունից լսափողի էն ծերում:<br />
<br />
<a name='more'></a></div>
2008 թվի մարտի մեկն է: Բայց դեռ ուրախանալ պետք չէր, ինչպես ասում է Կաշչեյ Բեսմեռտնին` рано радуешься, Иван царевич, рано:<br />
<div>
Այո, մարտի մեկի առավոտյան ցույցը ցրելով չավարտվեց լևոնական շարժումը, իշխանությունը այնքան ապաշնորհ եղավ, որ թույլ տվեց կատաղած ամբոխը կրկին հավաքվի ու ավերածություններ ու զոհեր բերի իր հետ, բայց մարտի երկուսին աղետը կանխված էր թվում:<br />
Մեկ տարի անց` Ֆաշիզմը դեռ շառաչում է, ու Լևոնը ժողովրդավարական սողանցք է հայտնաբերել իշխանությունը տապալելու համար Երևանի քաղաքապետի ընտրություններում:<br />
Ֆաշիզմ, այսօր այս բառը հաճախ է հանդիպում` նույնացվելով միայն ազգայնականության հետ: Տնտեսագետ, 7or.am-ի խմբագիր Անդրանիկ Թևանյանը վարչապետ Տիգրան Սարգսյանին ֆաշիստ ու ֆյուրեր է անվանում` «Մենք պետք է կառուցենք «Հայկական աշխարհ» խոսքի համար <a href="http://www.7or.am/hy/news/2009-03-30/613/">http://www.7or.am/hy/news/2009-03-30/613/</a> : Իսկ Հիմնադրի պատվերով երեկ «Հայկական ժամանակի» էջերում դավաճաններ որսացողը, այսօր 7or.am -ի մեկնաբան դառնալով, օդի մեջ որսում է Թևանյանի թարմ պատվերը ու ֆաշիզմ փնտրում իշխանության կառույցներում:<br />
Ֆաշիզմի ամենակարևոր երկու հատկանիշները` ունենալ կամ լինել առաջնորդ եւ ստեղծել թշնամու կերպար, Տիգրան Սարգսյանը չունի: Առանց հետևորդների` «զավակների» դժվար է պատկերացնել ֆյուրեր, կամ առնվազն կլինի ֆյուրերի ծաղրանկար, որ անվտանգ է: Այլ հարց է, որ Տիգրան Սարգսյանի տնտեսական անարդյունավետ քաղաքականությունը, ճգնաժամի ժամանակ հարկային ճնշումները, բողոք է առաջացնում, որը ճանապարհ է բացում իսկական ֆաշիզմի համար:<br />
Ըստ ժամանակակից մեկնաբանների` պարտադիր չի, որ ֆյուրերը, հայրը`առաջնորդը, լինի ազգայնական, ու նաև` ամենաազգայնական ֆյուրերն էլ, եթե ամբոխ չունի, եթե հայր չի ընկալվում, ֆաշիզմի հետ քիչ կառնչվի:Ազգային գաղափարները այսօր դիտարկվում են նաեւ ժամանակակից բազմամշակութային եւ նաեւ իմպերիալիզմի դեմ առաջադիմական շարժումների կոնտեքստում, իսկ ֆաշիզմի դրսևորումները այլ տեղեր էլ են երևում: Սյուզան Զոնթագը գրում է.<br />
«Ֆաշիզմը ներառում է իդեալներ, որոնք այսօր հանդես են գալիս այլ դրոշի տակ. իդեալ` կյանքը որպես արվեստ, գեղեցկության պաշտամունք, տղամարդկայնության ֆետիշացում, տարրալուծում կոլեկտիվի էքստազային զգացման մեջ, բանականության նվաստացում, միավորվել մարդկության միասնական ընտանիքում` առաջնորդի հայրությամբ: Այս իդեալները կենդանի են ու կենսունակ շատ մարդկանց համար»:<br />
Մի պահ կենտրոնանալով տղամարդկայնության ֆետիշացման վրա` մեջբերեմ նաև Ումբերտո Էկոյի «Հավերժական ֆաշիզմ» էսսեից. «Քանի որ տևական պատերազմը, ինչպես նաև հերոսությունը բավականին բարդ խաղեր են, ուռ-ֆաշիզմն իր իշխանության ձգտումը փոխադրում է սեռական ոլորտ: Սրա վրա է հիմնված առնականության պաշտամունքը (այսինքն` քամահրանք կնոջ հանդեպ և անողոք հալածանք ցանկացած ոչ կոնֆորմիստական սեռական սովորությունների դեմ`ողջախոհությունից մինչև միասեռականություն)»: Այս կոնտեքստում պատահական չի, որ լևոնական «Հայկական ժամանակը» ֆետիշացնում է տղամարդկությունը` հակառակորդներին վիրավորելու համար կնոջ անուններ կպցնելով, ինչպես ամենաթարմ այս օրինակում. «Այդ երիտասարդի անունը ոչ թե Էդուարդ Շարմազանով է, այլ Էդիտա Շարմազանով կամ գուցե` Մարիշ: Ազգանունը ոչ թե Շարմազանով է, այլ` Բոզիկյան»: Իսկ թերթում քաղաքական հակառակորդների դեմ խորագիրն էլ կոչվում էր գեյ պառադ: ֆաշիստական այս հատկությունը հարազատ է հայկական մամուլում «Հայոց աշխարհին» ու «Չորրորդ իշխանությանը»:<br />
Զոնթագի նկարագրած որևէ խումբ, եթե քաղաքական իշխանության չի ձգտում ու իր ներսում, ուղեղը անջատած, տարրալուծվում է կոլեկտիվի մեջ իր առաջնորդի պաշտամունքի ներքո, ինքնին կամ այնքան վտանգավոր չի, բայց եթե այդ խումբը հավակնություն ունի իշխանությունը առնելու, դա արդեն աղետալի կարող է լինել:Ռուս մեկնաբան Յուրի Կուզնեցովը գրում է.<br />
«Ինչ ասես կարող է լինել Ֆաշիզմի գաղափարախոսությունը` ազգայնականից մինչև կոմունիստական, մինչև կրոնական գաղափարներ (խաչակրաց արշավանքներ, ինկվիզիցիա, XVII դարում հերձվածողների նկատմամբ հաշվեհարդար)` միայն թե գտնվի ֆորմալ միավորող բան»:<br />
Իսկ երբ այդ ֆորմալ միասնությունը լինում է, ապա ստեղծվում է ֆաշիզմի կուզնեցովյան սահմանումը. «Մենք ճիշտ ենք, քանի որ մենք միասին ենք (մնացած ամեն ինչը, որ ներկայացնում են ֆաշիստները, դեմագոգիայից ավելին չէ)»:<br />
«Մենք ճիշտ ենք, քանի որ մենք միասին ենք», սա լևոնական շարժման բուն էությունն է, մնացածը դեմագոգիա է ու հակասությունների կույտ (որպեսզի ասածս մերկապարանոց չհնչի, մեկ- երկու օրինակով բավարարվեմ. ԼՏՊ-ն հայտարարում էր, որ Ռոբերտ Քոչարյանը 1998 թվին անօրինական է դարձել նախագահ, իր քաղաքական հակառակորդներին մեղադրում էր, որ 1998 թվի նախագահական ընտրությունների երկրորդ փուլին չմիացան Դեմիրճյանին, երբ ինքը միևնույն ժամանակ մասնակցել էր Քոչարյանի ինաուգուրացիային և շնորհավորել նրան: Տարիուկես առաջ Քոչարյանի արտաքին քաղաքականությունը որակում էր ձախողված ու կռախի մատնված բուրջհամուդյան (սփյուռքն էլ ոտի տակ գցելով), իսկ անցած աշնանը` գովում որպես հավասարակշռված`կոմպլեմենտար, բոլորին թշնամեցնում իշխանության դեմ` այն թաթար- մոնղոլական անվանելով, որի արդյունքում իրենց զոհեցին երիտասարդ տղաներ, իսկ մեկ տարի անց, այս տարվա մարտի մեկի հանրահավաքի ելույթով, համագործակցության նետվում այդ իշխանությունների հետ և այլն: Սա միայն մի փոքր մասն է հակասությունների, որ քաղաքականության մեջ գաղափարի ու ծրագրի բացակայությունը պատեհապաշտությամբ փոխարինելու սովորական հետևանք է, սակայն ամբոխի համար իր առաջնորդի ասածներն անվիճարկելի են, նա միտքն անջատած ենթակա է առաջնորդի յուրաքանչյուր խոսքին. «Զանգվածը ծարավ է հնազանդության։ Զանգվածում անհետանում է անհատականությունը, անհատը հրաժարվում է իր իդեալից և այն փոխարինում առաջնորդի մեջ մարմնավորված զանգվածային իդեալով», Ֆրեյդ):<br />
«Ինչո՞ւ ֆաշիստ։ Չէ՞ որ Տեր-Պետրոսյանը միայն ժողովրդավարության ու ազատության անունից է խոսում»,- հարց կտա բանավեճի պատրաստ լևոնականը:<br />
Ասա`ինչ համակարգ ես ուզում, և կասեմ` ով ես դու: Ժողովրդավարություն ու ազատություն բառերը միայն պրոպագանդիստական արժեք ունեն, եթե չեն բերում իրենց հետ դրանց մեխանիզմները: Աֆրիկայից մինչև Լատինական Ամերիկա բոլոր դիկտատորները ազատության ու դեմոկրատիայի անունից են հանդես եկել, իսկ Սովետական Միությունը հռչակում էր իրեն ամենաազատ ու դեմոկրատական երկիրը (Լենինը կասեր` լսեցի՞ր, Նադյա, ամենավտանգավորները նրանք են, ովքեր մեր անունից ժողովրդին այլ բաներ են ասում):<br />
Սակայն ժողովրդավարությունը միս ու արյուն է ստանում միայն մեխանիզմներով ու ինստիտուցիաներով, ժողովրդավարության ու լիբերալիզմի էությունը ոչ թե լոզունգներն են ու այդ լոզունգները մանտրայի պես օրը հազար անգամ կրկնելը, այլ դրանք իրագործելու մեխանզիմները, այլ կերպ` ժողովրդավարության գաղափարախոսությունը հենց մեխանիզմն է: Ժամանակակից ժողովրդավարության սկզբնավորողները` ամերիկյան ժողովրդավարության հայրերը, ստեղծեցին մի Սահմանադրություն, որը մարդու ազատությունը երաշխավորում էր բազմաթիվ մեխանիզմներով, ինչպես Նեգրին է գրում. «Իշխանությունը չի հանդիսանում մի այնպիսի բան, որ իշխում է, տիրում է մեր վրա, այլ մի բան, որ ստեղծում ենք մենք: Ամերիկայի անկախության դեկլարացիան անսովոր պարզությամբ փառաբանում է այդ իշխանության նոր գաղափարը: Մարդկության ազատագրումը ամեն տեսակի տրանսցենդենտալ իշխանությունից հիմնավորվում է զանգվածների ընդունակությամբ` ստեղծել իր սեփական քաղաքական ինստիուտներն ու արձանագրել դրանք»:<br />
Այդ ինստիտուտները արձանագրված են Սահմանադրությամբ և նահանգային օրենսդրություններով:«Ժամանակ Երևան» օրաթերթում 2007թ. հրապարակածս նյութը հենց այս մասին էր «Ո՞վ է այդ մեկ մարդը. ասա` ինչպիսի Սահմանադրություն ես ուզում, եւ ես կասեմ` ինչ պետություն է ուզածդ» <a href="http://www.zhamanak.com/article/7215/">http://www.zhamanak.com/article/7215/</a> ։ Խմբագիր Արմինե Օհանյանին հանելու պատճառներից մեկն էլ այս հոդվածն էր: Միայն մի մեջբերում.<br />
«Սովետի Սահմանադրությամբ էլ էր իշխանությունը ժողովրդին պատկանում, բայց 6-րդ հոդվածով այդ իշխանությունը տրվում էր Կոմկուսին: Թե ում է պատկանում իշխանությունը, կիմանանք ոչ թե Սահմանադրության մեջ գտնելով այդ հարցի պատասխանը, ինչպես վստահ է Փաշինյանը, այլ՝ թե ինչպես, ինչ մեխանիզմներով է պատկանում: Արժե հիշել դեռեւս պատմություն չդարձած 95 թվի Սահմանադրության նախագահի, կառավարման եւ դատական համակարգի բաժինները՝ պարզ դարձնելու համար, որ իշխանությունը ոչ թե ժողովրդին էր պատկանում, այլ՝ մի մարդու, եւ այդ մեկը նախագահն էր. նա է նշանակում եւ ազատում նախարարներին, վարչապետին (սա էլ մարզպետներին), գլխավոր դատախազին, նրա տեղակալներին եւ դատախազության ստորաբաժանումների գլխավոր դատախազներին, Երեւանի քաղաքապետին, նշանակում է բոլոր դատական ատյանների նախագահներին ու դատավորներին, Սահմանադրական դատարանի անդամներից չորսին ու նախագահին, կարող է դադարեցնել դատավորների լիազորությունները, նրանց կալանավորելու համաձայնություն տալ, նշանակումներ կատարել քաղաքացիական պաշտոններին, կարող է արձակել Ազգային ժողովը եւ այլն: Այդ մի մարդու նշանակած դատական եւ իրավապահ համակարգն էլ որոշում էր՝ ընտրությունները կեղծվե՞լ են, թե ոչ, հանցանք կատարվե՞լ է, թե ոչ: Եվ Տեր-Պետրոսյանի ու այլ քաղաքացիների «հանցագործ վարչակազմ» որակումը՝ ուղղված ներկա իշխանություններին, առաջանում է հենց նման Սահմանադրության պայմաններում, երբ վերեւից կախված դատարանը, դատախազը անկարող են որոշել հանցանքը, ու նրանց փոխարեն դա անում են ուրիշները: Բրգաձեւ համակարգն արդեն ձեւավորվում էր 91 թվականի նախագահական ընտրություններից հետո, սակայն իր իրավական հաստատումը ստացավ 95-ին: Մինչ այդ դեռեւս հնարավոր էր, որ տեղական ինքնակառավարման մարմիններում ընտրվեր ընդդիմադիր գործիչ. այդպես 1991 թվին Աշտարակի քաղաքապետ (գործկոմի նախագահ) ընտրվեց դաշնակցական Հովհաննես Սուքիասյանը, սակայն արդեն ձեւավորվող բուրգը չէր կարող հանդուրժել իշխանության մեջ օտար մարմին, եւ նրան 92թ. սպանեցին: Միայն իշխանափոխությունից հետո բացահայտվեց հանցագործությունը, սակայն 2000-ին դատապարտվեցին միայն կատարողները, թեեւ բազմաթիվ վկայություններ կային, որ սպանությունը պատվիրել են ՀՀՇ-ի վերնախավի բարձրաստիճան պաշտոնյաներ: Սահմանադրությամբ փակվեց ընդդիմադիր գործչի՝ որեւէ պաշտոնում ընտրվելու ճանապարհը»:<br />
Ինձ պատասխան գրեց Արտյոմ Խաչատրյանը, այսօր արդեն «Ազատամտություն» օրաթերթի հրատարակիչը, որը երկրի զարգացման համար ավելի կարևոր էր համարում բարոյականությունը, քան հաստատությունները: Ես էլ նրան պատասխանեցի, սակայն Արմինեն այն չտպեց: Պատասխանումս գրել էի.<br />
«Ինչպես քաղաքագետ Ժիրայր Շալյանն է ասում. «Ես հավատում եմ հաստատություններին, ոչ մարդկանց: Դուք կարող եք փոխել ձեր հաստատությունները»: Կարելի է վերաձեւակերպել` հավատալ այն մարդկանց, որոնք հաստատությունների փոփոխություն են խոստանում, եւ ոչ թե անձերի:<br />
Իսկ ո՞րն է Տեր-Պետրոսյանի «մեխանիզմը». 95-ի Սահմանադրությունը, որ փակում է որևէ սողանցք ժողովրդավարական զարգացումների, անհատի նախաձեռնության համար, մի բուրգ, որի բոլոր որոշումները կախված են մի մարդուց` բրգի գագաթին նստածից: Դա մի համակարգ է, որն ամենալավը բնորոշել է նրա սյուներից մեկը` Վազգեն Սարգսյանը` «մեր դեմ խաղ չկա», իսկ նախագահը իր իշխանության հենարանի մասին խորհրդարանին ասել էր` Վազգենի ճկույթը չեմ փոխի ձեզ հետ: Այսինքն` մի ճկույթը ավելին արժե, քան բազմաթիվ մարդկանց նախաձեռնությունները:<br />
Բայց կարո՞ղ էր, չէ՞, մարդը փոխված լիներ, 10 տարին խորհելու մի ժամանակընթաց է, որ մարդուն իր հայացքները վերագնահատելու հնարավորություն է տալիս: Ջնջենք, մոռանանք անցած մութուցուրտ տարիները ու տեսնենք` ի՞նչ է ասում վերադարձող գործիչը: Ստոպ: Պողոս առաքյալ փնտրելը մի տափակ լավատեսություն էր, որ փլուզվեց ԼՏՊ-ի հենց առաջին ելույթներից, երբ նա հստակ սկսեց ձևակերպել թշնամու կերպարը` մոնղոլ- թաթարներ, ավազակապետություն որակելով իշխող անձանց` Ռոբերտին և Սերժին, ու նրանց պատկանելությամբ ազգի մի հատված` ղարաբաղցիներին ( <a href="http://www.armenianow.com/?action=viewArticle&IID=1180&AID=2922&lng=arm">http://www.armenianow.com/?action=viewArticle&IID=1180&AID=2922&lng=arm</a> ): Ինչպես Կուզնեցովն է գրում. «Ֆաշիզմը միշտ պետք է թշնամի ունենա, հակառակ դեպքում ո՞ւմ դեմ պայքարել»: Թշնամու գաղափարը ֆաշիզմում ամենաառանցքայինն է:<br />
Իսկ ով համաձայն չի և իրենց հետ չի պայքարում թշնամու դեմ որակվում է` դավաճան, ախք, դհոլ, տականք, քոչվոր ու նման բաներ: Բայց ամենագլխավոր պիտակը` դավաճան։ Էկոն գրում է. «Ուռ-ֆաշիզմի աչքում անհամաձայնությունը դավաճանություն է»:<br />
Երկրի կայունությունն էլ ԼՏՊ-ն միայն անհատներով բացատրեց` ընդհանրապես անտեսելով ինստիտուցիաները, մի ելույթում ասելով, թե համակարգի հավասարակշռությունը խախտվեց Վազգեն Սարգսյանի և Դեմիրճյանի մահով, կարծես մինչ այդ դրախտում էր երկիրը: Եվ ոչ մի համակարգային փոփոխության, ոչ մի մեխանիզմի առաջարկ:<br />
Մի անհատին մյուսով, Սերժին իրենով փոխելու գաղափարը դարձավ նրա շարժման միակ շարժիչ ուժը, երկիրը բարեփոխելու գործիքը ոչ թե ժողովրդավարական բարեփոխումներն ու մեխանիզմներն են, այլ անհատը` ինքը, իրեն գործիք հռչակելով:<br />
Եվ այն հարցին, թե` եթե անհատների փոփոխություն է լինելու, ապա ո՞րն է նախընտրելի, «ավազակապետական» համակարգ» ստեղծո՞ղ անհատը, թե՞ այդ համակարգի մեջ հաջող կարիերա արածը (սովետական համակարգը ստեղծող Ստալի՞նը, թե՞ նրա մեջ կարիերա արած Բրեժնևը), ողջամիտ մարդու պատասխանը կանխատեսելի է: Բայց միայն` ողջամիտ, իսկ «Ֆաշիզմը բանականության նվաստացումն է»:<br />
Ժողովրդավարական համակարգային փոփոխությունների գաղափարները ոչ թե Հիմնադրի մտավոր կարողություններին հասու չէին (սա մտքի խնդիր չէ, այլ աշխարհայացքի), այլ նա այդ մեխանիզմների գաղափարներին դեմ մարդ է: Ինքնասիրահարված ու ինքնակենտրոնացած անհատը, որի յուրաքանչյուր քայլ ուղղված է իրեն պաշտողների թիվը ավելացնելու վրա, չի կարող հանդուրժել, որ երկիրը ունենա բացի իրենից այլ հիմնադիր, իմա` տերեր, մեխանիզմներ լինեն, որ իշխանություն ունենան ավելի շատ`հակադիր հայացքներ ունեցող խմբեր:<br />
Ու եթե անհատին անհատ է հակադրում, գաղափարը փոխարինվում է անհատով, ուրեմն նրան պետք է պաշտել, որ պաշտամունքը պայքարի մղի մարդկանց: Դա հեշտ է մի երկրում, ուր գաղափարներ չկան, ու երկրի բարեփոխումը կապվում է անձանց` լավ թագավորի հետ: Այստեղ եթե կուռքը մեռնում է, ամեն ինչ կորած չի, սկսում են պաշտել նրա որդուն: Հայ հանրությունը, որտեղ մտածողների թիվը նվազել է, պարարտ հող է անհատի պաշտամունքի համար, որի վրա իր սերմերը ցանեց Հիմնադիրը: Կուզնեցովը գրում է. «Ֆաշիզմը առաջնորդի պաշտամունք է (եթե ավելի լայն նայել` հիերարխիայի պաշտամունք): Հենց միայն առաջնորդը` դուչե, ֆյուրեր, կաուդիլիո, կոնդուկտոր, պոգլավնիկ և այլն, ֆաշիստական ռեժիմի անքակտելի էլեմենտն է, առանց որի, ակնհայտորեն, այն անհնար է: Ֆաշիզմի ուժը առաջնորդի խարիզմայի մեջ է: Նույնիսկ նրանք, ովքեր հասկանում էին Հիտլերի գործունեության կործանարար լինելը, ստիպված էին ընդունել, որ «այս դժբախտ, հիմար ժողովրդի համար նա կրկին «մեր ջերմորեն սիրելի ֆյուրերն է», աստծո կողմից միակ ուղարկվածը»:<br />
Ժամանակակից խոսքում ֆյուրեր, հայր կամ նմանատիպ բառերը կենսունակ չեն, կվանեն մարդկանց, քանի որ նույնացվում են գերմանական ֆաշիզմի հետ: Նոր կուռքի համար նոր բնորոշիչներ են անհրաժեշտ: Ու ստեղծվեց «Հայաստանի Հանրապետության Հիմնադիր նախագահ» կոչումը: Իհարկե, չես կարող խուսափել, մեկ է, հիշեցնում է «ժողովուրդների հայր» կոչումը. ինչպես հայրն է ժողովուրդներ ստեղծում, իմա` հիմնադրում, այնպես էլ հիմնադիր բառի մեջ ստեղծարար, արարիչ իմաստը կա, ենթատեքստով նույն իմաստն ունի, որևէ կառույցի հիմնադիրը նույնացվում է Աստծո հետ: (Ֆաշիզմի իդեան խարխլվում է, եթե հիմնադիրը մեկը չէ, երկուսն են, իսկ եթե մի քանիսն են` հիմնադիրներ են, փլվում է): Այսուհանդերձ, Հիմնադիրը ճակատային «հայր» բառից տարբերվում է: Բայց ես էլ հաճույքով կօգտագործեմ ԼՏՊ-ի վերաբերյալ Հիմնադիր մականունը` շեշտելու համար նրա ֆաշական բնույթը:<br />
Հիմնադրի շուրջ միանգամից ձևավորվում են պաշտողների բրիգադներ, Հատուկ գունդ ու նման խմբեր` ինչպես հիտլերյուգենտներ, կամ խունվեյբիններն էին, որոնք սկսում են տեռորի ենթարկել նրանց, ովքեր Հիմնադրի հետ չեն, ցուցակներ են կազմում` իրենց չմիացածներին անվանելով «չհայեր»: Ինչպե~ս են հանդգնել չմիանալ Հիմնադրին, նույնիսկ ոմանք` քննադատել նրան, չէ՞ որ նա հիմնադրել է մեզ, իսկ մեզ հիմնադրողի գործերը անքննելի են: Ոչ միայն քննադատողներին, չեզոքներին նույնպես. նրա խոսնակները թերթերի էջերից կոկորդ էին ճղում` դավաճան անվանելով նրանց, որ իրենց հետ չեն, իսկ հետո, երբ մեկը Հիմնադրի վտանգը կանխելու համար իշխանության կողմն է անցնում` հաճախորդ ու ծախված: Իսկ Հիմնադիրը չէ՞ որ ասել է` պաշտոններ է տալու նրանց, ովքեր նախընտրական պայքարում ամենամեծ ջանքը կներդնեն, յուրաքանչյուրը կգնահատվի` իր վաստակի չափով: Հատուկգնդայինները (Հատուկ գունդը Հիմնադրի ենթակա մի քանի խմբերից մեկն է, բոլորին չթվարկելու համար, միայն այս մեկի անունը կտամ) ամենուր են, վիրտուալ ինտերնետային տարածքներում, որևէ քննարկում, եթե վերաճում է Հիմնադրի հասցեին թեթև քննադատության, նրանք` Գնել-Սևակները, Նարեկ-Մարեկները թաքնված ծածկանուններով գրոհ են սկսում ու տեռորի ենթարկում քննարկման մասնակիցներին` փակելու համար բերանը, որ համարձակվել է քննության առնել Հիմնադրի թեկուզ մի խոսք: Իսկ ամեն մարդ էլ երկաթի նյարդեր չունի, համակերպվում է, շառից հեռու, ավելի լավ է այդ չարաբաստիկ անունը չտամ, իսկ մի ուրիշն էլ կասի` ավելի լավ է ասեմ իրենց հետ եմ, շառից- փորձանքից հեռու: Ու ֆաշիզմը մոլեգնում է` լռեցնելով ու իր կողմը քաշելով հազարներ:<br />
Եվ եթե գումարվում են արևմտյան ֆինանսները, որոնք հանձին Հիմնադրի տեսնում էին ղարաբաղյան խնդրի լուծման ու նավթի ապահով հոսքի բանալին, ապա հազարները դարձնել հարյուր հազարներ մի աղքատ երկրում բարդ բան չէ, ու հրապարակում «Մանվել» գոռացող երիտասարդը ինչքան էլ մեծամտանա, չի կարող հիմնավորել, թե հանուն ժողովրդավարության սեփական նախաձեռնությամբ է գոռում: Աղքատ երկրում փող ծախսիր, ու առաջնորդը ում անունը ասի, էն էլ կգոռա ամբոխը:<br />
Իսկ սա հենց Հիմնադրի քաղաքականության արդյունքն է` սկզբում աղքատացնում ես, սպանում անհատականությունն ու ինքնուրույն ընտրություն անելու կարողությունը, մարդուն դարձնում հացի խնդրից կախված հումանոիդ, հետո փողով առնում նրա ձայնը, ու ընտրողը վերածվում է մասսայի, հազար դոլարի մեջ տեղավորում ես հիսուն-հարյուր ընտրող, ու միավորը դառնում է ոչ թե անհատ ընտրողը, այլ հազար դոլարը:<br />
Իրավիճակը հանգեցրեց ժողովրդավարության հայկական տարբերակին. եթե Լևոնի հակաժողովրդավարական համակարգում կեղծիք անելը մի թայֆայի մենաշնորհն էր, ապա նոր «ժողովրդավարական» համակարգում ստեղծվեցին խաղի կանոններ, ու անցյալ տարվա ընտրություններում ընտրակաշառք ու կեղծիք անելու հնարավորություն ունեին ոչ թե մի, այլ չորս բևեռներ` Լևոնը, դաշնակները, Օրինաց երկիրը, հանրապետականները` հանձին Սերժի (հայկական այս տարբերակը գուցե այլ երկրներում էլ է կիրառվել, էությունը սա է, «ժողովրդավարություն» է, եթե մեկից ավելի ուժեր են ընտրակաշառք բաժանում: Իհարկե, իշխանության թեկնածուն ադմինիստրատիվ ռեսուրսով առավելություն ունի, բայց այս ռեսուրսն էլ էր որոշ չափով տրոհվել, որոշ մասը անցել Լևոնի տակ, ինչ որ մաս էլ` դաշնակների): (Հիմնադրի թիմի բաժանած ընտրակաշառքների ու կաշառված պրոպագանդիստների, մասնավորապես տաքսու վարորդների ու հինգ հազար դրամով գոռացողների մասին լուրերը խլացվեցին լևոնականների կատաղի պրոպագանդայով):<br />
Այս իրավիճակում ձայների հաշվարկը մի ծես է, որը քիչ առնչություն ունի իմ պատկերացրած ժողովրդավարության հետ, երբ ընտրության սուբյեկտը ոչ թե ընտրողն է, այլ փողը, երբ մեկ միլիոն դոլարը փոխարինում է հազար հոգուն, իսկ արանքի կեղծիքները իրավիճակը հիմնավոր չեն փոխում (այս իրավիճակում հեչ կարևոր չի, թե Սերժը 52, թե 47 տոկոս ձայն է հավաքել): Դա շատ լավ հասկանում էր Հիմնադիրը` հայտարարելով, թե 67 տոկոս ձայն է հավաքել, երբ ռեալ, կողմնորոշված ընտրողը թվաբանության միայն մի մասն է, իսկ մյուս մասում ձայնի տեր չկա, ձայնի տերը փողն է(փողն էլ չի հարցնում, թե ով է իրեն բաժանել), ինչ թիվ ուզում ես կրակի, փողը չի բողոքի, որ` չէ, էդքան չես հավաքել, իսկ ինչքան շատ ծախսես, ու ինչքան շատ գրոհայիններդ գործեն, էնքան կրակածդ թիվը ավելի հավանական կթվա:<br />
(Բայց խոստովանեմ, եթե նույնիսկ ԼՏՊ-ն հաղթելու լիներ, ես կողմ եմ ամեն գնով կանգնացնել նրա իշխանության գալը, և եթե նրան պիտի ընտրություն կեղծելը կանխեր, ապա թող լիներ(իհարկե, կեղծողներին իրենց իշխանությունն է հետաքրքրում ոչ թե ֆաշիզմ կանխելը): Չի կարելի հանդուրժել, որ ֆաշիզմը գա իշխանության: Եթե մի կերպ կանխվեր Հիտլերը, վեց միլիոն հրեա չէր կոտորվի: Ժողովրդավարական սկզբունքները միայն ժողովրդավարների համար են):<br />
Հետևաբար, աղքատ ու նաև ժողովրդավարությունից անտեղյակ երկրում ֆաշիզմի հաղթանակը հավանական է, միշտ էլ կգտնվեն ուժեր, որոնք երկիրը իրենց շահերին հարմարեցնելու համար փող չեն խնայի: Իսկ ֆաշիզմը միշտ էլ կարող է իշխանություն գրավել, Էկոն ասում է. «Այնքան հարմար կլիներ մեզ բոլորիս , եթե մեկը դուրս գար համաշխարհային բեմ ու ասեր. «Երազում եմ վերաբացել Օսվենցիմը, ուզում եմ, որ սև շապիկները նորից քայլեն իտալական հրապարակների շքերթներում»: Ցավոք, կյանքում այդքան լավ չի լինում: Ուռ-ֆաշիզմը կարող է ներկայանալ ամենաանմեղ ձևերով ու կերպարանքով: Մեր պարտքն է ամեն օր, աշխարհի ցանկացած կետում բացահայտել նրա էությունն ու ցույց տալ նրա նոր ձևերը»:<br />
Ժողովրդավարական սողանցքները միշտ օգտագործում են ֆաշիստները, ինչպես դա եղել է Գերմանիայում, Ուզբեկստանում, Բելառուսում և այլն, իսկ հենց գալիս են իշխանության, վերացնում են այդ սողանցքները: Այդպես Հիմնադիրը օգտագործեց ընտրությունները գալով 91-ին իշխանության ու 95-ի Սահմանադրությամբ վերացրեց ընտրության միջոցով իշխանություն փոխելու մեխանիզմը (հանուն ճշմարտության պետք է ասել, որ, օրինակ, Բելառուսի նախագահը, ժողովրդավարությունը խեղդելով, կարողացավ ստեղծել տնտեսական համակարգ, իսկ Հիմնադիրը այնքան դեստրուկտիվ է, որ ոչ միայն վերացնում է ժողովրդավարությունը, այլև ոչնչացնում տնտեսության հնարավորությունները: Եթե պոստսովետական երկրները մոդեռնիզացնում էին սովետից ժառանգած իրենց տնտեսությունները, Հիմնադրի իշխանության մտավոր կարողությունը հերիքում էր միայն գործարանների լոմը ծախելով հարստանալուն, իսկ վերջին նախընտրական շրջանում Հիմնադիրը սովետական տնտեսության ժառանգությունը փոշիացնելը թաքցնում էր` սովետական տնտեսության խոտանի մասին մաշված ու նավթալինոդ ճառեր ասելով (սովետական տնտեսության որակը ինչ կապ ունի, եթե, օրինակ, Թալինի գինու գործարանի հազվագյուտ մետաղյա հսկա տարաները, որոնք ցանկացած երկրում կօգտագործվեին գինու արտադրության մեջ, սղոցով կտրում ու ծախում էին Պարսկաստանում):<br />
2005թվականի սահմանադրական բարեփոխումները ժողովրդավարական սողանցքներ բացեցին` մասնավորապես Երևանը դարձնելով ինքնակառավարվող մարմին: Ես առաջ կարծում էի, թե այս բարեփոխումը միայն Եվրոպայի ճնշմամբ հնարավոր եղավ, այժմ հակված եմ ենթադրել, որ հեռացող նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի ցանկությունը դեր խաղաց, որ քաղաքական այլ ուժերի (առաջին հերթին` իր) համար խաղի դաշտ բացի: Սակայն առայժմ ինքը օգտվելու հնարավորություն չունի, հակառակը` օգտվում է իր թշնամին: Հիմնադիրը, որ իր կառավարման ընթացքում վերացրել էր իշխանությունը կիսելու բոլոր սողանցնքերը, այժմ օգտվում է ուրիշի բացած սողանցքից, որ իշխանության գալով կրկին վերացնի դրանք:<br />
Իսկ ագիտատորներն, հատուկգնդային ու բետեռ գրոհայինները, մամուլով ու գնալով գրասենյակ տեռորի ենթարկելով, ստիպեցին մյուս ընդդիմադիր կուսակցությանը` Ժառանգությանը, չմասնակցել ընտրություններին ու պաշտպանել Հիմնադրին: Դեռ իշխանության չեկած են մի ամբողջ կուսակցություն տեռորի ենթարկում, բա որ գան, ինչ են անելու:<br />
Լևոնական շարժումը ինձ ստիպեց հրաժարվել իմ պատկերացրած հասարակարգին ձգտելուց ու ամեն ինչ գնահատել համեմատության մեջ: Մինչև չգա նախորդը, չես գնահատի ներկան: Քոչարյանի ռեժիմը իր փրկությունը ստացավ` համեմատության մեջ ընկնելով լևոնական ռեժիմի հետ. եթե այն ժամանակ ընդդիմադիր հայացքներ ունեցողը մի խանութ էլ չէր կարող պահել, ապա Քոչարյանի ռեժիմը թույլ էր տալիս հարստանալ մինչև միջին բիզնեսի մակարդակ, իսկ լևոնական օլիգարխները՝ հանձինս Սուքիասյանների հանգիստ, առանց հարկ տալու փող էին աշխատում: Լևոնի ժամանակ, եթե մեկի մտքով անցներ ընդդիմությանը ֆինանսավորել, տնով-տեղով պատասխան էր տալու: Իսկ հիմա միջին ու խոշոր բիզնեսի բազմաթիվ ներկայացուցիչներ ֆինասավորում էին Լևոնի շարժումը: Միայն Խաչիկ Սուքիասյանի անունը հայտնի դարձավ, քանի որ նա բացի ֆինանսավորումից նաև ակտիվ մասնակցում էր պայքարին: Եթե Լևոնի ժամանակ իշխանությանը քննադատողը որևէ տեղ չուներ գործադիր համակարգում, ապա այժմ, նախընտրական շրջանում Դաշնակցությունը և Օրինաց երկիրը իշխանություններին երևի ավելի թունդ էին քննադատում, քան ԱԺՄ-ն` 96-ին, բայց գործադիր մարմնում տեղեր ստացան (նույնիսկ եթե սա ինչ-որ մեկը խաղ համարի, ապա սա մի խաղ է, որ ավելի է մոտեցնում մեզ ազատականությանը), եթե Լևոնը փակեց «Ազատություն» ռադիոն, ապա Քոչարյանը հանեց միայն հանրայինից ու թողեց, որ այլ ալիքներով հեռարձակվի ու իր դեմ գործի: Եթե 96թվին բոլոր հարյուրավոր ձերբակալվածները ծեծի ու խոշտանգումների ենթարկվեցին, ապա 2008-ի հարյուրավոր ձերբակալվածներից միայն 3-4-ին ծեծեցին: Իսկ յոթի դատավարության նման ըմբոստություն անհնար է պատկերացնել Լևոնի ռեժիմի ժամանակ:<br />
Պատմությունը այնպիսի դասագիրք է, որ մեզ սովորեցնում է իմանալ, թե տվյալ մեթոդները կիրառող քաղաքական ուժը ինչպիսին կլինի իշխանության գալուց հետո: Նախընտրական քարոզարշավը արտացոլում է քաղաքական խմբի ապագա իշխանությունը (իմիջիայլոց, Գերմանիայում նացիստների նախընտրական մեթոդների կարևորագույն մասը պարերն էին, իսկ Լևոնն էլ իր շարժումն անվանեց պարերի հեղափոխություն: Թեև կարող եմ ընդունել, որ այս զուգահեռը կարելի է նաև պատահական համարել):<br />
(Միջանկյալ կրկին անդրադառնամ Անդրանիկ Թևանյանի տեքստին, ուր նա ասում է. «Նման վարչապետի ֆոնին՝ ավելի լավ է մի փողոցային մականունավոր բերել վարչապետ, ով գոնե միայն սեփական նեղ անձնական շահերով կառաջնորդվի, քան թողնել մեկին, ով հավակնություններ ունի պրոմեթևսյան կործանարար ինքնավստահությամբ «հայկական ցանցապետություն» քարոզել, բայց իրականում շատ նեղ շրջանակի ֆինանսական կարողություններն ավելացնել»: Կարծում եմ` պետք է կարողանալ պատկերացնել, թե այս կամ այն ուժը իշխանության մեջ ինչպես կդրսևորվի, որպեսզի հետո անհեռատեսության համար գլխներիս չտանք: Թևանյանի ասածը տիպիկ օրինակ է, թե ինչպես իշխանությունից դժգոհությունը այնպիսի կիրք կարող է առաջացնել, որ յուրաքանչյուր փոփոխություն ավելի լավ համարվի, քան գործող ռեժիմը: Այս նույն կրքով բազմաթիվ մարդիկ, հաշիվ չտալով, թե ինչ կարող է սպառնալ երկրին, միացան Լևոնի շարժմանը: Մի պահ կարելի է դադար տալ զգացմունքների հոսքին ու սառը դատել, թե ինչ համակարգ է ներկայացնում մականունավորը. որ նա, ցավոք, միայն անձնական շահով չի հետաքրքրված, այլ աշխարհի կառուցվածքի մասին ունի իր սեփական պատկերացումները, և ինչ կլինի, եթե դրանք ներդրվեն Հայաստանում: Պատկերացնել, եթե իր ասած մականունավորը գա իշխանության. հակառակորդները մասսայաբար կհայտնվեն առյուծի կամ արջի վանդակում`ըստ տվյալ մականունավորի ճաշակի, փողոցներում կիշխեն մականունավորների քոթոթները`թիկնազորը, ու մի թարս խոսքը կարող է կյանք արժենալ, բնագավառներ, որ դեռ շնչում են ու մոնոպոլ չեն, կտրուկ կմոնոպոլիզացվեն, քանի որ մոնոպոլիան մտնում է ախպերական գաղափարախոսության մեջ: Հիմա Երևանի քաղաքապետի ընտրություններում մականունավորի և ֆաշիզմի միջև ընտրություն է, ճաշակի հարց է, ես էս գլխից ասեմ, որ չեմ մասնակցելու նման ընտրությանը: Թևանյանի առաջարկած երկընտրանքից՝ մականունավոր, թե Տիգրան Սարգսյան, ավելի բարդ երկընտրանքը հիմա է, այս ռեալ ընտրություններում։ Ու այստեղ ավելի հասկանալի կլիներ, եթե մեկն ասեր, թե կնախընտրի Չոռնի մականունով Գագիկ Բեգլարյանին, քանի որ նա քաղաքապետ դառնալով, չի փորձի երկրի նախագահ դառնալ, եթե երազի էլ, անհնար է, ու հետևաբար ավելի անվտանգ է։ Բացի այդ Բեգլարյանը միահեծան վոժդ չի։ Իսկ Հիմնադրի համար քաղաքապետը միայն մի աստիճան է նախագահի աթոռը գրավելու համար, իսկ նրա հետևից գնացող ցուցակը միայն ֆոն է առաջնորդի համար։ Ու այսպես ասողը, կարող է շարունակել, որ ինքը քաղքենիական բարոյականություն չի ուզում խաղացնի ասելով` էհհ, երկուսն էլ անընդունելի են: Եթե ներկա ռեժիմին ալտերնատիվ չի ստեղծվում, չարժի այն փնտրել գոյություն ունեցող հակադեմոկրատական ալտերնատիվներում, մանավանդ, որ մականունավորների պակաս նաև Հիմնադիրն էլ չունի: Մի ակտիվ լևոնական մեկնաբան, ինձ բացատրում էր, թե ինչքան լավ կլիներ, եթե իրենք հաղթեին, ու Գրզոն` Խաչիկ Սուքիասյանը, դառնա վարչապետ):<br />
Թե ինչպիսին կլինի Հիմնադրի երկրորդ իշխանությունը, կարելի է մանրամասն նկարագրել, նախ կա փորձը առաջին իշխանության, երկրորդ` նա գալիս է այս անգամ որպես Հիմնադիր աստվածացված ու ամենակարող, ու կանի ինչ ուզում է. բանտերը կլցվեն «դավաճաններով», Ղարաբաղի անկախության մասին խոսողները կորակվեն նացիոնալիստ ու կդատապարտվեն դատարաններով, միայն լոմ ծախելով հարստանալու ընդունակ Լևոնի շրջապատը կավերի տնտեսության ծիլերը, կգնա սեփականության տոտալ վերաբաշխում, ինչը որ մոնոպոլ չէ, կմոնոպոլիզացվի:<br />
Ընդդիմախոսս կասի` «վարիանտ չկա, եթե ուզի էլ, Եվրախորհուրդը թույլ չի տա»: «Ի՞նչ»,- հռետորական կհարցնեմ ես, «Եվրախորհո՞ւրդ», ինչ պարզունակ բաներից ես խոսում, Եվրոպայի քթի տակ Ադրբեջանում միապետություն հաստատվեց, ոչ միայն ձեն չհանեցին, այլև մի անգլիացի եվրապատգամավոր ողջունեց` ասելով, որ դա ադրբեջանցիների ընտրությունն է, էլ չասած Ադրբեջանի բանտերում լցված քաղբանտարկյալների համար Եվրախորհրդում այդ երկրի ձայնը սառեցնելու մասին խոսք էլ չի հնչում: Նույնն էլ այստեղ է լինելու, երբ Լևոնը կհանձնի Ղարաբաղը, Եվրոպան Հոմերոսից էլ կույր կձևանա, ու ավելի եռանդուն կփառաբանի Լևոնի «խաղաղասիրությունը», քան Հոմերոսը Աքիլլեսին էր փառաբանում: Նավթը լվանում է բոլոր հետքերը:<br />
Ի՞նչ անել, բան չես կարա, մնում է սպասել ԱՄՆ-ից զանգի, որ ուրախանալու նոր պատճառ ստանաս:<br />
Հիշեցում. Լևոնականների սպամ-քոմենթները ջնջվելու են: Մի հուսահատվեք, կողքի բլոգերը հաճույքով դնում է իմ ջնջած սպամները:</div>
<br />
<div>
</div>
<br />
<div>
</div>
<br />
<div>
Մեկնաբանություններ</div>
<br />
<div>
</div>
<br />
<div>
Posted in <a href="http://www.tert.am/blog/?cat=1" rel="category" title="View all posts in Uncategorized">Uncategorized</a> | <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/post.php?action=edit&post=667" title="Edit post">Edit</a>| <a href="https://www.blogger.com/null" name="comments"></a><br />
13 Responses<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-776"></a>Emi Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-776" title="Wednesday, April 8th, 2009 at 9:13 pm"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=776" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=667#comment-776" title="">April 8th, 2009 at 9:13 pm</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=776" title="Edit comment">e</a><br />
երկու օր ա կարդացել եմ էս նյութը ու շոկի մեջ եմ: հիանալի վերլուծություն. պարզ ու խորը:էնպիսի զգացողություն ունեմ,որ գիրք եմ կարդացել, տպավորություններս էնքան լիքն են: չգիտեմ ինչ ասեմ, կուզենայի, որ շատ մարդիկ կարդան, որովհետև բացատրությունները էնքան հստակ են ու կարծում եմ անհրաժեշտ: մի տեսակ ամոթ էլ ա ասել, բայց հպարտանում եմ, որ էս միտքը կա, գոյություն ունի մեր իրականության մեջ: (ամոթ ա ասելը, ուղղակի որովհետև ես հպարտանալ բառը համարյա երբեք չեմ օգտագործում:բայց մեկ մեկ ստիպված ես լինում:)): էս վերջն էր: պետք ա շնորհակալություն ասեմ էս բլոգի համար:<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-780"></a>Suren M. Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-780" title="Friday, April 10th, 2009 at 3:41 pm"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=780" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=667#comment-780" title="">April 10th, 2009 at 3:41 pm</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=780" title="Edit comment">e</a><br />
Ես սովորություն չունեմ բլոգներում ու ֆորումներում գրելու, չնայած կարդում եմ երեւի ամբողջը: Բայց ուզում եմ այս հոդվածի մասին ասել, որ շատ ազդեցիկ էր ու համոզիչ: Նույնիսկ հայտնաբերեցի , որ ես էլ եմ երբեմն ու որոշ չափով տուրք տվել այն երեւույթներին, որ համնկնում են այստեղ գրված տիպական ֆաշիստական օրինակների հետ: Ասեմ, որ իհարկե այս հոդվածով չհասկացա, ես ինքս էլ անհարմարավետության զգացում ունեի, երբ այդ հատկանիշները դրսեւորվում էին մեջս, ու հատկապես Հայաստանում, որ տղամարդկության կուլտն է իշխում: Բայց որպես գիտական ձեւակերպված մտքեր համենայն դեպս այստեղից ծանոթացա, որի համար շատ շնորհակալ եմ: Ես նեղվում եմ Հայաստանում ընդունված ապրելակերպից, որ նման է գայլերի ոհմակային կյանքին, եւ այդ նույն մտածողությունն էլ քաղաքականություն է մտնում: Այդպես սկսվեց անկախությունը ու մինչեւ հիմա շարունակվում է, եւ նույնիսկ ավելի է աճում, քանի որ եթե իշխանության հակադիրը նույն ոհմակային սկզբունքներով է , իլ ինչ փոփոխություն ակընկալենք:<br />
Բայց ուրախ եմ, որ Ձեր նման մտածողներ կան, այդպես այս երկում քեզ մենակ չես զգում:<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-784"></a>Vishap Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-784" title="Saturday, April 11th, 2009 at 8:29 am"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=784" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=667#comment-784" title="">April 11th, 2009 at 8:29 am</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=784" title="Edit comment">e</a><br />
Դեմագոգիայով լեցուն յուղ վառոցի, ներկա իշխանություններին արդարացնելու հստակ միտումով: Մանրամասների մեջ չեմ էլ ուզում խորանալ, ոչ մի գաղափար էլ չկա վերլուծելու, աբիժնիկային գրվածք՝ վիժվածքների իշխանությունը պաշտպանելու համար: Կուտդ չի ուտվում, սռոկն անցել ա:<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-792"></a>P_Martin Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-792" title="Saturday, April 11th, 2009 at 2:24 pm"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=792" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=667#comment-792" title="">April 11th, 2009 at 2:24 pm</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=792" title="Edit comment">e</a><br />
Ես հասկանում եմ` ինչի համար է հեղինակը այս խոսքերից հետո “Հիշեցում. Լևոնականների սպամ-քոմենթները ջնջվելու են”, դրել Վիշապի կարծիքը, որովհետև Վիշապի գրածը լիովին հաստատում է հոդվածի ճշմարտությունը:<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-794"></a>Narek Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-794" title="Saturday, April 11th, 2009 at 4:34 pm"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=794" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=667#comment-794" title="">April 11th, 2009 at 4:34 pm</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=794" title="Edit comment">e</a><br />
միասեռականների շահեր պաշտպանելը թողել է Իշխանյան Վահանը ու անցել Հասարակական Խորհրդի պաշտպանությանը: Տարբերությունը այնքան էլ մեծ չի, բայց լեզբոս պիդռների թեման քո մոտ ավելի լավ է ստացվում(վատ բաներ չմտածես, ես դա նկատի չունեի);<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-802"></a>sarerkan Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-802" title="Thursday, April 16th, 2009 at 11:45 am"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=802" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=667#comment-802" title="">April 16th, 2009 at 11:45 am</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=802" title="Edit comment">e</a><br />
Խոսք չունեմ ասելու, լուրջ ու բազմաշերտ ուսումնասիրություն է, որ բլոգից ավելին է, գիտական աշխատանք է կարծես և քաղաքական և սոցիոլոգիայի առումով: Շատ մոտեցումներ ուսուցանող են որպես ֆաշիզմի դեմ իմունիտետ ներարկող ձեռնարկ, միայն թե տղամարդկության մասին որպես ֆաշիզմի հատկանիշ ներկայացնելը լրիվ չհամոզեց, գուցե խոսքը ախպերությա՞ն մասին է, կամ էլ “գեղեցկության պաշտամունքն ու կյանքը որպես արվեստը”, միթե՞ դրանք էլ են ֆաշիզմի հատկանիշ:Իսկ Սահմանադրության մասին հատվածը լրիվ ընդունում եմ , մեխանիզմների և ինստիտուցիաների կարեւորությունը և առաջնայնությունը լոզունգների և անձանց համեմատ ուղղակի անվիճարկելի են, միայն անխելքը կարող է դրանց առարկել: Իհարկե արձագանգների մեջ առարկություն չեմ տեսնում, և առհասարկ փաստարկ ու դատողություն չեմ տեսնում, միայն պիտակներ, որ ցավոք միակ զենքն է ընդդիմության:Կուզենայի մի բան էլ իմ կողմից ավելացնել. խոսքս այն խտրականության մասին է, որ ղարաբաղցիների հանդեպ դրսևորվեց ՀՀՇ-ի դեռ առաջին իշխանության ժամանակ, ու ոչ միայն ղարաբաղցիների: Դա մի քաղաքականություն էր, որի պատճառով Սումգայիթի ու Բաքվի ջարդերից հետո Հայաստան ապաստանած մեր հայրենակիցներին ամենավատ իրավիճակում դրեց: Այն ժամանակվա իշխանությունը պատմության մեջ առաջին անգամ միասնական կամք դրսևորած ու համընդհանուր հայրենասիրական ոգով տրամադրված մեր ժողովրդի մեջ սկսեց սեպ խրել տարրանջատելով Բաքվեցիներին ու Սումգայիթցիներին տեղաբնակներից: Դրա համար բարենպաստ հող դարձրեց սոցիալական ծանր վիճակը և այնպես ներշնչեց, թե այդ խեղճ փախստականները մեր հացն են խլում: Այսինքն, 88-ի շարժման պատճառով Ադրբեջանից հալածվեցին հայերը, բայց երբ այստեղ հասան, իշխանությունը գրաված ՀՀՇ-ն այլևս ոչ մի պատասխանատվություն չցուցաբերեց նրանց ճակատագրի հանդեպ, այն ճակատագրի, որ մասամբ ինքն էր կերտել: Ու գլխացավանքից ազատվելու նպատակով ոտքի հանվեց մի ցինիկ քաղաքականություն` “Ղարաբաղն առանց հայերի”: Այդ փախստականների մեծ մասը տեղափոխվեց Ռուսաստան, որտեղ ի տարբերություն Հայաստանի, նրանց չէին պիտակում զանազան վիրավորական անուններով: Եվ պատահական չէ, որ այս անգամ իշխանության գալու նպատակով նույնն են կրկնում: Ես ցավով եմ հիշում այդ վերաբերմունքը փախստականների հանդեպ, որոնց մի մասի հետ շփվում էի ու տեսնում նրանց տառապանքը: Ձեր այս հոդվածի լույսի ներքո պարզ է դառնում, որ ֆաշիստական տրամադրությունները դեռ այն ժամանակ էին ձևավորվում մեր երկրում ամենաբարձր դիրքերից և այսօր էլ շարունակվում են արդեն ընդդիմություն դառած նույն մարդկանց կողմից, որպես անհանդուրժողականություն և խտրականություն սեփական ազգի մի հատվածի հանդեպ, որ ճակատագրի բերումով Ադրբեջանում կամ Լեռնային Ղարաբաղում է ապրել : Եվ ամենացավալին այն է, որ դրա համար նորից սոցիալական վիճակն է որպես պատրվակ օգտագործվում, իբր Ղարաբաղցիներն են տիրում Հայաստանում: Երբեմն էլ որպեսի շատ ռասսիստական չթվա, փորձում են այդ խտրականությունը որպես Ադրբեջանական առանձնահատուկ քաղաքական ռեժիմի տակ ապրած մարդկանց հետ խորթացնող դեմագոգիա կիրառել, կարծես մենք ուրիշ ռեճիմի տակ էինք: Բոլորս էլ նույն սովետական ռեժիմի զավակներն ենք, և ցավալիորեն մինչև հիմա նույնն ենք մնում:<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-804"></a>der Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-804" title="Sunday, April 19th, 2009 at 1:42 am"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=804" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=667#comment-804" title="">April 19th, 2009 at 1:42 am</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=804" title="Edit comment">e</a><br />
uremn? fashismn partvec marti 1-in?<br />
hetaqrqirn na e vor du detalnerum shat chisht es, lav texekacvac, bayc hervanum es Shalyani mtqic “hastatutyunner ayl voch te andzinq”. u du qnnadatum es andzanc.isk Tevanyann detalnerum sxalvum e, bayc nra tiraxn mexanizmnern u “policy”-n e, u inqn aveli mot e Shalyani mtqin. quod licet…<br />
P.S. yst Adornoyi du el es avtoritar, hamenayn deps hamazayn qo blogi. Levonakan spam jnjelu cankutyan…<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-806"></a><a href="http://www.inknagir.org/" rel="external nofollow">vahan.ishkhanyan</a> Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-806" title="Sunday, April 19th, 2009 at 11:14 am"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=806" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=667#comment-806" title="">April 19th, 2009 at 11:14 am</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=806" title="Edit comment">e</a><br />
Հարգելի der,կարծում եմ, որ, ավտորիտարիզմ չասեմ, բայց ամբողջատիրացնող գաղափար է այն` որ սպամ-քոմենթները պետք է չջնջել: բլոգների բազմազանությունը և այն որ յուրաքանչյուր բլոգեր իր ճաշակով է վարում բլոգ, մեկը սպամերը ջնջում է, մեկ ուրշն էլ այն մեկի ջնջած սպամերը դնում, կամ մեկը բոլոր քոմենթերը դնում է, իսկ մյուսը միայն friend-ներինը դնում ու այսպես շարունակ, հենց այս անօրեն ոչ մի ընդհանուր կարգի չենթարկվող բլոգերությունն էլ քանդում է ավտորիտարիզմն ու ամբողջատիրությունը: Կարծում եմ, որ ավտորիտարիզմն այն կլիներ, որ ինչ-որ ավտարիտետի ճնշմամբ ես բոլոր քոմենթենրը տեղադրեի:Եվս մեկ անգամ կրկնեմ, թե որ քոմենթներն եմ ջնջում` նրանք որոնք անձնական վիրավորանք են պարունակում(ոչ միայն ինձ ուղղված, այլև ուրիշներին) կամ նույն բանը նույնությամբ կամ տարբեր ձևերով հազար անգամ ուղարկում են:Ասեմ, որ բլոգերներ կան, որ իրենց բլոգը ակտիվ պահելու համար ամեն քոմենթ դնում են, նույնսիկ նրանք որոնք անձնական ամենավերջին վիրավորանքներն են պարունակում: Սա էլ այլ մեթոդ է: ինչևէ:<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-817"></a>der Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-817" title="Friday, April 24th, 2009 at 11:04 am"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=817" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=667#comment-817" title="">April 24th, 2009 at 11:04 am</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=817" title="Edit comment">e</a><br />
Հարգելի Վահան<br />
Կարծում եմ լևոնական սպամ խոսքն ոչ մի կերպ հնարավոր չէ հասկանալ որպես գրել վիրավորանքներ մեկի հասցեին:Վիրավորանք պարունակող պոստ ջնջելն միանգամայն հասկանալի է, սակայն քո ձևակերպումն բոլորովին այլ էր,լևոնական սպամ որակավորում օգտագործելն և ջնջելլու ախազգուշացումն նշանակում է դու ևս ավտորիտար անձնավորություն ես ըստ Ադորնոյի, Էրիկսոնի, քանի որ ազատ և բաց չես հակառակ կարծիքներին, այլ պաշտպանողական-ագրեսիվ դիրքորոշում ես բռնել: Քո բլոգն է, թե քո օրագիրն,թե մեկ այլ բան դա կապ չունի:<br />
Այլ բան է, որ նման պարագայում շատերին նույնպես ավտորիտար անձնավորություն կարելի է անվանել, համաձայն եմ,կամ էլ որ դու որոշ չափով այլակարծությանը դիմանում ես:<br />
Բայց այնուամենայնիվ հակաֆաշիստական տեքստ ավարտել մեկ այլ ֆաշիզմով կամ նուրբ հումոր է, կամ էլ անգլերեն ասած inconsistency - այս դեպքում ինքնահակասում<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-824"></a><a href="http://www.inknagir.org/" rel="external nofollow">vahan.ishkhanyan</a> Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-824" title="Friday, April 24th, 2009 at 10:40 pm"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=824" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=667#comment-824" title="">April 24th, 2009 at 10:40 pm</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=824" title="Edit comment">e</a><br />
Հարգելի der,<br />
նախ դուք անընդհատ ադոռնոյի ու հիմա էլ էրիքսոնի անունն եք տալիս, ու ասում թե ըստ նրանց ես ինչ եմ, սակայն նրանցից որոշակի մեջբերում չեք անում, որ իմանամ թե արժի բանավիճել թե համաձայնվեմ այդ մարդկանց ասածների հետ: խնդրեմ, մեջբերում արեք, հասկանանք թե ինչ են ասել էդ մարդիկ:Երկրորդ, ես կրկնում եմ, յուրաքանչյուր ամբիոն, կամ մամուլ, կամ բլոգ որպես կենտրոն դիտարեկլը ամբողջատիրական մոտեցում է: Դուք բլոգը, մասնավորապես իմը չեք կարողանում դիտարկել որպես բազմազանության մի մասնիկ առանց կենտրոնի: բազմազանության մեջ յուրաքանչյուր կարծիք իր տեղը կգտնի, իսկ ձեր պատկերացրած տարածքում կպարտադրվեն կարծիքներ որոնք կարող է իշխանությունը արտադրել ու պարտադրել բոլորին:Ինչպես ասում են ճաշակին ընկեր չկա, բայց ձեր հետևողական պնդումը, որ ինչ գա դնեմ իմ բլոգում, նման է նրան որ մտնեք մեկի բնակարանը ու պարտադրեք այվազովսկու կամ սարյան ռեպրոդուկցիան կախել, քանի որ դա թեև տան տիրոջ սրտով չէ, բայց դուր է գալիս մեկ ուրիշին, ուրիշի կարծիքն է:Հետևաբար ես ազատ և բաց եմ ուրիշի կարծիքի նկատմաբ, թող այդ կարծիքները որտեղ ուզում են կախեն, իմ գործը չի, բայց ինչպես բլոգս այնպես էլ բնակարանս բաց չի ամեն ինչ նկատմամբ: Թույլ կտա՞ք, որ իմ բնակարանը ես կահավորեմ, թ՞ե եթե թույլ չտամ կասեք ֆաշիստ:Կարծում էի այսպիսի տարրական բաներ բացատրելու հարկ չկա, նույնիսկ մինչբլոգային ժամանակներում դեմոկտական հասրակությունում առաջանում են բազմապիսի ուղղվածության թերթեր, որ իրենց մոտեցումները հրապարակեն և ոչ թե հակառակորդների: Ասենք ֆրանսիայում կարիք չէր լինի աջ ֆիգարո, ձախ լիբերասիոն և կենտրոնական լը մոնդ հրատարակելու, եթե ձեզ պես տոտալիտար մտածեին և ընդամենը մի թերթ բացեին որի մեջ լցնեին բոլոր կարծիքները: Իվերջո նաման թեթը դառնում է իշխողներինը, քանի որ նրանք են թելադրում, թե որ կարծիքը շատ լինի: Այդպես առաջացավ սովոետը իր մի մամուլով:<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-838"></a>der Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-838" title="Friday, May 1st, 2009 at 1:15 pm"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=838" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=667#comment-838" title="">May 1st, 2009 at 1:15 pm</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=838" title="Edit comment">e</a><br />
Հարգելի Վահան<br />
Դուք լևոնականներին անհանդուրժող եք համարում, իրենց կարծիքին հակառակ որևէ խոսք չհամբերող, բայց մյուսներին ֆաշիստ համարող:այնուհետև ձեր բացահայտումը վերջացնում եք հիշեցումով, որտեղ լևոնականների սպամ խոսք եք օգտագործում և ջնջելու սպառնալիք անում: Ձեր անհանդուրժողականությունը բացատրում եք վիրավորանքի առատությամբ, բայց դուք դրանով դրսևորում եք ֆաշիստ դառնալու հեշտությունը: Որովհետև վիրավորանքն ու լևոնականի հակաճառությունը ձեր ասածին դեմ իրար եք հավասարեցնում:<br />
Կողքի բլոգի մասին հիշատակելով, ձեր ասածից ստացվում է “այստեղ Լևոնին քլնգողներն են հավաքվում, Լևոնի համակիրները թող գնան կողքի բլոգը”:<br />
Եթե ես ձեզ տառակեր եմ թվում, ներողություն եմ խնդրում,սակայն իմ կարծքին այն է որ եթե ուզում ես բժշկությամբ զբաղվել, սկզբից բժշկիր քեզ, ու սկսիր քո կեցվածքից, ամեն տառից: Թե չե ստացվում է мирные жители зверски расстреляли фашистов оккупантов<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-841"></a><a href="http://www.inknagir.org/" rel="external nofollow">vahan.ishkhanyan</a> Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-841" title="Friday, May 1st, 2009 at 4:33 pm"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=841" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=667#comment-841" title="">May 1st, 2009 at 4:33 pm</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=841" title="Edit comment">e</a><br />
Der,<br />
դու քո դերը կատարեցիր, այն արդեն սպառված է: Հետևաբար, կարաս քո բլոգում շարունակես խոհերդ: Քեզ հետ բանավիճելը ինձ բացարձակապես չի հետաքրքրում:<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-882"></a>goroskop75 Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-882" title="Wednesday, May 20th, 2009 at 12:09 pm"></a> after publication. <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=882" title="Edit comment">e</a>--><a href="http://www.tert.am/blog/?p=667#comment-882" title="">May 20th, 2009 at 12:09 pm</a> <a href="http://www.tert.am/blog/wp-admin/comment.php?action=editcomment&c=882" title="Edit comment">e</a><br />
Ինձ համար անհասկանալի է, թե ինչու է հեղինակը մտադիր ջնջելու լեվոնականների քոմենթները: Ուրիշ հարց, եթե ասեր, որ ջնջելու է վիրավորական խոսքերն ու հայհոյանքները, եթե այդպիսիք լինեն: Հակառակ դեպքում, որն է բլոգի իմաստը: Արդյոք այն, որ այստեղ միայն հիացական խոսքեր են գրելու համախոհները, եվ ոչ մի բանավեճ չի ծավալվելու:</div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/12564157311585759881noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1048263084971743245.post-61269780318678368882009-03-27T09:31:00.003+04:002015-04-06T10:56:04.819+04:00ՄԵԾԸ. մրցանակին սպասելիս<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
«Էսօրվա «Հայկական ժամանակը» առ, պատմվածքս տպել են։ Էն որ ասում էիր՝ ես եմ առաջինը էրևանում քֆուրով պատմվածք գրել, հիմա էլ ես եմ առաջին անգամ հայկական մամուլում պուց բառը տպում»,-ասեց Լևոն Ջավախյանը ու արագ հեռախոսը անջատեց, որ րոպեները չէթան։ Մտա հայկական ժամանակ <a href="http://www.hzh.am/">http://www.hzh.am/</a> , մենակ Նիկոլի քֆուրներն էին, Ջավախյան չկար։ Շաբաթ էր՝ հունվարի 17-ը, դեռ օրվա համարը չէին դրել:«Չե՞ք կարդացել Ջավախյանի պատմվածքը,-իրեքշաբթի իրիկունը կաֆեում հարցնում է Լիպոն, «Ուզո՞ւմ եք անգիր ասեմ,-ու հանդիսավոր արտասնում է,- ես Գիքորի նման քաղաք եկա, բայց Գիքորի բախտին չարժանացա: Տունս մայրաքաղաքի կենտրոնում է…»։ «Արա, դե լավ էլի, պրծի», Ջավախյանը նեղված ընդհատեց։<br />
«Իսկ ո՞նց էր գրել»,-հարցնում եմ ես։<br />
<br />
<a name='more'></a><br />
«Էդ էլ հարց էր որ տվիր։ Ինչպես կարելի է նման հարցեր տալ հանճարների մասին»,-էլի հանդիսավոր ասեց Լիպոն։<br />
Իրկունը մտա hzh.am։ Արդեն պատմվածքը դրել էին։ Ման էկա պուցը։ Ո՞ւր ա։ Էս ա իրա պուցը՞։ գրել ա պ…ց։ Ու-ի տեղը կետեր. «Մեկ էլ բազկի նման կարմրատակեց,- դանակը քաշեց,- պոռթկաց,- ու դրա պ…-ցը ճղեց…»։<br />
«Արա դու էլ գլուխ էիր գովում՝ առաջինը ե՛ս եմ պուց գրել, ե՛ս եմ պուց գրել։ Կետեր չէի՞ն գրածդ»։ Ջավախյանը մի պահ լռեց հանցանքի մեջ բռնվածի պես, հետո խոստովանեց. «Էդ կետերը ես դրի, բայց որ չդնեի կարող ա տենց տպեին։ Տեսա՞ր ծծցնելը տենց էլ թողել էին»։ «Տեսա, կարաս ասես՝ առաջինը հայ մամուլում ես ծծցնելը տպեցի, բայց պուցի հետ գործ չունես»։<br />
Տրիումֆ կաֆեում պցի բացահայտումների վրա, Վանուշը պատմում ա. «Արա, ուրեմն Ջավախյանի ծնունդն եմ նշում, գնացինք ռեստորան, լավ կերանք խմեցինք, հետո ասի պուց պատիվ տամ, ծննդի նվեր, մատուցողուհին արդեն համաձայնվել էր, բայց էս Ջավախյանը հուշտ էղավ, արա ինչ արի-չարի, չհամաձայնվեց»։ «Դե Վանուշ ջան, ես կյանքում լևի չեմ գնացել, վախում եմ գնամ վարակվեմ»։ «Արա, էդ վարակվելը սաղ ներշնչանքից ա, որ չներշնչես, չես վարակվի»։ Ջավախյանը հելավ գնա զուգարան՝ տո լի որ թեման փոխվի, տո լի շեռը զոռում էր։ «Արա, կարո՞ղ ա էս խոսակցությունից գնում ես ստուգես հո չես վարակվել»,-խնդաց Վանուշը։<br />
Տրիունֆից դուրս էկանք ու դիմացի բուքմեքերականում էս անգամ էլ Շեկոյանը կպավ պատմվածքին։ Օլիմպիադայում, երբ բաքսյոռ Ջավախյանը առանց բոյ մտնելու երրորդ տեղ էր հասել (էրկու անգամ հակառակորդը չէր ներկայացել), էն վախտ Շեկոյանը հարցրեց Լևոնին՝ էս Ջավախյանը հո ձեզ բարեկամ չի, Լևոննն էլասեց՝ հեռու ազգական ա։ «Ջավախյանները բախտավոր ցեղ են՝ դու առանց գրելու գրող դառար, էն տղեն էլ առանց կռվելու բաքսյոռ դառավ»,-եզրակացրեց Շեկոյանը։<br />
Էս պատմությունը Ջավախյանը պատմվածքում գրել էր իրա ուզած ձևով, իրան սարքելով մեծ գրող, բաքսիոռին էլ չեմպիոն.«Շեկոյան Արմենը ասում է` Ջավախյաններն ընդհանրապես են բախտավոր: Հրաչյա Ջավախյանը, ասում է, առանց բոքս կպնելու` դարձավ օլիմպիական չեմպիոն, դու էլ առանց գրելու ես դարձել մեծ գրող»: Շեկոյանի դուրը հեչ չէր էկել, որ ինքը Ջավախյանին յանմ մեծ գրող ա ասել. «Արա, հումորս փչացրել-թողել էիր։ Ես քեզ ասե՞լ եմ մեծ գրող, որ գրել ես։ Էն տղեն էլ չեմպիոն չի դառել, երրորդ տեղ ա բռնել»։<br />
«Դե գրողն ինչ ա որ գրեի, իսկ որ մեծ ես գրում ուրիշ ա»,-արդարանում ա Լևոնը։<br />
«Ասեմ խի ա գրել մեծ գրող,-բացատրում եմ,- որ գրեր «գրող», կարող ա Նիկոլը մրցանակը իրան չտա, բայց որ գրում ա ՄԵԾ գրող, էն էլ Շեկոյանն ա ասել, ուրեմն էլ ում տա մրցանակը եթե ոչ Ջավայանին»։<br />
Ջավախյանը հատուկ պատմվածքը տպել էր Նիկոլի հայտարարած մրցույթի համար՝ հազար դոլար լավագույն գրական ստեղծագործության համար։ Չնայած պուց բառը կետերով ա գրել, բայց ոչինչ, գոնե կյանքում մի մրցանակ ստանա։ «Լևոն,- ասում եմ,-Աստծուց գրում ես մրցանակ չեն տալիս, հիմա էլ պցից ես գրում որ ստանաս, բայց էլի մրցանակը քեզ չի հասնելու»։ Լևոնը ձեն չի հանում, տխուր նայում ա։<br />
<br />
<span style="font-size: 85%;">հրապարակվել է tert.am </span><br />
<span style="font-size: 85%;">22. հունվար. 2009թ.</span><br />
<br />
<em><strong>Մեկնաբանություններ</strong></em><br />
<br />
Posted in <a href="http://www.tert.am/blog/?cat=1" rel="category" title="View all posts in Uncategorized">Uncategorized</a> <a href="https://www.blogger.com/null" name="comments"></a><br />
21 Responses<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-438"></a>sarerkan Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-438" title="Thursday, January 22nd, 2009 at 5:18 pm"></a> after publication. --><a href="http://www.tert.am/blog/?p=454#comment-438" title="">January 22nd, 2009 at 5:18 pm</a><br />
Ես պահպանողական չեմ, բայց միթե՞ այդ բառը գրելը այդքան կարեւոր է գրական գործի որակի համար:<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-440"></a>Sevak Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-440" title="Thursday, January 22nd, 2009 at 7:52 pm"></a> after publication. --><a href="http://www.tert.am/blog/?p=454#comment-440" title="">January 22nd, 2009 at 7:52 pm</a><br />
sarerkan ջան, կարևոր է շա՜՜տ կարևոր, դա կոչվում է ժամանակակից հայ գրականություն, միթե դու չես կարդում մեր ժամանակակից հանճարների գործերը՞ ,ուրեմն խորհուրդ կտամ անպայման հաղորդակից լինել հացի, պցի ու զրո վեցի մասին մեծ գրող Դավիթ Հովհաննեսի գրական մարգարիտներին, Վիոլետ Գրիգորյանի հանճարեղ չափածոները կարող ես կարդալ, որտեղ փայլուն կերպով նկարագրվում է թլփիկի ու հեշտոցի խոնավության ու գրգռվածության ստադիաները, համադրվելով էրոգեն այլ մասերի ու այլ կայֆերի հետ, կամ հենց թեկուզ մեծարգո Իշխանյանի գրվածքները, հատկապես քաքի ճանապարհորդությունը հաստ աղիքից դեպի քաղաքային կոյուղու ցանց, իհարկե չեչեզ ունիտազ,կամ մի այլ ժամակակակից հայ հանճարի՝ վահե Ավետյանի գրվածքները կարող ես կարդալ, վտարանդի գրող է նա, որին հետապնդում է ալամ աշխարհի ԿԳԲ-ները, ԿՀՎ-ները, բայց ինքը չի կոտրվում գրում է ու գրում, Նրան մոտ էլ լավ է ստացվում հատկապես կողքի սենյակում սեքս անող աղջկա ոռնոցի նկարագրությունը, մի խոսքով սա մերօրյա հայ գրականությունն է, մրցավազք է թե ով է այն դուխով տղեն որ առաջինը գրեց պուց, հիմա սպասվում է հաջորդ անվախը որը կգրի կլիր, ու մեր գրականությունը մի հսկայական քայլ կանի դեպի(իմ կարծիքով աղբանոց) այս պարոնների կարծիքով դեպի իսկական գրականություն:<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-443"></a><a href="http://www.inknagir.org/" rel="external nofollow">vahan.ishkhanyan</a> Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-443" title="Thursday, January 22nd, 2009 at 11:19 pm"></a> after publication. --><a href="http://www.tert.am/blog/?p=454#comment-443" title="">January 22nd, 2009 at 11:19 pm</a><br />
Հարգելի Սևակ,<br />
Այստեղ դուք մի քանի օրերի ընթացքում լիբերալների համար անհրաժեշտ մի դպրոց անցաք, որի շնորհիվ քաք բառը ոչ միայն կետերով չեք գրում՝ ք..ք, այլև ուրիշ վատ-վատ բառեր էլ եք սկսել գրել։Աղբանոցը ողջունում է նկատելի առաջադիմությունը։ Բայց դեռ կրթությունը անհրաժեշտ է շարունակել լիբերալների համար կարևոր հանդուրժողականության դասերը սերտելու համար։<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-444"></a>Emi Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-444" title="Friday, January 23rd, 2009 at 12:46 am"></a> after publication. --><a href="http://www.tert.am/blog/?p=454#comment-444" title="">January 23rd, 2009 at 12:46 am</a><br />
ete kareli a grel “dur” inchi chi kareli grel “puts”? verjapes edtexic enk bolors durs ekel. te mard ka vor urish texov a enkel es hmmm …mej? es mi ban chem haskanum, kareli a gortsic (tvyal depqum mi qani groxneri gortserits) hanel berer ev asel: ay nrank es barern en ogtagortsel. vonts vor ases: esinch groxe ogtagortsel a “yev”, “mi”, “urish” barere, ba sa grakanutyun a? isk “klir” bare arden grakanutyan mej ogtagortsvats a, sevak, enpes vor karox eq asel “svershilos’”!iharke estex grakan gortser chenk qnnarkum, bayc im kartsikov “exbayrutyun” patmvatsqe (vortex ogtagortsvac a ed dzer chsirats “qaq” bare) hianali gorts a, vortex enkan darnutyun ka, vor qaqe kanfet a darnum kardaluts heto.<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-447"></a>Sevak Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-447" title="Friday, January 23rd, 2009 at 3:21 pm"></a> after publication. --><a href="http://www.tert.am/blog/?p=454#comment-447" title="">January 23rd, 2009 at 3:21 pm</a><br />
Հարգելի պր Իշխանյան, շնորհակալություն առաջադիմությունս նկատելու համար: Պետք է Ձեզ հիասթափեցնեմ, դա առաջադիմություն չէր, այլ ընդամենը ինչպես ասում են “վատ օրինակը վարակիչ է լինում”: Այսքանը վատ վատ բառերի մասով:Իսկ ինչ վերաբերվում է հանդուրժողականության դասերը սերտելուն, սիրով կսերտեմ, նույնիսկ Ձեզանից:Մի պահ պատկերացրեցի Ձեզ հանդուրժողականության դասեր ուսուցանելիս ու ակամա հիշեցի վերջերս youtube-ում հանդիպած մի մոնտաժված կադրի որտեղ Բեն Լադենը Գանդիի ձայնով քարոզում էր “ոչ բռնությանը….”<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-448"></a>Sevak Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-448" title="Friday, January 23rd, 2009 at 3:55 pm"></a> after publication. --><a href="http://www.tert.am/blog/?p=454#comment-448" title="">January 23rd, 2009 at 3:55 pm</a><br />
հարգելի Էմի, եթե Դուք համարում եք, որ կարելի է գրականության մեջ թույլատրելի է օգտագործել պուց բառը ,քանի որ նույնքան թույլատրելի է դուռ բառը օգտագործելը, ապա չգիտեմ ինչ ասել: Կարող եմ միայն ենթադրել, որ Դուք մի քանի նմանություններ եք գտել այդ երկու բառերի իմաստներում: Ասենք երկուսից էլ մարդիկ են դուրս գալիս, պատկերացրեք այդ տրամաբանությամբ կարելի է կլիրն ու ծորակն էլ նմանեցնել, երկուսից էլ ջուր է թափվում:Իսկ ինչ վերաբերվում է գրականությանը: Ես զարմանալով հանդերձ, բնավ չեմ զայրանում: Ճաշակների կամ աշխարահայացքի տարբերություն է:Դու ուզում ես քաքի մասին կարդալ. այն համարում ես հիանալի գործ, որի մեջ “enkan darnutyun ka, vor qaqe kanfet a darnum kardaluts heto” իսկ ես դա համարում եմ գռեհիկ ու զզվելի: Ինձ համար քաքը երբեք կոնֆետ չի դառնում, աղբը մնում է աղբ, նույնիսկ եթե դա գրական աղբ է:Իսկ ձեզ ոչ ոք չի արգելում գեղագիտական հաճույք ստանալ այս տողերից “Սերոժը նստեց ու զոռեց: Մի զոռից մի երկար-երկար ու հաստ քաք դուրս եկավ: Սպասի նայեմ: Սերոժը կանգնեց: Ինչ սիրունը ստացվեց: քաքը փռվել էր ունիրազի մի ծայրից մյուսը:” Ինչպես ասում են մեկը երեցին է սիրում մյուսը երեցկնոջը: Սակայն չարժե ծիծաղելի դրության մեջ ընկնել, պնդելով որ այն գրականություն է, այն աղբ է ընդամենը:Ինչպես որ ինչքան էլ այս չափածոն կոչենք տաղ, այն չի կարող կապ ունենալ տաղի հետ(մեղա մեղա Քուչակին)<br />
Տաղ անաւարտ` ի վերայ կլիտորիսոյ(վասն հանդէսի «Ինքնագրոյ»)<br />
Ծլի, ծլի, ծլիկս,պստըլիկ խլւլիկս,ձայնազուրկ ու թլիկս,անլեզու ծլւլիկս,գեղագանգուր ցլիկս,ամենակուլ բկլիկս,վարդաշրթունք պցիկս,անլուսամուտ խցիկս,թոթովխօս ճտպտիկս,խորոտիկ վտվտիկս,ջրիկ ու կչկչիկս…<br />
սա ընդամենը հանգավորված բառեր են, որի տարբերությունը քուչում լսվող քֆուրների ընդամենը այն է որ հանգեր ունեն, չնայած նմանատիպ մի հանճարեղ գործ էլ մեր դասարանցի Վալոդն ուներ, երրորդ դասարանում արտասանում էր “պուց, պուց կարմրակտուց, կարոտել եմ քեզ վաղուց”:Խեղճ Վալոդ, տղեն փաստորեն երրորդ դասարանում արդեն նորարար ու առաջադեմ բանաստեղծ էր ու առանց իմանալու գնաց դառավ խադավիկ:<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-449"></a><a href="http://www.inknagir.org/" rel="external nofollow">vahan.ishkhanyan</a> Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-449" title="Friday, January 23rd, 2009 at 7:41 pm"></a> after publication. --><a href="http://www.tert.am/blog/?p=454#comment-449" title="">January 23rd, 2009 at 7:41 pm</a><br />
Հարգելի Սևակ,<br />
Ցավում եմ, որ Վալոդի տաղանդը անտեսվել է և նա այդպես էլ գրող չի դարձել։ Այո, մեր կրթական համակարգը, որ ժառանգվել է սովետականից, այնպիսի ճաշակի դիկտատի տակ է պահում մատաղ սերնդին, որ մանկան մեջ սպանում է անհատականությունը, բոլորին դարձնում միատեսակ պատկերացումներ ունեցողների անգույն զանգված, թույլ չի տալիս որ մարդու տաղանդը ազատ արտահայտվելու ճանապարհ ստանա։<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-450"></a>Sevak Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-450" title="Friday, January 23rd, 2009 at 8:04 pm"></a> after publication. --><a href="http://www.tert.am/blog/?p=454#comment-450" title="">January 23rd, 2009 at 8:04 pm</a><br />
հարգելի պրն Իշխանյան ցավում եմ, բայց էլի ձեզ պետք է հիասթափեցնեմ, մենք այսինքն ես, Վալոդը, խրոն և մեր մյուս դասընկերները երբ առաջին դասարանում անցնում սովորում էինք մեսրոպյան այբուբենի կարծեմ յոթերորդ տառը, հենց այդ օրերին ԽՍՀՄ-ը ոչ ևս եղավ: Փաստորեն Վալոդի տաղանդի քիլլերը չէր կարող սովետական կրթական համակարգը լինել:այ հիմա վերլուծում եմ ու հասկանում, որ Լևոն Տեր-Պետրոսյանի կրթական համակարգն է ոչնչացրել Վալոդի տաղանդը:Կարելի է դրան անդրադառնալ հաջորդ հոդվածում, ասենք ուղղակի ֆիքսել, որ ի թիվս 92-ի արևի մասնակի և 94-ի լուսնի լրիվ խավարման,այսօրվա դանդաղ ինտեռնետի ու բնականաբար 96-ի կեղծված ընտրությունների, ԼՏՊ-ն նաև անուղղակի ջախջախել է Վալոդի “պցագիր” տաղանդը:<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-451"></a>Sevak Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-451" title="Friday, January 23rd, 2009 at 9:20 pm"></a> after publication. --><a href="http://www.tert.am/blog/?p=454#comment-451" title="">January 23rd, 2009 at 9:20 pm</a><br />
իսկ եթե ըստ էության, ապա ինձ համար շատ հետաքրքիր է, դուք իսկապես համարում եք, որ այն ինչ գրում եք՝ (խոսքս ձեր այսպես կոչված “զուգարանային” գրականության մասին է)դա գրականություն է՞ որպիսի չհարցնեք թե ես ինչ եմ հասկանում գրականություն ասելով, մի անգամից ասեմ որ հասկանում եմ այն, ինչը կարող է մարդու մոտ արթնացնել վեհ զգացմունքներ, գեղագիտական հաճույք պատճառել: Խնդրում եմ նաև չասել որ Մարկեսը ավելի զզվելի տեսարաններ ունի նկարագրած կամ Չարենցի միասեռական չափածոները, նախ այդ անուղղակի համեմատությունը Ձեր և մեծերի, մի փոքր անհամեստ կհնչի Ձեր կողմից, և երկրորդ եթե նույնիսկ նրանք ունեն ստեղծագոծություններ որոնք աղբ են, ապա կարծում եմ նրանք գրականության մեջ այդ աղբի համար տեղ են մաքրել իրենց այլ գրվածքներով:Իսկ մեր քֆուրագիրները միայն աղբ են արտադրում ու զայրանալով զարմանում են թե ինչպես իրենց առաջադեմ աղբը հետադեմ զանգվածը չի ցանկանում ուտել:Հիմա նորից կրկնեմ հարցսԴուք իսկապես գչականություն եք համարում այն, ինչը միայն ավելացնում է կարդացողների քֆուրների պաշարը, կամ քաքող մարդու “հոգեվիճակի” մասին գրելը արդյոք գրականություն է:Խնդրում եմ սխալ չհասկանալ ինձ:Աստծո սիրուն, գրեք ինչ մասին ուզում եք, այսօրվա հայաստանում միգուցե քաքի ու պցի մասին կարդալու ավելի շատ պահանջարկ կա, քան Սևակ ու Չարենց կարդալու, բայց չեմ կարողանում հասկանալ թե ինչու են քաքի ու պցի մասին գրողները հավակնում բանաստեղծի կամ գրողի կոչմանը:<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-452"></a><a href="http://www.inknagir.org/" rel="external nofollow">vahan.ishkhanyan</a> Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-452" title="Friday, January 23rd, 2009 at 10:06 pm"></a> after publication. --><a href="http://www.tert.am/blog/?p=454#comment-452" title="">January 23rd, 2009 at 10:06 pm</a><br />
Հարգելի Սևակ,<br />
Կարծում եմ, որ յուրաքանչյուր մարդ կարող է որոշել, թե ինչն է գրականություն, և յուրաքանչյուրի սահմանումը կարող է տարբերվել մյուսինից։ Նաև յուրաքանչյուր մարդ կարող է գրող կամ բանաստեղծ իրեն համարել կամ մեկ ուրիշի համարել կամ չհամարել։ Ինչպես սահմանադրության մեջ յուրաքանչյուր քաղաքացի ունի ընտրելու և ընտրվելու իրավունք, այնպես էլ յուրաքանչյուր մարդ ունի իրեն գրող համարելու և մեկ ուրիշին գրող համարելու իրավունք։ Ես չեմ ճանաչում մի ինստանցիա, որը բոլորի փոխարեն որոշի, թե որն է գրականությունը, և բոլորի փոխարեն գրողի կոչում տա։Ինքս այս պահին չունեմ գրականության սահմանում, իսկ ինձ չգիտեմ՝ գրող համարում եմ, թե ոչ։<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-455"></a>Sevak Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-455" title="Saturday, January 24th, 2009 at 5:35 pm"></a> after publication. --><a href="http://www.tert.am/blog/?p=454#comment-455" title="">January 24th, 2009 at 5:35 pm</a><br />
Ես նույնպես չեմ ճանաչում մի ինստանցիա, որը բոլորի փոխարեն որոշի, թե որն է գրականությունը: Դուք գրականության սահմանումը չունեք, հետևապես կարելի է եզրակացնել, որ չգիտեք՝ արդյոք Չարենցի, Սևակի, Մահարու և այլոց ստեղծագործությունները գրականություն են թե ասենք գիտատեխնիկական վերլուծություններ կամ մարզական նորություններ:Ես եկա այն եզրահանգման որ դուք խուսանավելով չպատասխանեցիք իմ հարցին, թե արդյոք ձեր “զուգարանային” գրվածքները գրականություն են թե ոչ: ասացիք, որ ամեն ոք ինքն է որոշում, այդ դեպքում հարցս ձևակերպեմ այսպես, Դուք ինչպես եք որոշել. Ձեր “զուգարանային” գրվածքները գրականություն են թե ոչ՞: Հուսով եմ կոնկրետ կպատասխանեք այո կամ ոչ:ու ամենահետաքրքիրը՝ գրող-հրապարակախոս Վահան Իշխանյանը(համենայն դեպս մամուլում ձեզ այդպիսին են համարում)չգիտի ինքն իրեն գրող համարում է թե ոչ, սակայն գիտի որ հայաստանում քաղբանտարկյալներ ՉԿԱՆ, որ Ջհանգիրյանը քաղբանտարկյալ չէ, որ Հակոբ Հակոբյանը սուտենյոր է, որ Մարինե Պետրոսյանի ազատությունը երբեք ոչ ոք չի սահմանափակել այս հրաշալի երկրում,գիտի որ Սուքիասյանի մեկ ավտոմեքենայի արժեքը 400000(չորս հարյուր հազար) դոլլար է: Ի դեպ 400000 դոլլարանոց մեքենայի մասին:Եթե Դուք նշեք մի մեքենայի մակնիշ, որը ունի Սուքիասյանը և այն արժե 400000 դոլլար, ես հրապարակավ ներողություն կխնդրեմ Ձեզանից, սակայն ասեմ որ այդպիսի մեքենա չկա ոչ միայն Սուքիասյանի գառաժում, այլր Հայաստանում, կարծում եմ գոնե այս մասով պետք է նշել հոդվածի հետգրության մեջ, որ մեքենայի արժեքը ոչ մի կապ չունի իրականության հետ ու դա ընդամենը Ձեր վառ երևակայության արդյունք է կամ հոդվածը սենսացիոն դարձնելու բլոգիստական հնարք:<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-456"></a><a href="http://www.inknagir.org/" rel="external nofollow">vahan.ishkhanyan</a> Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-456" title="Saturday, January 24th, 2009 at 7:18 pm"></a> after publication. --><a href="http://www.tert.am/blog/?p=454#comment-456" title="">January 24th, 2009 at 7:18 pm</a><br />
Հարգելի Սևակ,<br />
Դուք այնքան մեծամտացաք, որ ձեզ թվաց թե խուսանավում եմ ձեր հարցերից։ Ուրեմն իմացեք՝ իմ գրածները ես համարում եմ գրականություն։Սուքիասյանի ռոյլս-ռոյլսի վերաբերյալ կարող եք տեղեկություն փնտրել “Հայկական ժամանակի” 2000-2005 թվերի համարներում, ուր տպագրված է նաև ավտոմեքենայի լուսանկարը և մանրամասն ներկայացված են նրա առանձնահատկությունները։ Օրինակ՝ նշված էր, որ այդ մեքենայի նստարանների կաշվի համար հատուկ հորթեր են պահում, որոնց հանդերձանք են հագցնում, որ կաշին չքերծվի։ Կոնկրետ այդ մեքենայի գինը կարծեմ չէին գրել, բայց նշել էին, թե այդպիսի մեքենան, որից այդ ժամանակ աշխարհում կարծեմ 70 հատ կար, արժի 350-400 հազար դոլար։ Գուցե մի 50 հազար դոլար ավել կամ պակաս եմ հիշում։ “Հայկական ժամանակը” այս ամբողջը ներկայացնում էր մեծ ոգևորությամբ ու դրական շեշտադրումով։ Այդ մեքենայի գոյության վերաբերյալ ձեր կասկածներով դուք վիրավորում եք Սուքիասյանների ընտանիքը։Երկրորդ, դուք տենդենցիոզ եք կարդում իմ գրածները, և ինձ վերագրում եք խոսքեր, որոնք ես չեմ ասել երբեք. այսպես, ես երբեք չեմ ասել, թե Հայաստանում քաղբանտարկյալներ չկան, և որ Ջհանգիրյանը քաղբանտարկյալ չի։Մարինե Պետրոսյանի հետ ինքս եմ զրուցել, և ինքը երբեք չի ասել, թե իր ազատությունը սահմանափակել են։Խորհուրդ կտամ, էմոցիաների զոհ չդարձնել ձեր միտքը և դրա հետևանքով թյուրիմացությունների մեջ ոչ ձեզ գցեք և ոչ էլ փորձեք ուրիշներին գցել, այլ խոսքով ասած՝ չստել, այլապես այլևս ձեր զեղումներին չեմ պատասխանի։<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-457"></a>Sevak Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-457" title="Saturday, January 24th, 2009 at 8:12 pm"></a> after publication. --><a href="http://www.tert.am/blog/?p=454#comment-457" title="">January 24th, 2009 at 8:12 pm</a><br />
հարգելի պրն Իշխանյան, նախ խնդրում եմ չվիրավորել ինձ:Եթե դուք խուսափել եք հարցին պատասխանելուց, դա դեռ չի նշանակում որ ես մեծամտացել եմ: Իհարկե հասկանում եմ Ձեր զայրույթի հոգեբանական պատճառները, բայց բոլոր դեպքերում՝ ձեզ համարում եմ բավականին բարեկիրթ անձ, դիմացինին չվիրավորելու համար:Նախ, ձեր պատասխանից արդեն պարզ է դառնում, որ 400000 հազարանոց մեքենայի գինն ու առասպելը ընդամենը ձեր վատ հիշողության հետևանք են այն էլ լավագույն դեպքում:Ինձ համար ” հայկական ժամանակը” հավաստի տեղեկությունների լավագույն աղբյուրը չէ, իսկ եթե ձեզ համար է, ապա ցավով պետք է հիշեցնեմ որ այդ հավաստի տեղեկությունների աղբյուրը Վազգեն Մանուկյանի մասին էլ էր հավաստի տեղեկություններ հրապարակել, որին անձամբ ես մեծ վերապահումով եմ մոտենում: մի փոքր հակասական հնչեց, նախ մեքենայի գինը չէին նշել ըստ ձեզ, հետո այն արժեր 350000-400000 հազար: Մի խոսքով, ընթերցողների դատին թողնեք այն, թե մեզանից ով է ընկնում էմոցիանների գիրկը, այլ խոսքով ասած՝ ստում:Հուսով եմ այլևս ինձ չեք վիրավորի, նույնիսկ եթե հարցնեմ թե գրականության սահմանումը չիմանալով հանդերձ, ինչպես եք ձեր գրվածքները համարում գրականություն:Իսկ քաղբանտարկյալների թեմային կանդրադառնամ մի փոքր ավելի ուշ, ձեր թույատվությամբ, միայն մի խնդրանք ևս, պրն Իշխանյան, ես վստահ եմ որ դուք շատ լավ գիտեք “զեղում” բառի իմաստ ու խնդրում եմ նորից կարդալ իմ գրածները, ավելի ուշադիր ու ավելի պակաս զայրույթվ, ու վստահ եմ որ կհամոզվեք որ դրանք զեղումներ չեն: Իհարկե չպատասխանելու համար, կարող եք դրանք համարել զողումներ, բայց ավելի լավ կլիներ իմ կարծիքով ուղղակի ասել որ ցանկություն չունեք պատասխանելու:<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-459"></a>Missed Page Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-459" title="Saturday, January 24th, 2009 at 9:59 pm"></a> after publication. --><a href="http://www.tert.am/blog/?p=454#comment-459" title="">January 24th, 2009 at 9:59 pm</a><br />
Հարգելիներս<br />
Միայն մի բան կասեմ, լավ գրկանությունը կապ չունի օգտագործված բառերի հետ, կարդացել եմ առանց մի հատիկ “կեղտոտ” բառի գործ ու հետ տալս եկել է էնքան զզվլի էր իր անճաշակությամբ ու գրականությունից հեռու լինելով:Վահան Իշխանյանը ու Վիոլետ Գրիգորյանը իմ կարծիքով էն եզակի գրողներից են, ում մոտ ստացվում է “կեղտոտ” բառերը գրականացնել, ես այդ բառերը իրենց ստեղծագործություններում չեմ ընկալում որպես հայհոյանք, այլ ընկալում եմ որպես որոշակի ոճային ատրիբուտ, դրանք կան, բայց դրանք չեն գլխավորը, չգիտեմ … մի քիչ դժվար է բացատրելը, կարեւորը զգալն է այս դեպքում, իսկ զգալու համար պետք է կարդաս սրտով, ոչ թե մտքով ու բազմաթիվ կաղապարների միջով, չխառնելով դրան անհամաձայնությունը գրողի քաղաքական ու չգիտեմ ինչ հայացքների հետ: Իհարկե համաձայն եմ, որ ճաշակի հարց է, ես անձամբ նրանց ստեղծագործությունները համարում եմ գրականություն, քանի որ նրանց գործերում չեմ տեսնում գրականության ամենամեծ թշնամուն` կեղծիքը:ՀԳ. իմ կարծիքով շատերին նրանք դուր չեն գալիս, որովհետեւ չեն տեղավորվում “կենացային” մշակույթի մեջ, որ այսօր տիրապետող է Հայաստանում: Ամեն ինչ հակառակն է ստացվում. նրանց` շատերի կողմից որակված “զուգարանային գրականություն” -ից իսկապես գրականության հոտ է գալիս, մինչդեեռ շատերի “սուրբ ոտանավորչությունից” զուգարանի հոտ: Կներեք բառախաղի համար:<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-468"></a><a href="http://www.inknagir.org/" rel="external nofollow">vahan.ishkhanyan</a> Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-468" title="Sunday, January 25th, 2009 at 1:56 am"></a> after publication. --><a href="http://www.tert.am/blog/?p=454#comment-468" title="">January 25th, 2009 at 1:56 am</a><br />
Հարգելի Սևակ,<br />
Դուք մոլուցքով անընդհատ փորձում եք իմ գրածներում սխալներ ու վրիպումներ հայտնաբերել և ամեն անգամ աանհաջողության մատնվելով ավելի հուզվում ու կրկին նետվում այստեղ։ Հանգստացեք և վիրվորվելու փոխարեն մի պահ դադար տվեք ու սխալներ փնտրելու փոխարեն խորհեք։ Ստիպված ես պետք է փաստերը կրկին ներկայացնեմ արդեն սկզբնաղբյուրը մեջբերելով։ Բայց, զգուշացնեմ, հետագայում չեմ պատրաստվում ձեր չիմացությունը վերացնելու վրա ժամանակ ծախսել և այս թեմայով սա կլինի իմ վերջին քոմենթը։ Մաղթում եմ, որ հետագայում ճշմարտությունը իմանալու քայլերը ինքնուրույն անեք։Կարծում եմ, որ դուք ունեք անալիզ անելու անհրաժեշտ կարողություն տարբերելու համար տեղեկատվությունը ապատեղեկատվությունից, կամ ծայրահեղ դեպքում կարող եք հավաստի ու կասկածելի տեղեկությունները տարբերել իրարից։ Ու նաև հանգստանաք ու հասկանաք, որ չարժի անհարկի մեջ բերել Վազգեն Մանուկյանի դեմ արված զրպարտությունը՝ ապացուցված փորձաքննությամբ, որպես «Հայկական ժամանակի» բոլոր հրապարակումներին չվստահելու ապացույց։Ներկայացնում եմ «Հայկական ժամանակ» օրաթերթի 2004 թվականի ապրիլի 21-ի համարի հրապարակումը։ Եվրոն դոլարի վերածելու աշխատանքը թողնում եմ ձեզ։<br />
ՄԵՔԵՆԱ ԵՄ ԱՍԵԼ<br />
«Ռոլս-Ռոյս Ֆանտոմ» մակնիշի ավտոմեքենան, որի Հայաստաններկրելու մասին տեղեկացրել էինք անցած շաբաթ, պատկանում է Սուքիասյանների ընտանիքին: Սա «Ռոլս-Ռոյս ֆանտոմների» դասի 6-րդ սերնդի մոդելն է եւ այդ մոդելի` թվով 96-րդ մեքենան:Ի տարբերություն մյուս VIP մեքենաների, «Ռոլս-Ռոյս Ֆանտոմը» գրեթե չի գովազդվում` դրա կարիքը չկա: Բավական է նշել, որ անցած տարի առաջին անգամ հանրությանը ներկայացված այս մեքենայից են օգտվում Անգլիայի թագուհի Ելիզավետա2-րդը, Բրունեյի Սուլթանը, որը առաջին «Ֆանտոմ-6»-ը ձեռքբերելուց հետո պատվիրել է եւս մի քանի հատ: Պատգամավոր Խաչատուր Սուքիասյանի ասելով, այս մեքենան հաճախ չի երեւա Երեւանի փողոցներում եւ հիմնականում նախատեսված է իրենցընտանիքի բարձրաստիճան հյուրերին սպասարկելու համար: Ի դեպ, նշենք, որ այս մեքենայի առանձնահատկություններից մեկնայն է, որ նրա ետին դռները, ի տարբերություն ժամանակակիցմյուս մեքենաների, բացվում են դեպի ետ:տե`ս նաեւ էջ 2<br />
ԱՐՔԱՅԱԶՆԸ ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ«Ռոլս-Ռոյս Ֆանտոմի» առաջին անգամ Հայաստանում հայտնվելը, անկասկած,ուշադրության արժանի իրադարձություն է: Սա, մի տեսակ, ստիպում է այլ կերպընկալել իրականությունը: «Ռոլս-Ռոյս Ֆանտոմը» միայն Անգլիայի թագուհու,նավթամագնատների ու կինոնկարահանումների համար չէ:Հայաստանը մեկուկես տասնամյակ առաջ դարձավ այդ աշխարհի մի մասնիկը, եւ արդեն ժամանակն է, որ նրա ճանապարհներով էլ երթեւեկեն «Ռոլս-Ռոյս Ֆանտոմներ»: Բայց առայժմ «Ֆանտոմը» միակն է եւ Հայաստան է բերվել անցած շաբաթ: «Ֆանտոմ 6-ը» առաջին անգամ հանրությանը ներկայացվեց Դետրոյթի ավտոսրահում՝ 2003թ. հունվարի 3-ին: Ցանկացած մեքենայի հետ ծանոթությունը սկսվում է նրա տեխնիկական բնութագրերից: «Ռոլս Ռոյսի»-ի ներկայացուցիչ, մենեջեր Մայքլ Գլեյսները, որը ուղեկցել էր մեքենան մինչեւ Երեւան եւ հանձնել տիրոջը, բնականաբար, բոլոր թվերը անգիր էր հիշում: Մեզ հետ զրույցի ընթացքում Գլեյսներն ինքը մերթընդմերթ չէր կարողանում թաքցնել իր հիացմունքն այդ մեքենայի նկատմամբ:Իսկ, մինչ տեխնիկական բնութագրերին անցնելը, ընթերցողին փոխանցենք Մ.Գլեյսների ներկայացրած մի քանի մանրամասներ, որոնք պետք է որ զարմանք պատճառեն: Օրինակ, այս մոդելը մշակվել է գերգաղտնիության պայմաններում՝ ավելի քան երեք տարի: Ուշագրավն այն է, թե ինչպես է ապահովվել աշխատանքներիգաղտնիությունը: Աշխատանքները տարվել են Լոնդոնի արվարձանում գտնվող բանկերից մեկի նկուղում: Ինժեներները, դիզայներներն ու բանվորներն աշխատանքի են ներկայացել այնպիսի հագուստներով ու պայուսակներով, որ չտարբերվեն բանկային աշխատողներից: Եւ այդ երեք տարիների ընթացքում ոչ մի օտար աչք այդպես էլ չի կռահել, թե ինչ է կատարվում ոչնչով աչքի չընկնող այդ բանկի նկուղում: Մի փաստ եւս, որը ցույց է տալիս, թե ինչպիսի չափանիշներ են գործում այս մեքենայի արտադրության համար: Մեքենայի սրահը պատված է ցուլիկների կաշվով: Կովի կաշին «Ռոլս-Ռոյսը» համարում է երկրորդ սորտի, ուստի չի օգտագործում: Բայց սա չէ զարմանալին: Զարմանալի չէ նույնիսկ այն փաստը, որ յուրաքանչյուր մեքենայի սրահի համար օգտագործվում է 18-22 ցուլիկի կաշի: Խնդիրն այն է, որցուլիկները, մինչ իրենց նպատակին ծառայելը, ապրում են… շալվարներ հագած՝ բառիս բուն իմաստով: Ցուլիկներին հատուկ շորեր են հագցնում, որպեսզի նրանց կաշին չքերծվի: Ինչ վերաբերում է տեխնիկական բնութագրերին, ապա «Ռոլս-Ռոյս Ֆանտոմի» պարագայում դրանք թվարկելը կարծես ավելորդ է: Այդուհանդերձ: Շարժիչը V-աձեւ է՝ 12 մխոցանի, հզորությունը՝ 460 ձիաուժ, վառելիքի ծախսը՝ 100 կիլոմետրին քաղաքային ռեժիմով 24,6 լիտր, մայրուղիների վրա՝ 11 լիտր:Առավելագույն արագությունը 240 կմ/ժամ է: Շարժիչի պտույտների առավելագույնարագությունը րոպեում 5 հազար 350 է: Փոխանցման տուփը ավտոմատ է՝ վեցաստիճանով: Հարյուր կմ/ժամ արագությունը հավաքում է ընդամենը 5,9վայրկյանում, ինչն ավելի քան երեք տոննա քաշ ունեցող մեքենայի համար շատ լավ արդյունք է: Մեքենայի երկարությունը 5 մետր 83 սանտիմետր է, լայնությունը1,99 մետր է, բարձրությունը՝ 1,63: Այս մեքենան բառերով ներկայացնելու բոլորփորձերն ի սկզբանե դատապարտված են անհաջողության: Ընդամենը պետք է հաշվի առնել, որ մեքենան ստեղծել են անգլիացի եւ գերմանացի ինժեներները, դետալները պատրաստվում են Գերմանիայում եւ Անգլիայում, մեքենան հավաքվում է Անգլիայում:Այսքանով, թերեւս, ամեն ինչ ասված է: Կոնկրետ այս մեքենայի գինը պարզելչհաջողվեց. Ե՝ւ ֆիրմայի ներկայացուցիչը, ե՝ւ սեփականատերն այս մասին,բնականաբար, չեն խոսում՝ ընդունված չէ: Միայն ինտերնետային հրապարակումներից կարելի է դատել, որ ըստ պատվիրատուի պատվերով կատարված փոփոխությունների՝ գինը կարող է տատանվել 280-340 հազար եվրոյի սահմաններում: Մայքլ Գլեյսների ասելով՝ «Ռոլս-Ռոյսի» առաջին սերնդի Ֆանտոմը, որն արտադրվել է մոտ 80 տարի առաջ, անցած տարի վաճառվել է 12 մլն դոլարով:Մի խոսքով, Հայաստան է ներկրվել աշխարհի ամենա-ամենա մեքենան: Այլ մակդիրներ այս մեքենայի պարագայում, թերեւս, կիրառելի չէ: Ոչ ոք առայսօր չի ասել, թե «Ֆանտոմները» գեղեցիկ են, հզոր են, հարմարավետ են, հուսալի են… Այս գնահատականները կարելի է տալ միայն ինչ-որ բանի հետ համեմատելու արդյունքում:Իսկ «Ֆանտոմները» սովորաբար չեն համեմատում որեւէ այլ մեքենայի հետ:«Ֆանտոմը» համեմատում են միայն այլ «Ֆանտոմի» հետ:ՀԱՅԿ ԳԵՎՈՐԳՅԱՆ«Հայկական ժամանակ»21-04-2004<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-476"></a>sarerkan Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-476" title="Monday, January 26th, 2009 at 6:54 pm"></a> after publication. --><a href="http://www.tert.am/blog/?p=454#comment-476" title="">January 26th, 2009 at 6:54 pm</a><br />
Նախ գրականության մասին. իմ մի հարցադրումը` /”միթե՞ այդ բառը գրելը այդքան կարեւոր է գրական գործի որակի համար”/, այստեղ երկու ծայրահեղ հակադիր արձագանքների արժանացավ: Մեկը գտնում է, որ “կեղտոտ” բառերը բնորոշ են գրական աղբին, մյուսը համարում է, որ բառերը կապ չունեն գրականության որակի հետ: Ես երկուսի հետ էլ համամիտ չեմ, որովհետեւ երկուսն էլ դոգմատիկ պնդումներ են: Եթե այդքան հեշտ ու մեխանիկական ընտրությամբ գրական գործերը որակավորվեյին, էլ կարիք չէր լինի, որ մարդը գիրք կարդար ու լավ գրքերը գտնելու համար ժամանակ վատներ, համակարգիչը կարող էր բոլոր “կեղտոտ” բառերով գործերը գցել “աղբանոց”, եւ ընթերցող հասարակայնությունը կստանար զտված-մաքուր ստեղծագործությունների ցանկը` որպես արժեքավոր գրականություն: Մյուս տեսակետն էլ, որ բառերը գրականության որակի հետ կապ չունեն, ուղղակի անտեսում է գրողի աշխատանքը: Բայց էլի նույն մեխանիկական մոտեցման նշան կլիներ, եթե գրողը նախապես իմանար, թե որոնք են “լավ” բառերը եւ միայն դրանք օգտագործեր:Ավելի խորը մոտեցում է 3-րդ տեսակետը, որ ոչ թե համընդհանուր “ճշմարտություններ” է բարբառում, այլ հայտնաբերում է պարադոքսը, երբ “զուգարանային գրականություն” -ից իսկապես գրականության հոտ է գալիս, մինչդեռ շատերի “սուրբ ոտանավորչությունից” զուգարանի հոտ”:Ես ծանոթ եմ բազմաթիվ ստեղծագործությունների, որ “կեղտոտ” բառերով հանդերձ մտել են համաշխարհային գրականության գանձարանը, որոնց մեջ են նաեւ Քուչակի չքնաղ հայրենները, /ի դեպ, հարգելի Սեւակ, Քուչակը երբեք տաղեր չի գրել, այլ միայն հայրեններ/: Բայց իմ հարցը այլ էր` ինչու՞ այստեղ հիշատակված գրող Ջավախյանցը պարծենում է, թե ինքը առաջինը գրեց վերոհիշյալ բառը: Գրականության մեջ չկա նման մրցույթային կարգ` առաջին բառօգտագործման համար, եւ որեւէ արգելված բառի կիրառումը մեխանիկորեն ստեղծագործությունը չի դարձնում որակյալ: Ես ծանոթ չեմ ժամանակակից հայ գրականության մեջ նման օրինակներին, որ հիշատակել է Սեւակը, միայն լսել եմ հեղինակների անունները, դրա համար էլ ինձ թույլ չեմ տալիս կարծիք հայտնել առանց կարդալու, /ի դեպ, կուզենայի կարդալ Վահան Իշխանյանի եւ Վիոլետ Գրիգորյանի գործերը, որոնց մասին այնքան հակասական տեսակետներ եմ լսել, բայց չեմ գտնում/:<br />
Հիմա բանավեճի երկրորդ թեմայի մասին, որ Սեւակի ջանքերով բազարի է վերածվում: Անձամբ ինձ համար որեւէ օլիգարխի ունեցվածքի գույքագրումը հետաքրքրություն չի ներկայացնում, ինձ հետաքրքրում են օլիգարխիկ տնտեսության հարցերը, որոնք փաստորեն հենվում են օլիգարխիկ մտածողության վրա, որի օրինակներից մեկը Սեւակի մտածողությունն է: Այսինքն, օլիգարխիկ մտածողությունը ոչ թե օլիգարխների գլխում է միայն ծնվում, այլ բոլոր այն մարդկանց, որ վերլուծական մոտեցում չունենալու պատճառով զինվորագրվում են այս կամ այն օլիգարխի բանակին եւ ըստ էության ծառայում օլիգարխական սիստեմին, քանի որ նրանց թվում է, թե օլիգարխների մեջ լավ ու վատ կա, առաջադեմ ու հետադեմ կա, ավազակ ու հրեշտակ կա… Ինձ ուղղակի հուսահատեցնում է, որ այսօր հայ հասարակության մեջ կարող էր առաջանալ որեւէ շարժում կամ պայքար, որ իրականում քաղաքական բազա ու հենարան է դառնում օլիգարխական սիստեմի համար, ու ինչ կարեւոր է, թե ո՛ր օլիգարխի, եւ ոչ թե դատապարտում օլիգարխիկ համակարգը: Նման շարժումներ կարող են լինել միայն հետամնաց երկրներում, օրինակ, որեւէ շեյխի համար ու նրա հարեմի շրջանակներում: Եթե Սեւակը Սուքիասյանների հարազատներից լիներ,կամ մեծահարուստ, դա մեծ մխիթարություն կլիներ, մարդը իր բարեկամի կամ էլ սեփական դասակարգի շահերն է պաշտպանում: Ես հասկանում եմ նաեւ տոնավաճառների աշխատողներին, որ բողոքում են հարկերի դեմ, բայց տեսնելով դուբլյոնակներով ու ոսկեղենով զարդարված ցուցարարներին, հասկանում եմ, որ ես նրանցից մեկը չեմ, ես կուզենայի պաշտպանել այն թոշակառուներին ու հաշմանդամներին, որոնք ոսկու բիզնես չունեն, բայց այդ բիզնեսից գանձվող հարկերի շնորհիվ կարող են գոնե իրենց հոսանքի վարձը վճարել ու գոյատեւել: Իսկ Հայաստանում առաջացած շարժումը, ցավոք, նրանց շահերի հետ կապ չունի, որքան էլ որ պոպուլիստական քարոզչություն անի, եւ դա շատ լավ են հասկանում հենց այդ թոշակառուները: Ինչ ամոթ է, որ մեզ մոտ իսկական քաղաքացիներ չկան, այլ կան քաղաքական գործիչներին ու նրանց հարող օլիգարխներին սատարող իբր թե պայքարողներ, որ զինվորագրվում են որեւէ կողմին ու մոլեգին սակարկում, թե իրականում ինչ գին ունի Սուքիասյանի Ռոլզ Ռոյսը: Ուղղակի խայտառակություն է այն հասարակությունը, ուր Ջհանգիրյանի խոշտանգածները ընդամենը մի տասնյակի չափ պաշտպաններ ունեն, իսկ ինքը Ջհանգիրյանը` հազարներով: Դե եկ, վարդապետ, ու մի խենթանա…<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-494"></a>P_Martin Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-494" title="Thursday, January 29th, 2009 at 5:12 am"></a> after publication. --><a href="http://www.tert.am/blog/?p=454#comment-494" title="">January 29th, 2009 at 5:12 am</a><br />
Կարդացել եմ Ջավախյանի պատմվածքը: Կարծում եմ Ջավախյանի պուց բառը գրելը ինքնահաստատման համար էր, որովհետև հեղինակը հենց սկզբում գրում ա. “Էն որ ասում էիր՝ ես եմ առաջինը էրևանում քֆուրով պատմվածք գրել, հիմա էլ ես եմ առաջին անգամ հայկական մամուլում պուց բառը տպում”: Երևի Ուզում էր ընկերներից հետ չմնալ ու ինչ-որ բանով էլ ինքը յուրօրինակ լիներ:Ամեն դեպքում ինքնահաստատվելու առաջին փորձը չստացվեց. Ջավախյանը չկարողացավ էնքան անկեղծ լինի ու իր գրականության մեջ էնքան ազատ, որ մինչև վերջ գրի պուց բառը, ինքը ամաչեց: Բայց զարմանալի ա, որ պուց բառից ամաչեց բայց ուրիշ բառեր գրեց: Ես սա կարող եմ ընկալել միայն այս կերպ, որ Ջավախյանը կարծում ա, որ պուց բառը ավելի գռեհիկ ա, քան ծծցնելը, իսկ բոզ բառը գրելուն արդարացումներ կան: Ամեն դեպքում, եթե ես լինեի նրա տեղը ու զգայի, որ մոտս չի ստացվում էդպես գրել, ուրիշ ուղով կգրեի, որտեղ կարող եմ ինձ ավելի ազատ զգալ: Պետք չի պարտադրված գրել, էդ մենակ փչացնում ա գործը:Իսկ հարգելի Սևակ, եթե ինչ-որ մեկը գոյություն ունի, որ համոզված լինի, որ իրա գրականության սահմանումն ա ճիշտ, ես էդ մարդուն սամազվանեց կանվանեմ. Գրականությունը մաթեմատիկա չի, որ համոզված լինես ճիշտ ա կամ սխալ. Գրականությունը կարող ես սիրել կամ չսիրել, որևէ գրողի գործը կարող ես հավանել կամ ոչ և կարող ես քեզ համար սահմանել, թե ինչ ա գրականությունը, բայց չսհամանես, թե ինչ պիտի լինի գրականությունը ուրիշների համար:Կներես իհարկե, եթե կարող ա քո ճաշակը վիրավորեմ, բայց Սևակը ինձ համար զիբիլ ա, հենց ինքը դուրս ա մնում բոլոր անկեղծության չափանիշներից, բայց ինձ համար կեղծ ա, ուրիշի համար կարող ա անկեղծության գագաթնկակետն ա, որովհետև ես իմ սահմանումները ունեմ, մեկ ուրիշը` իրա: Իսկ Չարենցի վաղ ժամանակի գրականության գարշահոտից չեմ խոսում, բայց հալալ ա, հետո խելքի էկավ, նույնիսկ նենց բան արեց, որ իրա վարկանիշը չգցելու համար շատերը չեն հավատում, որ ինքն ա արել: Ինձ համար կարևոր չի, թե ինչ լեզվով ես գրում, կարևորը ճիշտ ընտրես լեզուն, որ անկեղծ լինի: Ու էդ պրոբլեմը նրանից ա, որ մեր լեզուն անընդհատ կոմպլեքսավորում են, հայի խասիաթ ա, ամեն ինչը բարոյականացնել ու փչացնել կարևորը ու տենց էլ չի ձևավորվում լեզուն: Հիմա գրողի լեզուն ուզում եք բարոյականացնե?ք, էդ ինչի?, իրականության մեջ քրֆողներ չկա?ն, իրանց մասին չգրե?ն: Ռուսը հաստատ хрен բառը գրելուց պրոբլեմների առաջ չի կանգնի, նույնն էլ անգլիացին, գերմանացին, ֆրանսիացին, մի խոսքով, իսկ մեր լեզուն “բարոյագրագետները” ամբողջ ուժով պահում են բարդույթների մեջ, որովհետև իրենք էլ կոմպլեքսավորված ու իրենք գրականությունը գցում են դոգմաների մեջ, կոմպլեքսավորում են գրականությունը ու հենց դրա պատճառով Ջավախյանը չի կարողացել պուց բառը մինչև վերջ գրի: Վիոլետ Գրիգորյանի գործերը ինձ դուր չի գալիս, բայց սա ճաշակի հարց ա, ընկալման հարց ա, ոչ թե քֆուրի խնդիր:Իսկ կուրտիզանուհի Նինո Դե’ Լանկլոյի լավագույն սեռական օրգանների ավանումներում հայերեն պուց և կլիր բառերը զբաղեցնում էին 3-րդ տեղը, մինչդեռ ռուսականը վերջին տեղերում էր: Փաստորեն արտասահմանցիները մեզ գնահատել գիտեն, իսկ մենք ասում ենք գռեհիկ ա:<br />
Հ.Գ. ինձ ավելի ա հետաքրքրում Ջավախյանները կարան ազատ գրեն, քան Գռզոները ինչ ավտոներ են քշում:<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-496"></a>sarerkan Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-496" title="Thursday, January 29th, 2009 at 12:23 pm"></a> after publication. --><a href="http://www.tert.am/blog/?p=454#comment-496" title="">January 29th, 2009 at 12:23 pm</a><br />
Այստեղ թվաբանական սխալ կա “առաջնայնության” վերաբերյալ, հենց այս էջում Սեւակը ներկայացնում է տողեր, որոնց հեղինակի անունը չկա, բայց անզեն աչքով էլ երեւում է , որ “պուց” բառը արդեն ինչ-որ մեկը գրել է Ջավախյանից առաջ.<br />
վարդաշրթունք պցիկս,անլուսամուտ խցիկս…<br />
Գուցե էլի՞ խորանանք գրականության պատմության մեջ ու հայտնաբերենք ուրիշ մեկին էլ, որ ավելի վաղ է գրել վերոհիշյալ բառը…<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-501"></a>Dvin Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-501" title="Thursday, January 29th, 2009 at 8:26 pm"></a> after publication. --><a href="http://www.tert.am/blog/?p=454#comment-501" title="">January 29th, 2009 at 8:26 pm</a><br />
ինչքան ինձ ա հայտնի, մեր խնդիրը «պուց» գրելով չի վերջանում։ մենք դեռ չգիտենք «պուցի» հետ ինչ են անում կամ ինչպես են անում<br />
գրականության մասին չեմ խոսում, քանի որ արդեն բավական խոսվել ա էդ մասին ու մեկ էլ էն պատճառով, որ իմ կարծիքով էս ժամանակներում մենք ընդհանրապես գրականություն չունենք։<br />
Հայաստանում աշխատող AIDS-ի հարցերով զբաղվող գրասենյակի զեկույգի համաձայն, մեր բնակչության 15 տոկոսը հավատացած ա, որ իրար ձեռքը սեղմելով կարելի ա վարակվել HIV-ով։ իսկ գրասենյակի պատասխանատուները ասում են, որ ժողովուրդը պրիզերվատիվ չի առնում խանութներից։ «ամաչում են։»<br />
ու միանգամից հիշեցի, թե դեղատան աշխատողուհին ինչպես էր բաց բաց աչքերով շվարած ինձ նայում, երբ երեվանում ուզեցի դեղատնից քանդոմ առնել։<br />
հիմա ինչի՞ մասին խոսենք։ որ Լեվոն Ջավախյանը պուց ա գրու՞մ, թե՞ գրականության սահմանման մասին։<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-534"></a>Fairy Tale Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-534" title="Wednesday, February 4th, 2009 at 4:06 am"></a> after publication. --><a href="http://www.tert.am/blog/?p=454#comment-534" title="">February 4th, 2009 at 4:06 am</a><br />
Tsapaharum em Sevakin! Iskapes hay qfragirnere qaqi hamn ardnen hanel en irenc isk artadrats kghkghanqayin garshahotutyan patranqamet tmbirn uzum en mardkanc nerkajacnel vorpes grakanutyun, ajninch “inqnagirabnagraamboxi” zarancanqnern entercelis uzum es zugarani jure irenc vra qashel.<br />
<a href="https://www.blogger.com/null" name="comment-654"></a>anahit Says:<a href="http://www.blogger.com/post-create.g?blogID=1048263084971743245#comment-654" title="Thursday, February 19th, 2009 at 2:13 am"></a> after publication. --><a href="http://www.tert.am/blog/?p=454#comment-654" title="">February 19th, 2009 at 2:13 am</a><br />
Ըհըմ, հետաքրքիր էլ բանավեճ ա, չնայած ես էս խոսակցություն լսում եմ արդեն քանի? տարի: Բայց Սրակը լավ էլ հետևում ա ինչ ա տպվում, էդ ավելի լավ ա քան չկարդալը, հիմա ես էլի իմ դարդերով, գնացի թանգարան, երեխաների համար, որը կմախքների ցուցահանդես ունի, որտեղ երեխաներ կարող են գալ ու նայել մարդու կառուցվածք եւ այլն, ու ինչ արեցի ես? առաջին հերթին վազեցի նկարելու կնոջ մեծ հեշտոցը բաց ոտքերով իսկ ներսում երեխան, որտեղ հստակ երեւում էր որ երեխաներին արագիլը չի բերում, ու չեմ հասկանում ինչ կոմպլեքսներ են բառերի, հիմա էդ բառերն ինչ մեղք ունեն որ քաքն են պայմանականորեն խորհրդանշում, պիտի չօգտագործվեն? իսկ երբ անգլերեն ասում ես ֆաք էդ նորմալ ա իսկ հայերեն չէ? հո չեմ ասում սաղ օրն էդ ասելով ման արի, աբյց երբ բառի կարիքը զգացվում ա… ուֆ, ուրեմն իմ սիրելի բուքովսկին գրող չի այլ խուժանի մեկը, մենակ սեքսի տեսարաններ ունի, մի գլուխ, մանրամասն նկարագրություններ ոնց ա կնոջը սեռական հաճույք պայքարում էդ բոլոր բավերոհիշատակ բառերի բազմիցս կրկնությամբ, ուրեմն կեցցե կեցցե կեցցե հայ ժողովրդիս քաղքենի դաստիարակությունը, նման էն բանի որ իրենց կնոջ հետ չի կարելի, իսկ պոռնիկների հետ ոնց ուզես, հիմա մեր գրականությունը մեր կինն ա ստացվում ա?</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/12564157311585759881noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1048263084971743245.post-9457107109003804862009-03-15T13:12:00.003+04:002015-04-06T10:56:29.062+04:00կտենաք, բիձու արձանը կդնեն<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
Բիձեն չէր թողնում անցնենք, դեմ էր տվել կոշիկի տուփը մեջը շոկոլադներ։ սեմուշկա չէ, գրիչ չէ, շոկոլադ, գրանդ քենդիի բատոնչիկները։ սիում եմ գրանդ քենդիի բատոնչիկները, բայց որ առնեմ՝ խանութից, սիրուն, սուպերմարքեթում ընտրեմ ուզածս շակալադնի բատոնչիկը, մուծեմ չեկը առնեմ, որ հետո էշ էշ ստուգեմ։ բայց փողոցում փնթի բիձու ձեռից դե արի բատոնչիկ վեկալ։ <br />
<a name='more'></a>էն էլ քաղցրի հեչ ախորժակ չկա, էրկու բակալ պիվեն խմած, խինկալները կերած, համով համով, թումանյանի խինկալիանոցի խինկալու որակը հելել ա, կա չկա, պովրին փոխել են, ավելի յուղոտ ու համով ա դառել։ համարյա միմինոյի խինկալիին հասնում ա։ մենակ միմինոյի վատը էն ա, որ էրկու անգամ թանկ ա։ ափսոս մարդա յոթ հատ զակազ տվինք, չնայած ջավախյանը հինգ հատ կերավ՝ էս էրկուսը դու կեր։ասի՝ ինչ լավ ա, էլի զակազ տալու տեղը էս էրկուսը կուտեմ ու կբավարարվեմ։ հաշիվը ջավախյանն ա փակում, ծախսի տակ չգցեմ՝ թազա զակազ տամ, կարամ տամ՝ ես վճարեմ թազի տեղը, բայց էդ էլ դուս կգա ջավախայնը մասնակի պատիվ ա տվել, ու համ էլ որ ձեռդ արդեն տանում ես բումաժնիկդ կարող ա էնքան դնես, որ դուս գա կես-կես, ու ջավախյանի պատիվ տալու գաղափարը փջվի։ Իսկ ես որ խինկալիանոցի կողով անցնելուց ասի՝ Լևոն խինկալի պատիվ կտա՞ս, ասեց հա, այսինքն ես պատիվ տվող տղերքից եմ, ինչպես կասեր Վերվարածների ճըպլը, բայց ի տարբերություն ճըպլի, ջավախյանը չի ասում՝ անում ա։ քյասար ջավախյանին կանչեն վերվարածներ խաղալու որպես ճըպլի հակապատկեր։ չի գնա, կասի՝ արա ես իմ վերնիսաժը թողեմ էթամ խաղա՞մ։ բա ընտանիքս ով պահի՞։ հա բայց որ խաղաս, փող կտան։ ձեն չի հանի, մենակ կասի՝ չէ ես վերնիսաժը թողնող չեմ։ ու որ մի ամիս առաջ ջավախյանի հետ Լիպոյի ներկայությամբ վիճում էինք, թե ով ա ավելի շատ հաշիվ փակել, ես խոսակցության մեջ ասի՝ դու ե՞րբ ես պատիվ տվել, միշտ ես եմ տալիս, ջավախյանը ինչ-որ բան ասեց, բայց չպնդեց։ Ու որ հիմա ասի պատիվ կտա՞ս, առանց երկար բարակ մտածելու ասեց՝ գնացինք։ մատուցողին զակազը տվինք, տասնչորս հատ խինկալի, ի՞նչ պիվա նունեք, կազյոլ ու կիլիկիա, էրեբունի կոտայք չունեք, չէ, դե լավ, էրկու հատ էլ կիլիկիա, կասյոլը լավն ա, բայց հո Ջավախյանի թշնամին չեմ։ մեկ էլ ուրիշ մատուցող եկավ, ինչ կցանկանաք, էլի տասչորս հատ խինկալի էրկու բակալ կիլիկիա։ մեկ էլ էն մյուսը էկավ էրկուհատը բերեց, հետո էլ էն մյուսը ուրեմն դուք զակազ տվել էի՞ք, հա՝ ասի։ բա ես էլ եմ մի բակալը արդեն լցրել։ ոչինչ, կորած տեղ չի, էդ մեկն էլ բերեք։ ու ես էրկու բակալ խմեցի, ջավախյանը չուզեց մի բակալը կիսվենք։ Հիմա խինկալին կերած, պիվեն խմած, դավոլնի, փորներս դեմ արած, դուս ենք գալիս, քայլելով հյուսիսային պողոտայի կողով անցնում նայում պողոտայի կողմը, վեց անց ա, էս լևոնականները ո՞նց են քչացել, քայլում պռասպեկտ, պռասպեկտով աֆիշների մոտով անցնում, մեկ էլ Սերգեյին տեսնում, Կազիրոկի դեմի մայթի ցելաֆոնով ծածկած կաֆեում կոֆե խմում, ես մակկոֆե, որ ծխելը հենց թարգում եմ կոֆեն քչացնում եմ, մակկոֆե եմ զակազ տալիս, ու հետո հելնում ու արդեն իրեքով փորներս տնկած քայլում վերև, խոսում դեսից դենից, մեկ էլ նազլո դեմներս ա դուս գալիս, բիձեն ու խոչընդոտում մեր մտավորական ընթացքը։ ատամները թափած, կապուտ գույնի հնացած ու սևացած կուրտկով, բիձեն յազվա ա՝ առեք էլի, ինչ կլինի պլիտկեքից առեք։ չես կարա առաջ էթաս, կամ պիտի բրդես, չես բրդում որ ձեռներդ կուրտկի չկպնեն կեղտոտվեն, հետ-հետ ես քաշվում, թեքվում բրդելու գործը թողնում ջավախյանին։ բա եհովայի վկաները հալալ չե՞ն, հարցնում են՝դուք ուզում եք ճշմարտությունը իմանաք, ասում ես՝չէ, ժպտում գնում են։ Հետո էլ բողոքում են Եհովայի վկաներից, իսկ բիձով ոչ ոք չի զբաղվում, մի հատ չտեսանք, մեր ազգային գործիչները ասեն՝ կոնսերվատորիայի դեմի բիձեն խախտում է չի թողում խինկալին մարդիկ նորմալ մարսեն, մարսողաորսությամբ է զբաղված։ ջավախյանը չի բրդում, առաջ ա քշում, բիձեն դեմից հետ-հետ գնալով էլի պնդում ա, կամ առնես ազատվես կամ ինչ կարաս անես։ էնկոմ գնա էլի, չենք առնելու,-ձայնը բարձրացնում ա ջավախյանը։ բիձու կլրի՞ն ա։ ինչքան ուզում ա գոռա, էլի յազվա՝ առեք էլի, առեք էլի, անատամ բերանով մի հատ էլ ժպտում ա, էն էլ թախծոտ։ ես արդեն էն ծերից եմ քայլում, բիձեն իրեքիս դեմը չի կարում առնի, մենակ էն ծերից ջավախյանի։ ու ջավախյանը մի քայլ հետ ա ընկել։ արա դե էն կողմ էլի, ավելի բարձր ա գոռում ջավախյանը ու ավելի թափով քշում առաջ։ բիձեն հետ ա ընկնում, դեմից թռնում ա, մենք քայլերս արագացնում ենք, բիձեն մեզ հասնելու համար պիտի վազի, բայց նրա համառությունը կոտրվում է ու թազա կլիենտների կպռճկվում։<br />
Արա, էս փորձանք ա, չի թողում մարդ իրա համար քայլի,-նեղսրտած բողոքում ա ջավախյանը։<br />
Դու տենց ասա, ասա, վաղը մյուս օր արձանը կդնեն նոր կիմանաս,- ասում ա Սերգեյը։<br />
Խի՞ պիտի դնեն, զարմանում ենք էրկուսս էլ, ես ու ջավախյանը։<br />
Կարա բալայինը չդրի՞ն, սրանից բեթար կպնում էր մարդկանց։ մեր դպրոցի հայաթն էր քնում, սաղ օրը արագիլում սրանից նրանից խնդրում էր որ մի բաժակ արաղ տային խմի, հարբեցող, բոմժ էր։ Որ մարդկանց շատ էր յազվություն անում, մենք էրեխա էինք, քարերով լարում էինք։ ինչքան ենք լարել դրան։ հիմա արձանը դրել են, սիրահարների՛ն ծածղիկ էր բաժանում։ Մի օր էլ էս բիձունն են դնելու, կտենաք։</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/12564157311585759881noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1048263084971743245.post-44874217060053651882008-11-12T21:49:00.003+04:002008-11-12T22:11:59.846+04:00<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg3ypbSXOj8v77O8QEUxT9xPIFHCGyPcYfJY3JFbdZgieIRnPwzda7moekfYpHeNnNiM_ADcVsdIz9kfErE7a6iOBSC2KfZ7YCV9BmDc7wwHzg7Wal3os68UZu-1CHnLwnxKbAJ65GPdPc/s1600-h/vot.jpg"><img id="BLOGGER_PHOTO_ID_5267832001672945650" style="FLOAT: left; MARGIN: 0px 10px 10px 0px; WIDTH: 214px; CURSOR: hand; HEIGHT: 320px" alt="" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg3ypbSXOj8v77O8QEUxT9xPIFHCGyPcYfJY3JFbdZgieIRnPwzda7moekfYpHeNnNiM_ADcVsdIz9kfErE7a6iOBSC2KfZ7YCV9BmDc7wwHzg7Wal3os68UZu-1CHnLwnxKbAJ65GPdPc/s320/vot.jpg" border="0" /></a><br /><div>ՄԱՐԴ ՄԵԾԱՏԱՌՈՎ</div><br /><div></div><br /><div>շինարարաների վրա վերջը սուպերմարկետ բացեցին՝ զովք։ թաղի դեմքը փոխվեց, ինչպես թանկանոց կրեմ քսելուց հետո տանջված կամ հոգնած կնոջ դեմքն է փոխվում։ վերջը մեզ էլ մարդու տեղ դրին՝ ասեց մամաս։ հա, իսկականից, ո՞վ է մարդը, եվրոպա-ամերիկան, օրինակ, շինարարաների վրա սուպերմարկեթ բացելվուց հետո էլ մեզ մարդու տեղ չի դնում՝ չեն թողում մարդավարի իրանց երկրները գնանք։ մարդը ո՞րն է։ էնքան փող ունեցողը, որ զովք մտնի՝ հայաստանյան չափանիշենով, էնքան փող ունեցողը, որ կարիք չունի լռվի փարիզում կամ փարզում լռվելուց հետո իրա հաշվին ապրի՝ եվրոպական չափանիշով։ </div><div>իսկ ամենահավեսն անահիտի լուսանկարն ա, ոտս դեմ տված՝ բոթասն ու ջինսը առել եմ փարիզից։</div>Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/12564157311585759881noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-1048263084971743245.post-71266668849820235402008-09-21T21:57:00.015+05:002017-05-03T17:43:48.172+04:00թե ինչպես «պատրիարխալ» լրագրողին «ֆեմինիստները» շառ արին<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
Օգոստոսյան արձակուրդներին մտքովս չէր անցնի որ նյութ կգրեմ։ Բայց գրեցի ու քաքն ընկա։ գրեցի ոչ էնքան իմ ցանկությամբ, հավես չունեի, ամառվա շոգին, հազիվ արձակուրդս օգտագործում էի՝ թարգմանում ռուսերենից մի գիրք։<br />
<a name='more'></a><br />
օգոստոսի 3-ին «միասեռ կանանց ցուցահանդես էր»։ դե գնացի, հրավիրել էին։ Շուշանը խնդրեց գրել ցուցահանդեսի մասին։ Ասի, գիտես, Շուշան, արձակուրդում եմ, հիմա բան չեմ գրում որ գրեմ էլ սայթում նյութ չեն դնում։ Համոզեց, ասեց ոչինչ, գրի սեպտեմբերին թող դնեն։ Ասի լավ, դե Շուշանին շատ սիրում եմ ու չուզեցի մերժեմ։ պայմանավորվեցինք էրկու օրից մասնակիցների հետ հանդիպեմ՝ չորս հոգու անունները տվեցի։ շուշանը կազմակերպեց հանդիպումը։<br />
մտա այգի(ուտոպիանա կազմակերպության գրսենյակը այգի ունի) ու տեսա բոլոր մասնակիցները եկել են։ ասի պահո, ես գիտեի թե մի 4 հոգի կլինեն, նորմալ նյութ կանեմ։ ութ մասնակցի հետ հարցազրույցներ անեմ ու՞ր եմ կոխելու։ ջոնը զաստավիտ ա արել որ 700 բառից ավել չգրենք։ իրանց էլ ասեցի՝ 700 բառից ավել չեմ կարա գրեմ։<br />
Վերջը, կեսից աղջիկները սկսեցին տարակուսել, թե արժի՞ բացահայտել իրենց մամուլում։ ես ասի դուք հրապարակային ցուցհանադես եք արել ու կարող էր ցանկացած լրագրող իմանար գար գրեր առանց ձեզ հարցնելու, չեմ համոզում, ձեր գործն է, ասի, մտածեք, որոշեք։ վերջը, երկար բարակ զրույցներից հետո որոշվեց որ անունները միայն գրեմ ու ազգանունները չգրեմ։ ասի հա, հետո ասեցին որ գրելուց հետո մինչեւ տպելը տամ իրանք կարդան։ ասի, գիտեք դա իմ սկզբունքներին դեմ ա։ իրանք էլի պնդեցին։ դրան էլ համաձայնվեցի։ քյասար 3 օրվա մեջ 2 սկզբունք խախտեցի՝ արձակուրդիս նյութ գրելը ու մյուսը լրագրային՝ տեքստը մինչեւ հրապարակվելը շահագրգիռ կողմին տալ կարդալը։ ինչի՞ համար, որ էսօրվա օրով էդ բոլորով, կամ համարյա բոլորով հարձակվեն վրա՞ս։ Հիմա ստիպված եմ նրանց պատասխանել ու մտքովս չէր անցնի, որ բլոգս այսօր պետք կգա իմ դեմ ուրիշ բլոգում սկսված ( <a href="http://queeringyerevan.blogspot.com/2008/09/blog-post.html">այստեղ</a> ) հարձակմանը մի ձեւ պատասխանելու համար։<br />
ինչեւէ, շուշանին ուղարկեցի վերջնական տեքստը ու ստացա տպելու դաբրոն։ հրապարակվեց սկզբում սեպտեմբերի 12-ին եւ օն-լայն մնաց մի օր, քանի որ կայքը վարի գնաց, իսկ հետո սեպտեմբերի 19-ին<br />
<br />
<a href="http://www.armenianow.com/?action=viewArticle&AID=3473&CID=3314&IID=1214&lng=eng">http://www.armenianow.com/?action=viewArticle&AID=3473&CID=3314&IID=1214&lng=eng</a><br />
<br />
<br />
բայց պարզվում է, որ դաբրո ստանալն էլ դեռ քիչ է գոհանցելու համար տեքստի հերոսներին։ խմբագրություն նամակ գրեց իմ դեմ նրանցից մեկը՝ անժելան։ նրա անունը տեքստումս չկար, դե հնարավոր չէր դնել, բոլորը 9 էին, երեքը դուրս էր մնացել։ ես պատասխանեցի նրան ու ստացա մեկ էլ հարված շուշանից։ այ քեզ պատմություն։ անժելան նամակի կրճատ տարբերակը դրեց իրենց <a href="http://queeringyerevan.blogspot.com/2008/09/blog-post.html">բլոգում</a>, իսկ շուշանը մեկնաբանեց թե իբր ես պատրիարխալ եմ ու չեմ հասկանում իրենց։ ի՞նչ էր մնում ինձ անել. հրապարակել իմ ու շուշանի նամակագրությունից հատվածներ, որոնք վկայում են, որ շուշանը համաձայնություն է տվել տպագրության բայց հետո, տպվելուց հետո սկսում է խփել։ ստիպված պատրաստեցի տեքստիս պատմությունը՝ ժամանակագրական նամակագրություններով և ուղարկեցի ցուցահանդեսի մասնակիցներին այս նամակով.<br />
<br />
<em></em><br />
<em>Հարգելի բարեկամներ,այս ֆայլը պատրաստեցի ներկայացնելու համար <Ի հայտ են գալիս. Հայ կին միասեռականները բարձրացնում են վարագույրը> հոդվածիս հրատարակման պատմությունը սկսած նրանից, որ շուշանը համաձայնություն է տվել հրատարակել հոդվածը մինչեւ անժելայի ու շուշանի բացասական արձագանքները: կարող եմ իմ ու շուշանի նամակագրությունը ամբողջությամբ ներակայացնել: իմ լրագրողական գործունեության ընթացքում եղել են նման պատմություններ ու ես նորմալ եմ վերաբերվում դրանց: միայն ափսոսում եմ որ այս առճակատումը ինձ սիրելի մեկի հետ եղավ: ասեմ նաեւ որ ես չեմ եղել այս հոդվածի նախաձեռնողը, ինձ առաջարկել է գրել այն շուշանը, որը <հանկարծ> պարզեց, որ ես պատրիարխալ եմ: </em><br />
<br />
<em>Միշայ(ՄԻասեռականների ամուսնության պատմությունը, որն հրապարակվելուց հետո Միշայի հարազատները վրդովվել էին, լինքը տեքստիս մեջ է) մասին գրածս նյութից հետո, որը ինչպես հայտնի է, ցավալի հետեւանք ունեցավ, երեւանի արվեստի քննադատների շրջանակում, որի անդամ է նաեւ անժելան, ինձ փորձել էին վարկաբեկել, թե իբր ես առանց միշայի համաձայնության եմ հրապարակել թերթում հոդվածը: փառք աստծո իմ ու միշայի նամակագրությունը պահպանվում է եւ այդ սուտն էլ հեշտ է բացահտյտել: բայց եթե նամակները չպահպանվեին էլ, ապա ի տարբերություն շուշանի, միշայի մտքով չանցավ ինձ մեղադրել ցավալի հետեւանքների համար իմանալով որ ես պահպանել եմ մեր պայմանավորվածությունները: Խնդրում եմ այս նամակը փոխանցել խմբի մյուս անդամներին:</em><br />
<br />
<br />
ներկայացնում եմ ուղարկածս ֆայլի տեքստը<br />
<br />
<span style="font-size: 180%;">Մի պատրիարխալի հոդվածի պատմություն</span><br />
<br />
<br />
<strong>Հոդված</strong><br />
<span style="color: #990000; font-size: 85%;">կարմիր հատվածները հանել է խմբագիրը</span><br />
<br />
(September 19, 2008)<br />
<br />
<span style="font-size: 130%;"><strong>Ի հայտ են գալիս. Հայ կին միասեռականները բարձրացնում են վարագույրը</strong></span><br />
<span style="font-size: 85%;">Վահան Իշխանյան</span><br />
<span style="font-size: 85%;">«ԱրմենիաՆաուի» թղթակից </span><br />
<span style="font-size: 85%;">Published: 15 Սեպտեմբեր, 2008</span><br />
<br />
Երբ Շուշանն առաջին անգամ ծնողներին ասաց, որ ինքը միասեռական է, միանգամից զգաց, որ այլևս այդ ընտանիքի անդամ չէ։ Քանդելով հարազատների հետ երկակի կյանքի պատնեշը` քանդվեց նաև ավանդական պատկերացումներով հարազատության ընկալումը, որի ավերակների վրա կառուցվեց իրեն ծնողներից օտարացնող մեկ այլ պատնեշ։<br />
<br />
Մեկ տարի անց նա իր միասեռական լինելու մասին հայտարարեց ու «ի հայտ եկավ» արդեն ամբողջ Երևանով, երբ 9 միասեռական արվեստագետ կանանցով Զարոբյան փողոցում գտնվող Ուտոպիանա կազմակերպությունում բացեցին «Գալիս եմ մոտդ, որ հետդ չլինեմ» ցուցահանդեսը` վիդիեոարտ, ինստալյացիա, գեղանկար, ընթերցանություն։ Նրանք դարձան Հայաստանի առաջին քաղաքացի կանայք (2-ը սփյուռքահայ են), որ ի հայտ եկան որպես միասեռական հասարակության առաջ (տղամարդ հոմոսեքսուալիստների մասին տես` <a href="http://www.armenianow.com/?action=viewArticle&CID=1733&AID=1617&lng=arm">http://www.armenianow.com/?action=viewArticle&CID=1733&AID=1617&lng=arm</a>)։<br />
<br />
Օգոստոսի 3-ի ցուցահանդեսի` Երևանի համար չտեսնված «անամոթ» ազդագրերը փակցված էին տարբեր փողոցներում. «Հրավիրում ենք ձեզ (տար)օրինակ միասեռ կանանց խմբային ցուցահանդեսին` «Գալիս եմ մոտդ, որ հետդ չլինեմ»: Վերնագիրը ծնված է միասեռականի վիրավորանքից, երբ ծնողներին խոստովանելով իր սեռական կողմնորոշումը` նրանցից օտարանում է։<br />
<br />
Նրանց բոլորին միավորում է կին, միասեռական և հայ լինելը։Շուշանը, որ նրանց մեջ միակ գրողն է, ընթերցեց Ուտոպիանայի փողոցի անունից վերցված վերնագրով` «Զարուբյանի կանայք» վեպից հատված («Ինքնագիր» թիվ 4), որտեղ տարօրինակ կանանց տարածության փնտրտուքն է մի հասարակության մեջ, ուր նրանց տեղ չեն տալիս։<br />
<br />
32-ամյա Շուշանը ծնվել է Երևանում, բայց միասեռական հակումը նրան տարել է ԱՄՆ։ Կնոջ նկատմամբ առաջին ցանկությունը զգացել է 14 տարեկանում. «Սիրահարվել էի Սիլվանային` ինձնից 10 տարով մեծ ամուսնացած մի կնոջ։ Բոլոր պատերիս «Սիլվանա» էի գրել»։<br />
<br />
Կիպրոսի Մելքոնյան վարժարանում ուսանելու ժամանակ ցանկությունները և սերը դասընկերուհու նկատմամբ նրան հասցնում են հոգեկան խանգարման։<br />
<br />
<span style="color: #cc0000;"><em>Նա ամենասիրուն աղջիկն էր, բայց ինչպես արտահայտվի, ինչ բառերով դիմի նրան։ Ու Շուշանը երկատվում է՝ մեկն հետեւում էր մյուսի խենթություններին, ինչպես մի օր, երբ աղջիկը իր անկողնու մոտ խնամում էր իրեն, «խենթը» ասում էր. «արի փախչենք Լառնակա, ես կվիրահատվեմ, պուպուլ կունենամ ու մենք կամուսնանանք»։</em> </span><br />
<br />
Ուսումը կիսատ թողած` նրան բերում են տուն ու մի քանի ամիս բուժում։<br />
<br />
Երևանում հստակ հասկանում է, որ ինքը միասեռական է, ու տղամարդկանց հետ սեքսի մեջ փորձում է խեղդել այդ «դիվական» ցանկությունը։ «Սիրահարվում էի աղջիկներին, ու ինձ թվում էր` դա մի մութ տեղ է, ուր ես չեմ կարող գնալ, նրանք իմ դևերն էին, որոնց դեմ պետք է պայքարեմ»։ «Մութ» տեղ մտնելու ելքը դառնում է ԱՄՆ մեկնելը, ուր առաջին անգամ կնոջ հետ է լինում:<br />
<br />
Երկակի կյանքից ազատվելու վերջին քայլը ծնողներին ի հայտ գալն էր։ Անընդհատ ձգձգում էր՝ ենթադրելով օտարացման հնարավոր հետևանքները:<br />
<br />
<span style="color: #cc0000;">Ամեն անգամ մամ ասելուց հետո, երբ պատկերացնում էր պահը որ պիտի ասի ու հաջորդ արդեն այլ իրականության մեջ հայտնված րոպեն, ուր կորցնելու է ծնողների ջերմությունը, ուր բարձրացող պատնեշը հեռացնելու է իրեն միակ հարազատներից, փոշմանում էր ու այլ թեմա բացում ու հանգիստ շունչ քաշում, որ չասաց։</span><br />
<br />
Երևանյան արձակուրդի ժամանակ մի առավոտ խոստովանում է։ Հայրն ասում է. «Ամեն ինչ կսպասեի քեզնից, որ կարող ես թմրամոլ դառնաս, բայց ոչ էդ»։<br />
<br />
Ծնողները դուրս են գալիս զբոսանքի։ Շուշանը վախվորած հարցնում է. «Կարո՞ղ եմ ես էլ գալ»,- կարծես հարցնելիս լիներ. «Դուք ինձ չե՞ք մերժում»։ Համաձայնվում են, բայց Շուշանը զգում է, որ ինքն այլևս այս ընտանիքի անդամ չէ։<br />
<br />
Իսկ ո՞ւր են ընտանիքից խորթացման երկյուղով երկակի կյանքին հարմարված իր բախտակիցները, որոնք ոչ շանս ունեն բացահայտ ապրելու, ինչպես Շուշանը ԱՄՆ-ում, ոչ էլ համարձակություն ծնողներին ասելու։<br />
<br />
Նույն ժամանակ Երևանում «Ուտոպիանա» կազմակերպությունում արվեստագետ Լուսինեի հետ ծանոթությունը դառնում է միասեռ կանանց խմբի միավորման ու համատեղ ծրագիր իրականացնելու սկիզբը։<br />
<br />
30-ամյա Լուսինեն ասում է, որ միասեռական լինելը գիտակցել է 20 տարեկանում։ Ապրում է հարազատների հետ, ուր լռելյայն կռահում են նրա կողմնորոշումը: Մոր խորհուրդը` ճիշտ կանի գնա Հայաստանից, միակ ակնարկն է եղել։ Բայց ոչ մի կողմը չի ուզում լռությունը խախտել։<br />
Ի հայտ գալու վախը ուղեկցել է «Զարուբյանի կանանց» կես տարի` այն օրից, երբ սկսել է մարմնավորվել համատեղ ցուցահանդես կազմակերպելու գաղափարը։<br />
<br />
Ինչպես 26-ամյա Լուսիայի վիդեոյում՝ կինը շշնջալով այնպես է խոսում, որ ոչինչ չի լսվում, ու միայն երբեմն մի քանի բառ համարձակվում է բարձր ասել՝ «ցավ պատճառել»։ 30-ամյա Աստղիկը տրաֆարետը քաշեց, ու հատակին հայտնվեցին ալյուրով ձուլված երկու սեր անող կանայք։ Ցուցահանդեսը հնարավորություն տվեց պատկերով արտահայտելու այն, ինչ թաքցրել է ամբողջ կյանքում։ Մայրը չգիտի իր կողմնորոշումը, քրոջ առաջ անկեղծացել ու ասել ... «Յա՛խկ». եղել է պատասխանը։<br />
<br />
Քայլն արված է, բայց Աստղիկը դեռ վախենում է. այո, հրապարակային ի հայտ է եկել, բայց չէր ուզի մայրը իմանար. «Վախենում եմ, առաջին հերթին, որ մամաս չիմանա, իսկ քաղաքը փոքր է, ու շատ տհաճ պատմություններ կլինեն»։<br />
<br />
Ի հայտ չգալու մյուս պատճառը տնտեսական կախվածությունն է ընտանիքից։ 22-ամյա Արփին ասում է, որ եթե լավ աշխատանք ունենար և կարողանար առանձին ապրել, հանգիստ ի հայտ կգար, բայց հիմա չափից դուրս պատասխանատվություն է դնում ծնողների վրա, որոնք և՛ պետք է կերակրեն իրեն, և՛ բարեկամների ու հարևանների առաջ ամոթով կրեն դստեր կողմնորոշման ծանրությունը։ Նա փերֆորմանսով պետք է Լուսինեի մորը հեռախոսով տեղեկացներ դստեր սեռականության մասին, բայց չարեց, վախեցավ։<br />
<br />
<span style="color: #cc0000;">Բացահայտվելու ու չբացահայտվելու, հրապարակային ցուցահանդես անելու ու դրա արձագանքից վախենալու արանքում «Զարոբյանի կանայք» խնդրեցին իրենց կիսաբացահայտ՝ առանց ազգանունների, միայն անուններով ներկայացնել։ </span><br />
<br />
Տորոնտոյից երկու կանայք նույնպես բախվում են միասեռականությունը ժխտող հայ համայնքի պահպանողականությանը, բայց, ինչպես Ալինան է ասում (բոլորը խնդրեցին իրենց կիսաբացահայտ՝ առանց ազգանունների, միայն անուններով ներկայացնել), ինքը կարող է համայնքից հեռանալ, իսկ Հայաստանում կանայք հեռանալու տեղ չունեն։<br />
<br />
47-ամյա Ալինան ծնվել է Թեհրանում, 1980-ից ընտանիքով ապրում են Տորոնտոյում։ 30-ում հայտնաբերում է իր մեջ միասեռականին ու հայտնում ամուսնուն, որը նրա մազերը խուզում է որպես նոր կյանքի խորհուրդ։ 12 տարի ակտիվ լեսբիական կյանքով ապրելուց հետո իր ընկերուհու՝ Մելանիի հետ միացել է ամուսնուն, ու երեքով ստեղծել ընտանիք. «Ես չեմ ուզում միասեռական պիտակը (թայթլը) կրել, դա սահմանափակ է, քանի որ տարիներ անց կրկին սիրահարվել եմ ամուսնուս»։<br />
<br />
Երբ միասեռական լինելու մասին հայտնում է դաշնակցական մորը, նա գոռում է. «Ալինա՛, ինչի՞ ես ուզում ինձի տանջել»։ Հորը չի հայտնում։ Ավանդապաշտ մարդուն, ով վստահ է, թե աղջիկը պիտի կույս ամուսնանա, նորությունը շատ կվհատեցներ։ Փոքր եղբայրն էլ է միասեռական, բայց ընտանիքում չգիտեն այդ մասին։ Ալինան ասում է, որ թեև հայկական համայնքում «խայտառակ» համբավ ունի, բայց իր ընկերուհիների հետ եկեղեցական տոներին սկսեց այցելել համայնքային ակումբներ:<br />
<br />
«Նույնիսկ չէին բարևում, ես գոյություն չունեի նրանց համար»,- ասում է նա։«Զարուբյանի կանանց» պատմությունները նրա համար դեժավյու են, հիշեցնելով իրեն սեփական փորձառությունը։<br />
<br />
<br />
<strong><span style="font-size: 130%;"></span></strong><br />
<strong><span style="font-size: 130%;">Հատվածներ Շուշանի նամակներից Վահան Իշխանյանին, որոնք նա գրել է կարդալով </span></strong>«<strong><span style="font-size: 130%;">Ի հայտ են գալիս. Հայ կին միասեռականները բարձրացնում են վարագույրը</span></strong>»<strong><span style="font-size: 130%;"> տեքստը մինչեւ այն կհրապարակվեր </span></strong><strong><span style="font-size: 130%;">արմենիանաուում</span></strong><br />
<br />
<br />
indz tvum e vor lav hodvats e, miajn te shat mi xoratsi vaxi paimani vra – vaxits batsi urish shat drakan baner el kan -- karevor e drank nshel, che vor hodvatsid npataknerits mekn e nayev azatel mer entertsoghnerin irents stereotipnerits u ognel vor sksen tesnel tarm u bari achkerov. merci vahan jan, shushan,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,<br />
<br />
vahan jan,<br />
gone mi tegh nshver anzhelai masnaktsutyune, gone greir vor kurator (hamadrogh) uneink, vore mez boloris i mi berets (?) mek el gone mi 2 togh el adrinei masin avelatsneir, ha? ain vor na el er kanadaits u te inch karevor pah er ir hamar masnaktselu mer tsutsahandesin. ain vor marde ir verjin kopeknern e tsaxsel miajn te vor ga u masnaktsi -- kartsum em vor eakan e ays amenum (voch te vor lkum enk hayastane, ayl tegh enk pahanjum boloris hamar).<br />
aha nkarnere. xndrum em anpaiman copyright grvi photo by sarah chance. karogh es nra voghj anune ogtagortsel fotoi hamar.<br />
heto aveli yerkar kgrem, bayts endhanur armamb haskanum em ko tesakete yev hamadzain em vor handznes tpagrutyan.<br />
merci,s<br />
<br />
<span style="font-size: 130%;"><strong>Անժելայի նամակը արմենիանաուի խմբագրությանը: վերնագիրը վերցված է նույն նամակի </strong></span><a href="http://queeringyerevan.blogspot.com/"><span style="font-size: 130%;"><strong>http://queeringyerevan.blogspot.com/</strong></span></a><span style="font-size: 130%;"><strong> բլոգում հրատարակված ավելի կրճատ տարբերակից:</strong></span><br />
<br />
<strong>Հոդված՝ մեր մասին...կամ արդյո՞ք մեր...Հոդված Վահան Իշխանյանի մասին.... Վահան Իշխանյանի հոդվածն է լույս տեսել ArmeniaNow-ում.</strong><br />
<a href="http://www.armenianow.com/?action=viewArticle&IID=1202&CID=3155&AID=3276&lng=arm">http://www.armenianow.com/?action=viewArticle&IID=1202&CID=3155&AID=3276&lng=arm</a><br />
<br />
Hi, I am trying to publish the following comment under VahanIshkhanyan's recent article,a and its not working.I would appreciate if you could post the following comment. Thearticle is: <a href="http://www.armenianow.com/?action=viewArticle&AID=3276&CID=3155&lng=eng&IID=1202#comments">http://www.armenianow.com/?action=viewArticle&AID=3276&CID=3155&lng=eng&IID=1202#comments</a>--<br />
<br />
From a Woman of Zarubian<br />
<br />
I am one of the women of Zarubian, and I am not homosexual. Thearticle is full of misconstructions, misconceptions and mistakes.Here's a very schematic outline of what I pinned down:<br />
1. The project was not about coming out, neither about being lesbianand Armenian. It about a specifically queer perspective, trying tonegotiate the boundaries of visibility and invisibility.<br />
2. Is it with Shushan's agreement that her identity is being disclosed?<br />
3. Lusine is not an art critic. She is an artist.<br />
4."Women of Zaroubyan" don't construct their identities in fear. Thefear factor is overused here in order to exotisize them whilelabeling.<br />
5.Lusya's work is about sensual, intersubjective communication throughwhispering and touching. There is no fear in it.<br />
6."She was supposed to inform Lusine's mother in a performance abouther daughter's orientation by phone, but did not because of fear." -THERE WAS NEVER SUCH PLAN-to inform Lusine's mother....<br />
7. Alina was the first time in Yerevan in July-August. How could shehave problematic reputation and in addition, to go to clubs in spring.8. You are claiming that you are not disclosing identities, butproviding so many details that these people could be easily identifiedby friends and relatives, and even those who would want to find them.What about the sense of responsibility towards the "subject" of yourstudy?9. I am an active an participant of the project and I am nothomosexual...I was totally absent from the article, because otherwise,the writer couldn't claim many of his misrepresentations...Does thissay something?<br />
Angela<br />
<br />
<strong><span style="font-size: 130%;">Շուշանի արձագանքը <a href="http://queeringyerevan.blogspot.com/2008/09/blog-post.html">քուիրինգերևան</a> </span></strong><strong><span style="font-size: 130%;"> բլոգում անժելայի նամակին</span></strong><br />
<br />
Shushan A. said... պատրիարխները մեզ երբեք էլ չեն հասկանա. չեն պատկերացնի. չեն թարգմանի, քանի որ իրենց թարգմանությունը արվում է իրենց լեզվով իրենց լեզվի համար . .September 16, 2008 8:09 AM<br />
<br />
<strong><span style="font-size: 130%;">Վահանի պատասխանը Անժելային</span></strong><br />
<strong><span style="font-size: 130%;"></span></strong><br />
սիրելի Անժելա,<br />
կարդացի նամակդ ուղղված մեր խմբագրին, որտեղ, ըստ քեզ բազմաթիվ սխալեն ես գտել։ քո գտած սխալների մի մասը իրոք կան, որոնք կապված են իմ հայերեն տեքստի անգլերեն սխալ թարգմանության հետ։ կարծում եմ դու կարող էիր ծանոթանալ նաեւ հայերեն տեքստին ու նկատել դա։ օրինակ անգլերենում լուսինեն ներակայցված է արտկրիտիկ, որի պատճառը հայերենից արվեստագետ բառի սխալ թարգմանությունն է։ նմանապես ալինային վերաբերող հատվածն է սխալ թարգմանվել եւ անգլերենում գնացել է թե "երեւանում խայտառակ համբավ ունի"։ մյուս, քո կարծիքով, սխալները սուբյեկտիվ ընկալման եւ այլ խնդիրների հետ են կապված։ օրինակ, դու գրում ես թե դու նույնպես զարոբյանի կանանցից ես, բայց միասեռական չես, այսինքն փորձելով ինձ սխալ դուրս բերել, որ գրել եմ թե սա միասեռական կանանց ցուցահանդես է։ եթե սխալ կա, ապա սխալը ձեր ազդագրի մեջ է ուր գրված է "տարօրինակ միասեռ կանանց խմբային ցուցահանդես"։<br />
կարծում եմ, որպես արվեստաբան կհամաձայնվես, որ ցուցահանդեսները տարբեր մեկնաբանություններ են ունենում, եւ բազմաթիվ հանդիսատեսներին, որոնց մեջ նաեւ լրագրողներ, այնքան էլ կորեկտ չի պարտադրել մի մեկնաբանությւոն, ինչպիսին քո մեկնաբանություններն են որոնք որպես վերջնական ճշմարտություն են ներկայացված։ քո կարծիքն էլ կարող ես գրել որպես առանձին հոդված որով էլ կերեւա տպավորությունների տարբերությունը։ եթե կարծում էիր քո մեկնաբանությունը պետք է գրված տեսնեիր, կարող էիր ուղղակի մի տեքստ գրել եւ առաջարկել ինձ որ ես միայն տակը ստորագրություն դնեմ, եւ ինձ նյութ գրելու առաջարկություն չլիներ։ հաջորդը, շուշանը նախապես կարդացել էր տեքստս ու համաձայնություն տվել հրապարակման համար, բայց ես չէի ուզենա մեր այդ խոհանոցը իմացվեր խմբագրությունում, որը դու արել ես։ լրագրողական էթիկայի խախտում է երբ լրագրողը նախապես, մինչ հրապարակվելը նյութը նյութի հերոսին ցույց է տալիս, քանի որ լրագրողը թույլ է տալիս ուրիշին խառնվել իր անկախությանը։ ես այդ զիջումը արել եմ հարգելով ու սիրելով բոլորիդ եւ չէի ուզի որ այդ մասին իմանային մեր խմբագրությունում, մանավանդ խմբագիրը։ փաստորեն սխալվել եմ համաձայնվելով մինչ տպագրվելը նյութը ցույց տալ։ այո, ես գիտեմ որ դու այս նախագծի ակտիվ մասնակիցներից ես, բայց լրագրողական նյութի համար պարտադիր չի բոլոր մասնակիցների անունները գրելը, եւ ես, որպես լրագրող, ընտրում եմ այն ինչ, իմ կարծիքով, առավել հետաքրքիր է դարձնում նյութը։ լրագրողական նյութը չի կարող որեւէ ցուցահանդեսի բոլոր մասնակիցների անունները ներառել, քանի որ այն կատալոգ չի եւ ոչ էլ ժողովի արձանագրություն։ քո պատմության մեջ չկար այն կոնֆլիկտը, որ նյութը հետաքրքիր դարձներ, իսկ քո բացման խոսքը մի փոքր խրթին էր ու ընթերցողների համար գուցե մի փոքր անհասկանալի լիներ։ դու ինձ մեղադրում ես, թե խախտել եմ պայմանավորվածությունը բացահայտելով միասեռ կանանց ինքնությունները։ սա արդեն ինձ համար տհաճ մեղադրանք է ու դրա մեջ տեսնում եմ մի, ինձ համար դեռ անհասկանալի, կողմնակալություն։ մեր պայմանավորվածության համաձայն ես աղջիկների միայն անուններն եմ գրել առանց ազգանունների։ ուրիշ մանրամասն որ կմատներ նրանց չեմ գրել։ այո, գրել եմ մի քանիսի գործերի մասին ու որ նրանք արվեստագետ են։ եթե այս մանրամասն էլ չգրեի, նյութը ընդհանրապես իմաստ չէր ունենա։ բայց այս թյուրիմացությամբ դուք նաեւ ինձ փորձել եք հարվածել իմ խմբագրի առաջ, քանի որ ներկայացնելով ինձ որպես պայմանվորվածություն խախտող ու հերոսի ինքությունը մատնող, փորձել եք "մատնել"(զրպարտել) խմբագրիս թե ես լրագրողական էթիկա եմ խախտել։ ի հարկե, ձեր գրածով իմ հեղինակությանը խմբագրության ներսում չեք կարողացել հարվածել, քանի որ ես այնտեղ աշխատում եմ արդեն 7 տարի ու իմ աշխատաոճը ճանաչում են։ եթե նման "մատնագրություն" մի լուրջ թերթում արվեր մի անհայտ լրագրողի դեմ, այն իր ցանկալի արդյունքը կտար, ու եթե չհեռացնեին, ապա նկատողություն կարող է տային. սա է եղել ձեր ուզածը։ բայց վրիպել եք։ ցավալին ինձ համար "մատնագրութւոնն" է մեկից, որի նկատմամբ միայն հարգանք եմ ունեցել։<br />
վահան իշխանյան<br />
<br />
<strong><span style="font-size: 130%;">Անժելայի պատասխանը Վահանին</span></strong><br />
<br />
Սիրելի Վահան,<br />
շնորհակալ եմ արձագանքիդ համար։ Դիտարկումներիս երկու կետը, իրոք թարգմանության հետ է կապված, բայց մյուս բոլոր կետերը վերաբերում են ներկայացման խնդիրներին։<br />
Մինչ առաջ անցնելը նշեմ, որ որևէ տեղ չեմ բացել "ներքին խոհանոցային" այն հանգամանքը, որ Շուշանը կարդացել է քո հոդվածը, մինչև հրատարակվելը։ Ո՞րտեղ դու նման բան նկատեցիր, որ հետո էլ եզրահանգման եկար, որ դրանք "մատնագրություններ են", և ես մտադրություն եմ ունեցել քո խմբագրի առաջ քեզ վարկաբեկել։ Վստահեցնում եմ, որ նման միտք նույնիսկ կես վայրկյան չեմ ունեցել։Դու մտահոգվում ես, որ քո խմբագրի առաջ մեկն ուզում է քեզ զրպարտել(ինչը, նորից եմ կրկնում, իմ մտադրությունը չէր). իսկ ի՞նչ կասես այնմասին, որ հնարավոր է՝ դու մարդկանց կյանքի անվտանգության կամհարազատների հետ նրանց հարաբերությունների վրա ես խաղում՝ կենսագրականվառ մանրամասներ նշելով – անուն, տարիք, զբաղմունք, նույնիսկ երբեմնուսումնառության նախկին վայրը, և այլ...<br />
Իհարկե, ես չեմ հավակնում ասելու, որ իմ մեկնաբանությունն է բացարձակ ճշմարտությունը, բայց կուզեի, որ մի փոքր ավելի մեծ պատասխանատվությամբ մոտենայիք այն մարդկանց, ում մասին գրել եք՝ առանց նրանց փաթաթելու վախվորած զոհի տարբեր գնապիտակներով։ Այսքանը...այլապես ձեր նամակից այն տպավորությունն է ստեղծվում, թե ես փորձել եմ ձեզնից վրեժխնդիր լինել, որովհետև իմ անունը չեք նշել։ Ամենևին, անվանս բացակայության փաստը միայն բերել էի, որ ցույց տայի, թե միասեռական լինել–չլինելու մասին չէր պրոյեկտը, այլ որոշակի, միասեռ, տարօրինակող հայացքի։Իհարկե, դու կարող ես գրել այն ամենը, ինչ կամենում ես, պարզապես ես էիՎահան Իշխանյանից մի փոքր ավելին սպասում, քան սովորական հայաստանյանլրագրողից կսպասեի... Այո, դու ճիշտ ես, մենք եթե ուզում ենք մերխնդիրներն արտիկուլացնել, ապա պետք է նույնպես հոդվածներ գրենք...և գրումենք։ queeringyerevan.blogspot.com - հայերեն և անգրելեն։<br />
Եթե պրոյեկտի բացման ժամանակ իմ խոսքը ձեզ համար այդքան խրթին ուանհասկանալի էր, ապա մեծ պատրաստակամությամբ կպարզաբանի, բացատրեի՝ թեբացման օրը, և թե քննարկման ժամանակ։ Քննարկումը հենց միմյանց լսելու ուփորձել հասկանալու համար էր կազմակերպված։<br />
Ինչևէ...միայն ցավում եմ, որ իմ կոմենտները որպես դիտավորյալմատնագրություն եք ընկալել։<br />
Անժելա<br />
<br />
<strong><span style="font-size: 130%;">Շուշանի արձագնաքը վահանի պատասխանին ու Անժելայի նամակին</span></strong><br />
<br />
վահան,<br />
նախ ասեմ որ իրոք, անգլերեն թարգմանությունը շատ վատն է, շատ բաներ աղավաղում է ու սխալ է ներկայացնում: Հոդվածն առանց այն էլ շատ կրճատված է, երկու առումով` կրճատել են քեզ որպես լրագրողի (գիտեմ որ խմբագիրդ ամեն ինչ հանում ու պակասեցնում է բառաքանակության առումով) դու էլ քո հերթին մեզ ես կրճատել (նախ` հոդվածում տեղավորվելու համար ու հետո` քո պատկերացումներին մեզ հարմարացնելու նպատակով) ու ստացվել է խեղկատակություն:<br />
չնայած որ խնդրեցինք որ անոնիմ պահես մեզ, բայց ինձ այնքան լավ ես նկարագրել առանց ազգանունս տալու, որ ցանկացած մարդ գիտի որ դա ես եմ -- արդեն նամակների գրոհ է սկսվել: և իհարկե դա ոչինչ, էական չէ, բայց էականն այն է որ փոխանակ մի քիչ խրախուսեիր մեզ, ցույց տայիր մեր ուժն ու ցանկությունը կիսվելու, մեր առաջին անվստահ, բայց և անվախ ու անկախ քայլերը դեպի հասարակությունը որ մեզ անտեսում, ատում ու չարչարում է , դու գրել ես այն մասին ինչ որ սպասում էիր ու ինչ որ պատկերացնում էիր, բայց ոչ այն ինչ որ կար. իրականությունը. մի խոսքով օբյեկտիվությունը պահպանված չէ. գրում ես երկուղից, քանի որ ինքդ ես երկյուղավորված: բայց չգիտեմ թե ինչից:<br />
մենք իհարկե մեզ այդպիսին չենք տեսնում: իհարկե ոչ էլ որպես հերոս ենք տեսնում. դու գրում ես նյութ ոչ թե հերոսների մասին (սա գեղարվեստական արձակ չէ) այլ իսկական մարդկանց, մարդիկ ովքեր ունեն իրենց կարծիքն ու ցանկությունները, մարդիկ ովքեր ինչ-որ փորձարկման օբյեկտներ չեն, այլ որ ունեն զգացմունքներ, արժանապատվություն և պատասխանատվություն այլ մարդկանց հանդեպ (թեկուզ հենց ծնողների): և եթե գրողն իր հերոսին կարողանում է մանիպուլացնել իր ուզած ձևերով, դա արվում է գրականության աշխարհում, որն իրականի հետ կապ չունի կամ ես այդպես եմ հասկանում (եթե ոչ ապա դա արդեն գրականություն չի): որքանով ես գիտեմ դու գրական արձակ չէիր պատրաստվում գրել, հետևաբար հերոսի հարցը մեջտեղից դուրս է գալիս -- և իրական մարդկանց հերոսի պես մանիպուլացնելու շփոթմունքը առաջանցում է շատ անհասկացություններ -- մեր միջև, ինչպես նաև մեր ու հասարակության միջև:<br />
բայց դու այս ամենը արդեն գիտես . . .<br />
սիրով`շուշան<br />
<br />
<strong><span style="font-size: 130%;">Վահանի պատասխանը շուշանին</span></strong><br />
<br />
շուշան,<br />
ես զարմանում եմ նամակիդ վրա քանի որ նրանից տպավորություն կարող է ստեղծվել, թե դու իմ հոդվածը չէիր կարդացել։ եթե կարծում էիր թե քեզ բացահայտել եմ ապա ասեիր չհրապարակեի։ ինձ համար զզվելի է որ հրապարակումից հետո հանուն անժելայի հետ համերաշխության ինձ մեղադրում ես քեզ բացահայտելու մեջ։ դու ճիշտ ես, ես գուցե վախեցած եմ, եւ գնալով պատճառը ավելի խորն եմ հասկանում. այն է որ չեմ տեղավորվել որեւէ խմբակցության մեջ ու որեւէ մեկը իմ արարքին համերաշխություն չի ցուցաբերել(բացառությամբ վիոլետը, բայց այդ համերաշխությունը ինձ համար մխիթարություն է, քանի որ հրապարակային, այսպես նամակով չի մասնակցում իմ շահերի պաշտպանությանը, ու դա ես համարում եմ կոռեկտ), իսկ հայաստանի նման երկրում մարդ պաշտպանված չէ որ կարողանա իր մենակությամբ ապրել։ ստիպված վախենում եմ։ ողջունում եմ ձեզ, որ (տարօրինակ) կանանց այս հիանալի համերաշխությունն եք ստեղծել ու կարող եք հարձակվել ինձ վրա։ միայն ասեմ որ ես փորձել եմ ձեր գործունեությունից ու ակցիայից հնարավորինս հետաքրքիրր բան քամել։ եթե կարծում ես թե իմ գրածից ավելի հետաքրքիր բան կար այդ ամենում, ես այդպես չեմ կարծում։ կներես որ գրել եմ այդ հոդվածը։<br />
վահան<br />
<br />
<strong><span style="font-size: 130%;">բոլոր մասնակիցներին ֆայլը ուղարկելուց հետո շուշանի պատասխանը վահանին</span></strong><br />
<strong></strong><br />
վահան,<br />
առաջարկս որ գրեիր հոդված, գալիս էր այն հանգամանքից, որ վստահ էի, հավատում էի որ երևանում գրող լրագրողներից երևի թե ամենաազատամիտը դու ես ու որ թե ինձ հետ ու թե արվեստագետների հետ (ցուցահանդեսից դուրս) շփվելուց հետո մեզ ավելի լավ , ավելի ամբողջական ձևով կհասկանաս:<br />
թվում էր թե լավ հոդված էր ստացվելու . . ես մոռացել էի որ դու քո գրածները չես վերանայում ու խմբագրում, առաջին անգամ սևագիր անելուց հետո չես քննարկում ինքդ քո հետ -- լավ է ստացվել թե վատ: երբ ինձ ուղարկեցիր սևագիրը, ես քեզ առաջարկներ արեցի որ փոխես որոշ բաներ: նրբանկատորեն արեցի այդ առաջարկները, զգալով քո ցավը, իմանալով թե ինչ բան է երբ (լրա)գրողին ասում են լավ չես գրել, փոխիր, հանիր, ավելացրու, պարզաբանիր, և այլն: չպարտադրեցի ոչ մի բան -- հուսալով որ կհասկանաս միտքս կես բառից, որ ակնարկներս զուր չեն անցնի: ուզեցիր մեզանից մեր նամակագրական էջերից որոշ բաներ -- ուղարկեցինք, հուսալով որ դա կհարստացնի քո հոդվածը: խնդրեցիր որ բացատրենք թե ինչ ենք ուզում ասել մեր վերնագրով, ինչպես ենք մենք թարգմանում այն -- դա էլ ուղարկեցինք: բայց դու արդեն ունեիր քո սևագիրը -- ամեն ինչ արդեն պատրաստ էր, ֆիքսված, ամեն ինչ լավ էր հնչում քո ականջին ու էլ փոփոխելու ոչ մի կարիք չկար: այո, արվեստը կամ դեպքը կարող է թարգմանվել հազար ու մի ձևով, բայց լավ թարգմանությունը հաշվի է առնում նաև ստեղծողի գոյությունը և չի աղավաղում նրա խոսքերը, չի փոխարինում ստեղծողի միտքը իր աղճատված մտքերով:<br />
ու վերջնական արտադրանքը, խմբագրական կրճատումներից հետո (իհարկե խմբագրիդ առաջարկները, որ ամենևին էլ առաջարկներ չեն այլ հրահանգներ են, չէիր կարող անտեսել, ինչպես անտեսեցիր մեր առաջարկները), որ տպվեց armenia.now-ում ինձ համար բացի բամբասանքից ուրիշ ոչ մի բան չի ներկայացնում: ցավում եմ որ խնդրեցի քեզ գրել հոդվածը:<br />
շուշան<br />
<br />
<br />
<strong><span style="font-size: 130%;">վահանի պատասխանը շուշանին</span></strong><br />
<br />
շուշան, ես արդեն հասկանում եմ որ ցանկացած փաստ կարող ես խեղաթյուրել։ 1.ես քեզ սեւագիր չեմ ուղարկել այլ վերջնական տարբերակը։ մեր նամակագրության մեջ հստակ երեւում է որ ուղարկածս սեւագիր չի։ ես միշտ էլ կարող եմ վերանայել գրածս, բայց քեզ հազար անգամ բացատրել եմ որ ծավալը չեմ կարող մեծացնել։ իսկ քո առաջարկներով ծավալը մեծանում էր։<br />
2.խմբագիրը շատ քիչ բան է հանել իմ կողմից քեզ ուղարկած տարբերակից։ յուրաքանչյուրը համեմատելու դեպքում դա կտեսնի եւ քո կարծիքների փոփոխությունը, ինչքան էլ փորձես փաստերը խեղաթյուրել, երեւալու է։3. այս ամբողջ նամակդ մի բան է, որ մի կերպ ստեղծածդ կեղծիքը լղոզես։ փաստը մեկն է՝ դու կարդացել ես հոդվածիս վերջնական տարբերակը ու ասել որ կարելի է տպել, իսկ հետո խմբակային մտածողությունը եւ տեքստի ազդեցությունը ստպել է քեզ կարծիքդ փոխես ու հիմա անհեթեթ փաստարկներ բերել, թե ինչ ենթատեքստեր են եղել նամակներումդ։ քանի որ դու ինձ պիտակներ ես կպցնում(պատրիարխալ եւ այլն), ես էլ իմ տպավորությունը կասեմ որ առնվազն քո ու անժելայի բնութագրման մեջ տարօրինակ բառի միջի տար- ածանցի փոխարեն մի- ածանցն է երեւում եւ խմբակայնությունը ստիպում է ձեզ միակերպ ու միօրինակ դառնալ ու մտածել, հանուն այդ միասնականության էլ պատրաստ ես ցանկացած փաստ շրջել ու իմ վրա հարձակվել։ իսկապես ափսոսում եմ, քանի որ եթե նույնիսկ սխալվել եմ, ապա իսկապե՞ս այդ սխալը(որին, կրկնում եմ դու դաբրո ես տվել) այնպիսին է, որի պատճառով մեր բարեկամությունը արժեր ոտքի տակ գցել։ ուրեմն հարցը բնավ էլ սխալի մեջ չէ ու արդեն չեմ էլ ուզում փնտրել թե որտեղ է։ կամ գուցե դաբրո ես տվել հոդվածիս որ տպվելուց հետո կարողանաս պատրիարխալի կողմից չհասկացված լինելու հաճույքը՞ վայելել։<br />
4. ակնարկում ես թե ենթարկվում եմ խմբագրիս ու ոչ քեզ։ կարող ես ինչ ուզես ասել իմ հասցեին, դրանք ինձ չեն վիրավորում, կրկնում եմ, ենթարկվել եմ խմբագրիս այնքանով, որ իր սահմանած ծավալի մեջ եմ փորձել մնալ։ եւ եթե յուրաքանչյուր աշխատանք պայմաններ է ունենում ապա դա էլ իմ արմենիանաուում աշխատելու պայմաններից մեկն է։ իսկ քեզ ենթարկվելու դեպքում ուղղակի ծավալներից դուրս պիտի գայի։5.եթե ազատամտությունը այն է ինչ դու հիմա անում ես իմ նկատմամբ, եւ անժելայի անունը տեքստերումս խցկելն է, ապա հաստատ սխալվել ես, թե ես ազատամիտ եմ։<br />
այս խոսակցությունը իմ ու քո մեջ համարում եմ սպառված, քանի որ անհնար է ապացուցել այնտեղ ուր փաստերը ապացույցի տեղ չեն անցնում եւ ընդդիմախոսս կախված եղանակից կարող է առանց վարանելու տեսակետները փոխել ու նոր տեսակետը որպես հին հրամցնել։ նաեւ ինչքան փաստերս շատացնում եմ ընդդիմախոսս ավելի ագրեսիվ է դառնում։<br />
<br />
դեռեւս բարեկամության հավատով<br />
վահան</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/12564157311585759881noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1048263084971743245.post-39529979619368909372008-06-24T20:03:00.000+05:002015-04-06T10:59:28.740+04:00գրողի լուսանկարը հայտնվում է լրագրողի տեքստում<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj2jb1S_UF8PPQy9EqfsxFRhs6QQkdmH5aT09J4pJkFr97fjsw7a_kNAo1m8fj7bhMUo2A2DYeAmXWOs-yuWtvUfq2nEkcUg8YNh0H12MjgkbX6DoWd09ssJ-OpYWw4jBmEXcjDRrqwqgE/s1600-h/Vahan.jpg"><img alt="" border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj2jb1S_UF8PPQy9EqfsxFRhs6QQkdmH5aT09J4pJkFr97fjsw7a_kNAo1m8fj7bhMUo2A2DYeAmXWOs-yuWtvUfq2nEkcUg8YNh0H12MjgkbX6DoWd09ssJ-OpYWw4jBmEXcjDRrqwqgE/s320/Vahan.jpg" id="BLOGGER_PHOTO_ID_5215469467591581090" style="cursor: hand; float: left; margin: 0px 10px 10px 0px;" /></a><br />
<div>
լինում է որ կարդում ես նախկին գրածդ ու զզվելդ գալիս է։ է՞ or ա։ հիմա էլ իմ երկու տարի առաջ գրածս, իմ բլոգում առաջին գրառումս կարդացի ու արդեն պատրաստվում էի զզվել մեկ էլ չզզվեեցի։ իսկ որ ճիշտը ասեմ, չկարդացի էլ, որտեւ հիշում էի թե ինչ եմ գրել ու ավելի ճշգրիտ՝ առաջին տողը մենակ կարդացի ու հասկացա որ չես կարա իմանաս գործից դուրս գալն էր ճիշտ թե մնալը։ նաղդի հիմա մնացել եմ ու ինձ էլի զգում եմ կաշկանդված, որ բարդում է վրաս մասնագիտությունս։ <br />
<br />
<a name='more'></a></div>
եթե դուրս գայի երեւի բլոգս լիքը կլիներ քֆուրով ու ինքնադրսեւորման այլ տեսակներով։ չէի մտածի ճիշտ ու սխալ լինելու մասին, որտեւ հենց լրագրող չեմ տեղով սխալ եմ, թե կյանքով սխալ եմ։ կգրեի երեւի ամեն կիրակի ու լինքը կուղարկեի շատոնց, կարդացեք վահան իշխանյանի բլոգը։ դուրս չեկա ու էլի որերորդ անգամ մեջս մեռավ գրողը, չէ չմեռավ, ասեմ քնեց, թե չէ գրողը հուշտ կլնի տենց վատ վատ բաներ լսելուց։ քնե՞լ ես ապերիկս, մուշ-մուշ քնե՞լ ես, մեկ էլ կարթնանաս երբ ջոնի հետ հաքնե՞մ ու թռնեմ լրագրությունից նավսեգդա։ կարող ա արթնանաս, բայց սկլերոտիկ մարազմատիկ մի բիձա կլնես երեւի, տակդ շռան արդեն երեւի, ու կասես երեւի, արա չես ամաչում բիձա մարդ եմ, արթնացնում ես, չես թողում հանգիստ քնեմ, սաղ կյանքս տառապել եմ, թո, թո քնեմ, քո էներգիան չունեմ հելնեմ խիարի պես կոմպի դեմը տնկվեմ։ ես էլ կասեմ, կլրիս, քնում ես քնի, մենակ էլ չասես արա, խի գործից դուս չես գալի, չես գրում, մի քիչ պիտի սպասել սովորես, թե չէ փողը էն գլխից բուռդ չեն տալու։ ես էլ կասեմ, այ ախպեր մի ֆռցրու, էս հայերենով ով ա փող աշխատել որ ես աշխատեմ, դու կասես ինչ կլրիս հայերեն, հեսա գրում ես թարգմանենք տժցնես փարիզի գրախանութներում, չէ այ քյաֆթառ, հարիֆ չկա էլ, էրեկվա լակոտը չեմ որ խաբես փարիզ մարիզներով, էս տարի գնացի տեսա, գրախանութ էլ մտա, հա, ասեքն ոռիցս բոմբ գցելով մի օր էլ գիրքս հայտնվեց սարտրի կողը, հետո ինչ, կյանքդ տաս որ էրկու եվրոպացի գրածդ գովա՞ն։ էն էլ հարց ա բոմբը գցես ոռիցդ պայթի մենակ։ ու տենց տարբեր բանավեճեր գրողի ու լրագրողի միջեւ։<br />
<br />
<div>
այսուհանդերձ, իմ գրությունս պիտի նշանավորեմ անահիտ հայրապետյանի արած մի լուսանկարով որ այնքան սազական չի լրագրողին, այսինքն գուցե սազական չի, բայց կա լրագրող որ հայտնվում է նման ինտերերում, չեմ ժխտում, ուրեմն նույնիսկ սազական է, մասնագիտությունը ուր ասես չի տանի էս հոգնած մարմինը, բայց այսուհանդերձ նկարված է ինքնագրի պատմվածքներիս հետ դնելու համար։ բայց հավանաբար չդնեմ ինքնագրի 4-րդ համարում, քանի որ կարծում եմ ես ավելի լավ տեսքի եմ արժանի ու անահիտը եւս մի փորձով դա կապացուցի իր տաղանդով ու canon-ով, բայց մյուս կողմից լուսանկարն էնքան անպետք չեմ համարում, որ չուզենամ ցուցադրել։ նկարված է թունելում, ո՞ր։ դեպի մանկական երկաթուղի տանող երեւանի թունելում։</div>
<div>
իսկ բլոգը ամեն դեպքում արժի օգտագործել կիսանկեղծ կիսակեղծ տեքստերով, կիսալրագրողական դակումենտալ կիսագրողական սուբյեկտիվ, կամ ավելի ճիշտ կիսալրագրողական սուբյեկտիվ կիսագրողական օբյեկտիվ։ </div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/12564157311585759881noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-1048263084971743245.post-64778830143763569912006-12-15T15:52:00.000+04:002006-12-15T16:09:49.116+04:00մուտք բլոգ<span>Ինչ պիտի անեմ, որ գործից դուրս գամ: արդեն դուրս էկածի սահմանին եմ, բայց դեռ կարող ա, մեկ էլ տեսար հետ գնամ, նամակիս շեֆերն նայած ոնց կարձագանքեն: դե ոռի նամակ եմ գրել, բան չունեմ ասելու, էնքան ոռի, որ ափսոսացի չուղարկեմ: դրանից հետո համարյա շանս չկա հետ գնալու: Հույս որ հետ կկանչի?, ջոնը?: չկանչի?: կանչի-չկանչի, բլոգ գրել որոշեցի, երբ ասի գործից դուս եմ գալի, ինչ պիտի անեմ. իմ գործը գրելն ա, առաջ փողով էի գրում հիմա ձրի, առաջ գրում էի իմ չուզածների մեջ ուզածիս մասին, հիմա կգրեմ իմ ուզածներիս մեջ չուզածիս ու համ էլ մեկ էլ տեսար ուզածիս մեջ ուզածիս մասին, չնայած էս երկրում վրյատ լի: առաջ խմբագիրս կրճատում էր գրածներս, հիմա կրճատող չկա, առաջ հազարավոր մարդիկ էին կարդում, հիմա խեռիս կարդան: առաջ աշխատում էի armenianow.com ում ու փող էի ստանում, հիմա աշխատում եմ vahanikiraki բլոգում ու կլիրս եմ ստանում, առաջ գրածներս թարգամնվում էին անգլերեն, սկզբում կայֆ էր տալի, ամեն գրող(որպես դերբայ) երազում էր որ գրածներն թարգամնվեն նամանավանդ անգլերեն, հիմա գրածներս էլ թարգամնող չկա, կլրիս, տենց էն օրն մեկը հաշվել էր, մոտ 170 հոդված անգլերեն ու ոչ մի խեռս էլ կյանքիս մեջ չփոխվեց հինգը տարում որ թարգմանվում են: առաջին կաշի վախտ ջոնի հետ, խի էղավ, գրածներս հետ էին թարգաանում հայերեն կարդում էի չէի ճանաչում, կռիվ էի անում, դաժե հասավ նրան որ քիչ էր մնում դուս գայի գործից, ջոնը ասում ա վահան էստեղ քեզ լավ շանս ա, գրածներդ անգլերեն են դուս գալի, տենց հայտնի կդառնաս , կարիերայի կանես, վարյանտ մարյանտ, բայց խեռս էլ չեղավ, մի քանի ցեղասպանությունից մազապուրծ ախպար լացացնող story ներիս վրա քյասիբներին փող ղրկին ու վսյո, հիմա գիտեմ անգլերեն մանգլերեն ֆրանսերեն մրանսերեն, կլիրս էլ չեն, քունեմ ամենամեծ լեզուն, վերջը գալիս ես մի հատ բլօգի դեմ առնում ու հայերեն դելիդ տալի, որ վաբշե էլ մարդ չկարդա ավելի լավ ուզածդ ուզածի մասին կգրես, ու ոչ թե ուզածդ չուզածիդ, որտեւ ուզածդ ուզածի մասին որ էս ոռի երկրում գրում ես չուզողներդ շատանում են ու մերդ քունում` անբավարարված, ժաժ տվող: բայց որ դնում եմ բլօգում, ուրեմն էնքան էլ խեռս չի թե չեն կարդա, մի հետին հույս ունեմ, որ մեկը, էն մեկը կկարդա ու թաքուն ձեռս կսեղմի: կամ էլ աստված, չէ էն աստվածաշնչինը չէ, էդ ֆրթոններն արդեն անցել եմ, էն մյուսը որ կարող ա լինի, անունը ասենք աստված ա, որ մարդկությունը վերնալուց հետո էլ կնայի ուշադիր ամայի տիեզերքին: դե որ չլինի վեչնի նայող, ուրեմյն, խեռս, տիեզերք չկա, մարդու հետ լինում ա ու մարդու հետ վերանում: տենց փիլիսոփայական բաներ:<br />առաջ , ուղարկում էի խմբագրի տեղակալը հայերենս սարքում էր unicod, իմ կոմպը թուլ ա, վրեն win 98 ա, unicod չի աշխատացնում վրեն, հիմա իմ arial AM-ն unicod սարքող չկա, ու ես տեքստս պիտի տանեմ մի օֆիս կա, էնտեղ փոխեմ unicod-ի , որ դնեմ բլօգումս, էն էլ դեռ չեմ փորձել, հայերենը կվերցնի? սայթը: չվերցնի, ուրեմն ինչքան կամպյուտերչիկ տենամ, պիտի հարցնեմ` արա խի մի հատ հայկական բլօգ չեք շինում, սրա մերը քունեմ:<br /><br /> a</span>Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/12564157311585759881noreply@blogger.com0